Zaparcia dziecięce - jak sobie z nimi poradzić?

Zaparcia u dzieci są problemem, który budzi obawy. Na szczęście w większości przypadków można z nimi walczyć poprzez odpowiednie zmiany w diecie. Jakie pokarmy należy im podawać?
Zaparcia dziecięce - jak sobie z nimi poradzić?
Saúl Sánchez Arias

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Saúl Sánchez Arias.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Zaparcia dziecięce są bardzo częstym problemem zdrowotnym. Wysoki odsetek małych dzieci często ma zaparcia. Problem ten może się stopniowo poprawić z latami lub może wymagać specjalnego postępowania dietetycznego.

O ile nie ma jakiejś podstawowej choroby lub mechanicznej przyczyny, która powoduje tę sytuację, zwykle można ją poprawić poprzez prawidłową dietę. Dlatego ważne jest, aby dbać o dietę naszych dzieci. To pozwoli uniknąć konieczności poddawania leczeniu farmakologicznemu.

Chociaż w niektórych przypadkach są one absolutnie konieczne, środki przeczyszczające i inne leki mogą mieć różne niepożądane działania na organizm. Miedzy innymi powodują duże obciążenie wątroby związane z ich metabolizmem.

Dlatego poniżej przedstawiamy pewne pokarmy lub strategie żywieniowe, które mogą skutecznie zapobiegać lub leczyć zaparcia dziecięce.

Przydatne pokarmy na zaparcia dziecięce

Kiedy dzieci mają zaparcia, ważne jest ustalenie, jak poważny jest ten problem. Dlatego przede wszystkim najlepiej udać się do pediatry w celu postawienia diagnozy. Na tej podstawie specjalista określi, czy konieczne jest leczenie farmakologiczne, czy wystarczą zmiany w diecie.

Na szczęście w większości przypadków można interweniować za pomocą odpowiedniego doboru diety. Wiele pokarmów stymuluje bowiem ruchliwość jelit i przynosi ulgę a także rozwiązuje ten problem. Ale jakie są najlepsze opcje?

Owoce

Jednym z podstawowych składników odżywczych niezbędnych do regulacji tych zaburzeń jest błonnik. Składnik ten występuje obfici w owocach i warzywach. Błonnik pozwala zwiększyć objętość bolusa kałowego, a wraz z tym zwiększyć ruchy perystaltyczne jelit.

Istnieją dwa rodzaje błonnika: rozpuszczalny i nierozpuszczalny. Pierwszy pozwala zwiększyć objętość bolusa przez pochłanianie wody. W ten sposób ruch jelit jest mechanicznie szybszy i bardziej wydajny. Ponadto konsystencja stolca jest lepsza, ponieważ jego twardość jest ograniczona.

Dziecko je owoce
Owoce to doskonałe składniki diety na zaparcia dziecięce. Zawartość błonnika pomaga poprawić tranzyt jelitowy. Oprócz tego są też pyszne i dzieci zazwyczaj je uwielbiają.

Ten rodzaj błonnika jest zwykle obecny w owocach i warzywach, dlatego ich codzienne spożywanie jest kluczowe jeśli występują zaparcia, nie tylko dziecięce. Ważne jest jednak zróżnicowanie spożywanych owoców. Wybór produktów sezonowych jest zwykle skuteczną strategią zapewniającą odpowiednie spożycie witamin.

Z drugiej strony należy zauważyć, że istnieje zasadnicza różnica między spożywaniem owoców jako takich a spożywaniem ich w postaci koktajli lub soków. Niestety w tej drugiej opcji marnujemy część błonnika zawartego w produkcie, co czyni pokarm nieskutecznym w leczeniu zaparć.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Jak myć owoce i warzywa podczas pandemii koronawirusa?

Płatki owsiane rewelacyjnie działają na zaparcia dziecięce

Wśród źródeł błonnika nierozpuszczalnego mamy również prosty i doskonały produkt w postaci płatków owsianych. Ten rodzaj błonnika podlega procesowi fermentacji na poziomie jelit, wytwarzając kwasy tłuszczowe o krótkim łańcuchu. Tego rodzaju substancje mają działanie przeciwzapalne i poprawiają skład mikroflory.

Zdrowa mikroflora jelitowa z kolei zapewnia prawidłowe przetwarzanie składników odżywczych i optymalną wymianę płynów, co zapobiega biegunce i zaparciom. Błonnik z płatków owsianych składa się głównie z beta-glukanów, które są związkami, które mają związek z wieloma korzyściami.

Z jednej strony, jak wspomnieliśmy wyżej, mają właściwości przeciwzapalne wynikające z fermentacji. Ponadto mogą nawet regulować profil lipidowy osoby, nieznacznie obniżając poziom cholesterolu LDL.

Pełne ziarna

Oprócz owsa istnieją również inne rodzaje zbóż, które mogą pomóc na zaparcia dziecięce. Ale ilekroć zamierzamy podać dziecku produkty zboże, ważne jest, aby wybierać ich pełnoziarniste lub razowe odmiany, a nie produkty rafinowane.

