Zapalenie opłucnej: objawy, przyczyny, leczenie

Zapalenie opłucnej to stan zapalny błony, w której zamknięte są płuca. Zmiany chorobowe wywołują ból, główny objaw tej choroby. W dzisiejszym artykule przedstawimy przyczyny tego schorzenia oraz sposoby jego leczenia.

Zapalenie opłucnej to schorzenie, w którym w błonie nazywanej opłucną pojawia się stan zapalny.

Opłucna to cienka błona, która otacza płuca i oddziela je od klatki piersiowej. Właściwie składa się z dwóch warstw. Jedna z nich przylega do płuca, zaś druga do klatki piersiowej.

Dwie warstwy oddziela niewielka przestrzeń. Ta przestrzeń jest znana jako potencjał, bo nie istnieje ani nie jest widoczna, jeśli niczego w niej nie ma. Może znajdować się w niej powietrze, wywołując odmę płucną. Poza tym może znaleźć się tam również płyn, co wywołuje wysięk opłucnowy.

Zapalenie opłucnej jest często kojarzone z wysiękiem opłucnowym. Kiedy opłucna jest objęta stanem zapalnym, może wytwarzać płyn zapalny, który odkłada się w jamie opłucnej. Wskazuje to na różne zaburzenia działania opłucnej, które mogą wynikać z tych samych powodów.

Zapalenie opłucnej i jego przyczyny

Zapalenie opłucnej ma wiele zróżnicowanych przyczyn. Oto kilka zaburzeń, które mogą wywołać stan zapalny opłucnej:

• Choroby autoimmunologiczne. Niektóre choroby autoimmunologiczne atakują opłucną. Przykład stanowi reumatoidalne zapalenia stawów, które wywołuje zapalenie opłucnej.
• Nowotwór płuc. Ta choroba może zaatakować opłucną. Czasami błony opłucnej puchną ze względu na niewielką odległość od głównego guza. Innym razem dzieje się tak, ponieważ przerzuty raka płuc lokują się w opłucnej.
• Zapalenie płuc. Kiedy cierpisz na bakteryjne lub wirusowe zapalenie płuc, w opłucnej pojawia się stan zapalny z powodu trwających procesów zapalnych.
• Grzybica. Niektóre rodzaje grzybów, które  zarażają ludzi, a dokładnie ich organy wewnętrzne, mogą zagnieździć się w opłucnej. Grzybicze zapalenie opłucnej jest trudne w leczeniu, ponieważ leki przeciwgrzybiczne potrzebują sporo czasu, aby zacząć działać, bo nie docierają do tkanki opłucnej tak szybko, jak do innych organów.
• Urazy klatki piersiowej. Uraz klatki piersiowej i ściany klatki piersiowej, a dokładnie żeber, wiążą się z zapaleniem opłucnej. Stan zapalny pojawia się ze względu na kohezję i bliskość innych struktur.

Objawy zapalenia opłucnej

Typowe objawy zapalenia opłucnej to ból klatki piersiowej. Ogólnie rzecz biorąc, to intensywny, ale przerywany ból, który pogarsza się, gdy pacjent kaszle lub bierze głęboki oddech.

Razem z bólem pojawiają się duszności. Duszność to odczuwalny brak powietrza, który pojawia się podczas wdechu lub wydechu. To błędne koło, bo nadmierny wysiłek podczas oddychania może pogorszyć ból w klatce piersiowej. Inne objawy zależą od przyczyn zapalenia opłucnej.

• Jeśli przyczynę stanowi zapalenie płuc, pacjent będzie również cierpiał z powodu gorączki i kaszlu.
• Jeżeli jest to rak płuc, u pacjenta pojawi się utrata wagi, anemia lub zmiany koloru skóry.
• Jeśli przyczyna to choroba autoimmunologiczna, często dotyka na przykład również stawy.

Jeżeli zapaleniu opłucnej towarzyszy wysięk opłucnowy, typowy ból będzie odrobinę inny. Zebrany płyn pogarsza ból podczas przyjmowania niektórych pozycji. Poza tym ciśnienie, jakie wysięk wywiera na płuca sprawia, że duszności są bardziej odczuwalne.

Leczenie

Leczenie zależy w dużej mierze od przyczyny. Pamiętaj, że to nie jest choroba sama w sobie, ale raczej schorzenie, które pojawia się w związku z inną patologią.

Pacjent może radzić sobie z bólem opłucnej używając leków przeciwzapalnych, bez względu na przyczynę schorzenia. Lekarze zalecają często przyjmowanie ibuprofenu, który pomoże zwalczyć ból. W najcięższych przypadkach pacjent może przyjmować morfinę i jej pochodne.

Kiedy ból staje się mocniejszy podczas kaszlu, lekarz może zalecić przyjmowanie leków przeciwkaszlowych. Jednak nie zawsze są wskazane, ponieważ kaszel to mechanizm obronny, wykorzystywany przez organizm do rozwiązania nietypowej sytuacji.

W przypadku infekcji leczenie przeciwbakteryjne może zwalczyć szkodliwy czynnik. Istnieją specjalne procedury stosowane w przypadku takich sytuacji klinicznych jak zapalenie płuc, infekcja grzybicza oraz infekcje grypopodobne, które pokazują, jakie kroki należy podjąć na każdym etapie.

Jeśli podczas zapalenia opłucnej występuje wysięk opłucnowy, lekarz oceni konieczność wykonania drenażu opłucnego. Dzięki temu używając stosownych metod można usunąć płyn zgromadzony w opłucnej. Nie wszystkie wysięki trzeba osuszać.

Jeżeli pacjent cierpi na zapalenie opłucnej, lekarz musi odnaleźć jej przyczynę. W tym celu poszuka odpowiednich metod, które pomogą mu postawić diagnozę. Kiedy już tego dokona, może dobrać leczenie dopasowane do potrzeb danego pacjenta.