Zaburzenia afektywne dwubiegunowe - 9 wskazówek, jak pomóc choremu
Obecność i wsparcie bliskich osób (rodziny i przyjaciół) to podstawy w stosowaniu rad, które pomagają osobom cierpiącym na zaburzenia afektywne dwubiegunowe. Takie bliskie osoby stanowią źródło zewnętrznej motywacji i pomagają poprawić wyniki i przestrzeganie zaleceń terapeutycznych.
Zaburzenia afektywne dwubiegunowe to przewlekła choroba psychiczna, która wpływa na nastrój ludzi. Następstwa choroby powodują poważne pogorszenie w sferze interpersonalnej, zawodowej i społecznej. Dlatego, aby zapewnić pacjentowi dobre samopoczucie, niezbędna jest opieka medyczna i psychologiczna.
Jeśli znasz osobę z tym zaburzeniem lub mieszkasz z nią, zapraszamy do dalszej lektury. Przedstawiamy tu bowiem kilka wskazówek, które pomogą Ci zaoferować jej odpowiednie i niezbędne wsparcie.
Czym są zaburzenia afektywne dwubiegunowe?
Jest to stan psychiczny, który powoduje ekstremalne i niekontrolowane zmiany nastroju. Te zmiany obejmują dwa skrajne stany.
Z jednej strony biegunowość maniakalną lub hipomaniakalną, charakteryzującą się wysokim poziomem euforii, pobudzenia i uczucia wielkości. I z drugiej stan depresyjny, związany z uczuciami smutku, braku zainteresowania i zmęczenia.
Zmiany nastroju nie pojawiają się nagle, to znaczy, że mogą upłynąć całe miesiące bez żadnych wahań emocjonalnych. Z drugiej strony uderzające jest również ich natężenie. Może ono generować poważny dyskomfort oraz znaczne pogorszenie funkcjonowania interpersonalnego, społecznego i zawodowego człowieka.
W zależności od objawów sklasyfikowano różne typy choroby afektywnej dwubiegunowej:
- Choroba afektywna dwubiegunowa typu I: obejmuje manifestację co najmniej jednego epizodu maniakalnego. Przed lub po nim osoba mogła mieć epizody hipomanii (łagodniejsze wyrażanie objawów manii) lub dużą depresję.
- Zaburzenia afektywne dwubiegunowe typu II: osoba przeszła co najmniej jeden epizod dużej depresji i co najmniej jeden epizod hipomanii. W tym przypadku nie przedstawia epizodów maniakalnych. Jeśli tak, diagnoza przeszłaby do typu I.
- Cyklotymia: charakteryzuje się przewlekłymi wahaniami nastroju, które obejmują liczne okresy objawów hipomanii (niespełniające kryteriów epizodu hipomanii) i liczne z objawami depresji (niespełniającymi kryteriów dużego epizodu depresyjnego). Te zmiany są obecne przez co najmniej 2 lata u dorosłych i co najmniej rok u dzieci i młodzieży.
- Inne typy: w „Diagnostycznym i statystycznym podręczniku zaburzeń psychicznych” (DSM V) zaburzenia afektywne dwubiegunowe obejmują również patologie nastroju wywołane przez substancje lub leki.
Wskazówki, jak pomóc osobie, która cierpi na zaburzenia afektywne dwubiegunowe
Oprócz leczenia, wsparcie rodziny i przyjaciół jest niezwykle ważne dla zapewnienia dobrego samopoczucia i stabilności u osób z chorobą afektywną dwubiegunową. Jeśli mieszkasz z taka osobą lub znasz kogoś z tym schorzeniem, możesz mu pomóc na wiele sposobów.
1. Dowiedz się wszystkiego, co możesz, jeśli chodzi o zaburzenia afektywne dwubiegunowe
Im więcej wiesz o chorobie afektywnej dwubiegunowej, tym bardziej możesz pomóc. Obejmuje to zrozumienie objawów depresji i manii, dostępnych metod leczenia i konsekwencji napadów.