Ten rodzaj żywności ma niższy indeks glikemiczny. To ważny czynnik ze względu na profilaktykę zdrowia trzustki a także w leczeniu lub zapobieganiu cukrzycy. Z drugiej strony ilość błonnika zawartego w pełnych zbożach jest znacznie wyższa, co poprawi tranzyt jelitowy.

Jogurt pomaga utrzymać mikroflorę w jelitach

Spożywanie co najmniej jednego jogurtu dziennie znacznie poprawia stan mikroflory i objawy zaparć u dzieci. Ten produkt żywnościowy zawiera dużą ilość probiotyków, żywych bakterii, które kolonizują przewód pokarmowy, korzystnie wpływając na zdrowie gospodarza.

Miski z jogurtem

Ze względu na zawartość probiotyków zwykły jogurt stanowi dobrą opcję w łagodzeniu zaparć u dzieci.W ten sposób właściwa mikroflora gwarantuje prawidłową wymianę płynów i dobre wchłanianie składników odżywczych z przewodu pokarmowego. W konsekwencji powstają odchody o odpowiedniej konsystencji i twardości, które łatwo jest prawidłowo wydalić.

Dzieci powinny spożywać naturalne jogurty z niewielką ilością cukru. W ostatnich latach pojawiła się duża liczba zbyt słodkich produktów mlecznych. Zaliczają się one jednak do produktów przetworzonych i dlatego ich zużycie powinno być mocno ograniczone.

Jednak spożywanie dwóch kubków naturalnych jogurtów lub zsiadłego mleka dziennie jest wystarczająco korzystne dla zdrowia jelit i zapobiega problemom z zaparciami.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Zdrowe jogurty – czy wiesz, które wybrać?

Dzieci z zaparciami powinny pić więcej wody

Błonnik rozpuszczalny nie będzie jednak dobrze wpływać na jelita, jeśli ilość dostarczanych płynów jest mała. Dlatego zaleca się, aby dzieci przyjmowały co najmniej 2 litry wody dziennie. W ten sposób przyczynimy się do tworzenia masy kałowej o prawidłowej objętości i niezbyt dużej twardości, co mogłoby powodować pewne mechaniczne zablokowanie jelit.

Dzieci potrzebują wody również jako niezbędnego elementu wchłaniania i dystrybucji witamin w organizmie. Jest przecież podstawowym składnikiem krwi i jest obecna we wszystkich układach funkcjonujących w ludzkim ciele

Jak zmniejszyć zaparcia dziecięce poprzez dietę: wnioski

Najlepsze pokarmy dla dzieci z zaparciami to te, które zawierają dużo błonnika. Konieczne jest jednak łączenie żywności bogatej w błonnik rozpuszczalny z tymi, które mają nierozpuszczalny błonnik w swoim składzie. Dlatego priorytetem powinno być spożywanie owoców i warzyw oraz pełnoziarnistych produktów zbożowych.

W ten sposób upewnimy się, że objętość bolusa kałowego jest prawidłowa i że tranzyt jelitowy przebiegnie bez komplikacji. Wszystko to będzie dobrze funkcjonować, jeśli zapewnimy obfite spożycie wody. Okazuje się bowiem, że często jednym z głównych problemów u dzieci jest nadmierna twardość stolca, która utrudnia jego wydalenie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Anti M, Pignataro G, et al. Water supplementation enhances the effect of high-fiber in still frequency and laxative consumption in adult patients with functional constipation. Hepatogastroenterology. Mayo-Junio 1998. 45 (21): 727-32.
  • Dreher M. L. Whole fruits and fruit fiber emerging health effects. Nutrients. Diciembre 2018. 10 (12): 1833.
  • Freeman CR, Zehra A, Ramirez V, Wiers CE, et al. Impact of sugar on the body, brain and behavior. Frontiers in Bioscience. 2018. 23: 2255-2266.
  • Gómez Carus A, Ceballos Walls I, et al. Informe: datos actuales sobre las propiedades nutricionales de la avena. Fundación Española de la Nutrición. (FEN).2017.
  • Guerra P, Lima L. N, et al. Pediatric funcional constipation treatment with Bifidobacterium – containing yogurt: a crossover, double-blind, controlled trial. World Journal of Gastroenterology. Septiembre 2011. 17 (34): 3916-3921.
  • Mayo Clinic. Estreñimiento en niños. Septiembre 2021.
  • National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Definición y hechos sobre el estreñimiento. U. S. Department of Health and Human Services. Mayo 2018.
  • National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Tratamiento para el estreñimiento en niños. U. S. Department of Health and Human Services. Mayo 2018.
  • National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Síntomas y causas del estreñimiento en los niños. U. S. Department of Health and Human Services. Mayo 2018.
  • Rollet M, Bohn T, et al. Association between dietary factors and constipation in adults living in Luxembourg and taking part in the ORISCAV-LUX 2 Survey. Nutrients. Enero 2022. 14 (1): 122.
  • Wilkins T, Sequoia J. Probiotics for gastrointestinal conditions: a summary of the evidence. American Family Physician. 2017. 96 (3): 170-178.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.