Zapalenie skóry i kortykosteroidy: jaki mają związek?

Zapalenie skóry i kortykosteroidy: jaki mają związek?
Diego Pereira

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Diego Pereira.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Istnieje związek łączący zapalenie skóry i kortykosteroidami. Te drugie to to bezpieczne, skuteczne leki na wysypki skórne – o ile stosujesz je właściwie. Czytając ten artykuł dowiesz się więcej na ten temat!

Zapalenie skóry i kortykosteroidy idą w parze – te drugie zwykle leczą to pierwsze. Kortykosteroidy mogą być twoimi sprzymierzeńcami w ograniczaniu ognisk zapalenia skóry, jeśli tylko są właściwie stosowane.

Niemniej lek ten dotychczas otrzymywał wiele negatywnych recenzji z powodu przypisywanych mu skutków ubocznych. Okazuje się jednak bezpieczniejszy, niż się wydaje, gdy jest używany pod nadzorem lekarza. W rzeczywistości ma on odpowiedni margines bezpieczeństwa, gdy stosujemy tę substancję zgodnie z zaleceniami profesjonalisty.

Co to jest zapalenie skóry?

Pieluszkowe zapalenie skóry u niemowlęcia
Pieluszkowe zapalenie skóry jest częstą postacią zapalenia skóry u dzieci i może być leczone kortykosteroidami.

Zapalenie skóry to zapalna, przewlekła, powodująca swędzenie choroba skóry. Miejscowo stosowane kortykosteroidy stanowią leczenie z wyboru w przypadku wybuchu ognisk chorobowych.

Jak widać, zapalenie skóry i kortykosteroidy łączy ważny związek, ponieważ właśnie one są zwykle wybierane do leczenia. Dlaczego? Ponieważ są bezpieczne i skuteczne, o ile stosujesz je odpowiednio.

Zapobieganie lub spowolnienie częstotliwości występowania ognisk zapalnych ma kluczowe znaczenie dla jakości życia dotkniętej zapaleniem skóry osoby. Kortykosteroidy rzadziej jednak używa się w celach prewencyjnych.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Kortykofobia – czyli strach przed sterydami

Dlaczego warto stosować kortykosteroidy miejscowo?

Mogą być naturalne lub syntetyczne.

  • Naturalne kortykosteroidy to hormony steroidowe, które organizm syntetyzuje z cholesterolu. Interweniują one zarówno w procesach zapalnych, jak i immunologicznych, a także kontrolują poziom stresu.
  • Syntetyczne kortykosteroidy, takie jak hydrokortyzon, są syntetyzowane poprzez modyfikację struktury tych naturalnych. Są one zwykle sprzedawane w postaci preparatów lekowych, a forma miejscowa odnosi się do możliwości zastosowania ich bezpośrednio na zmianę skórną.

Jak działają kortykosteroidy?

Zapalenie skóry i kortykosteroidy

Leki te mają działanie przeciwzapalne, zwężające naczynia krwionośne, immunomodulujące i antyproliferacyjne. Działają miejscowo, ponieważ zmniejszają stan zapalny, swędzenie i drapanie spowodowane zapaleniem skóry.

Pomagają kontrolować ogniska zapalenia skóry, jeśli są odpowiednio stosowane, jednak nie leczą samej przyczyny zmian skórnych.

W zależności od siły działania kortykosteroidy podlegają następującej klasyfikacji:

  • Dawka wysoka – jest najskuteczniejsza ze względu na wyjątkowo wysoką siła działania, ponieważ zawiera klobetazol.
  • Wysoka moc, taka jak metyloprednizolon, jest jednym z najczęściej przepisywanych składników aktywnych w leczeniu skóry atopowej. Obejmuje beklometazon i betametazon (stosowane w przypadku egzemy i zapalenia skóry).
  • Niska siła działania, taka jak hydrokortyzon, jest specjalnością farmaceutyczną (EFP) nawet w minimalnych stężeniach.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Kortykosterydy – do czego służą te leki ?

Zapalenie skóry i kortykosteroidy: skutki uboczne

Skutki uboczne kortykosteroidów stosowanych w leczeniu zapalenia skóry zależą głównie od następujących czynników:

  1. Skutki uboczne różnią się w zależności od siły działania leku; im wyższa siła działania, tym bardziej prawdopodobne, że może wywołać skutki uboczne.
  2. Nałożenie kortykosteroidu na łokcie lub podeszwy stóp to nie to samo, co nałożenie go na twarz, fałdy lub genitalia, bowiem cieńsza skóra znacznie łatwiej wchłania lek.
  3. Skóra dzieci, osób starszych i młodzieży jest bardziej podatna na skutki uboczne.
  4. Skóra nie wchłania płynnego roztworu, tak jak wchłania krem ​​lub maść, więc im grubsza substancja pomocnicza, tym większa wchłanialność i czas jej działania.
  5. Podobnie, im dłuższe leczenie, tym większe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych (dlatego czasami lepiej jest zastosować przez kilka dni kortykosteroid o dużej sile działania niż kortykosteroid o niższej sile działania na dłuższą kurację).
  6. Im większy leczony obszar, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia skutków ubocznych

Substancja ta może powodować nieodwracalne skutki uboczne, takie jak rozstępy, pajączki lub zanik skóry. Jednak powoduje również inne skutki uboczne, które są odwracalne, między innymi takie jak rumień twarzy, zmiany pigmentacji skóry, trądzik i trądzik różowaty.

Kortykosteroidy są fotouczulaczami, więc stosujący je pacjenci muszą używać ochrony przeciwsłonecznej podczas leczenia. Może również powodować działania niepożądane na poziomie ogólnoustrojowym. Są to jednak rzadkie sytuacje i spowodowane przez wchłanianie kortykosteroidu przez skórę.

Wśród skutków ubocznych znajdują się:

  • opóźniony wzrost,
  • nadciśnienie,
  • cukrzyca,
  • efekt mineralokortykoidów.

Zapalenie skóry i kortykosteroidy: wnioski

Porozmawiaj z lekarzem, aby uzyskać więcej informacji na temat swojej przypadłości.

Jeśli cierpisz na zapalenie skóry, staraj się stosować specjalne kremy zmiękczające pomiędzy wybuchami choroby, aby uniknąć stosowania kortykosteroidów, i zawsze postępuj zgodnie z zaleceniami lekarza. To najlepszy sposób na opanowanie choroby i ominięcie nadmiernego stosowania leków.

Możesz także uniknąć skutków ubocznych kortykosteroidów, gdy stosujesz je pod nadzorem lekarza. Dlaczego jest to tak ważne? Ponieważ należy szczególnie przestrzegać dawkowania i czasu trwania leczenia zaleconego przez specjalistę.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Lebrun-Vignes, B., & Chosidow, O. (2007). Corticoterapia local cutánea. EMC – Pediatría. https://doi.org/10.1016/s1245-1789(07)70253-6

  • Mateos, M. (2011). Guía de tratamiento de la Dermatitis Atópica en el niño. Documento de consenso grupo de expertos.

  • Berbegal, L., DeLeon, F. J., & Silvestre, J. F. (2015). Estudio de sensibilización a corticoides en una consulta de alergia cutánea. Actas Dermo-Sifiliográficas. https://doi.org/10.1016/j.ad.2015.07.007


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.