2. Pomóż choremu zaakceptować jego zaburzenie
Niezwykle ważne jest, aby osoba dotknięta chorobą uznała, że cierpi na zaburzenia afektywne dwubiegunowe. W ten sposób będzie chętniej przyjmować niezbędną pomoc.
Pamiętaj, że rola rodziny i przyjaciół ogranicza się do towarzyszenia i wsparcia. Zatem, aby nastąpiła znacząca poprawa, w każdym przypadku konieczna jest interwencja specjalisty zdrowia psychicznego,
Jednym ze sposobów, aby osoba zgodziła się na terapię, jest rozmowa o korzyściach, jakie oferuje. W tym miejscu musimy jednak bardzo uważać na nasze słowa. Nigdy nie powinniśmy sprawiać wrażenia, że osądzamy taką osobę ani że wywieramy na nią presję.
Przeczytaj także ten interesujący materiał: Mizofonia – jak wygląda życie z tą choroba?
3. Idź z nim na terapię
Chęć i gotowość, aby towarzyszyć choremu podczas sesji terapeutycznych może być dodatkowym źródłem motywacji. W ten sposób zapobiegasz także poczuciu osamotnienia, co znacząco przyczynia się do tego, że chory się nie poddaje.
Z drugiej strony, jeśli dana osoba da ci swoje upoważnienie, warto porozmawiać z lekarzami, którzy ją leczą. Będą w stanie udzielić bardziej aktualnych informacji na temat jej stanu. Mogą ci również udzielić rady, jak postępować w określonych sytuacjach kryzysowych i rozwiać Twoje obawy i wątpliwości.
4. Bądź empatyczny i wyrozumiały
Okazywanie empatii oznacza stawianie się w miejscu innych, co pozwala nam lepiej reagować lub działać. W tym celu konieczne jest aktywne słuchanie, zachowanie spokoju, unikanie kłótni, osądzania lub poruszania wszelkich irytujących lub frustrujących tematów.
Często jedyne, czego potrzebują takie osoby to dobry słuchacz, zwłaszcza gdy chcą opowiedzieć o swoich wyzwaniach. W takich przypadkach liczy się wyrażenie naszej akceptacji i zrozumienia. W ten sposób chory poczuje się bardziej komfortowo w swoim stanie i zdobędzie się na większą otwartość.
5. Monitoruj przyjmowanie leków przez osobę chorą na zaburzenia afektywne dwubiegunowe
Najbardziej skutecznym sposobem leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej jest zrównoważone połączenie terapii i leków. W większości przypadków leki są niezbędne, aby zapewnić stabilność emocjonalną.
W związku z tym jednym ze sposobów pomocy osobie jest sprawdzenie, na ile to możliwe, czy przyjmuje tabletki zgodnie z zaleceniami lekarza. Jeśli tak nie jest, musisz z nią porozmawiać. Pamiętaj, że w rozmowach nie ma miejsca na osądzanie.
6. Przygotuj plan na wypadek sytuacji awaryjnych
Zaburzenia afektywne dwubiegunowe często przebiegają w sposób nieprzewidywalny. Ponadto, ataki depresyjne i maniakalne mogą być niebezpieczne, zarówno dla osoby dotkniętej chorobą, jak i dla jej otoczenia. W związku z tym konieczne jest pełne wsparcie i szybkość reakcji, aby móc poradzić sobie ze sprawą.
Zalecamy, aby zarówno osoba dotknięta chorobą, jak i rodzina i przyjaciele mieli pod ręką numery telefonów terapeutów, karetek pogotowia, szpitali i innych bliskich osób. Dzięki temu w momencie kryzysu można łatwo wezwać pomoc.
7. Nie zapomnij o dbaniu o siebie
Jeśli mieszkasz z osobą, która cierpi na chorobę afektywną dwubiegunową, możesz łatwo zapomnieć o dbaniu o siebie. Ponadto dobrze wiadomo, że rola opiekuna w tej patologii pociąga za sobą emocjonalne i psychiczne przeciążenie, które często kończy się pogorszeniem samopoczucia.
Aby komuś pomóc, musisz więc zadbać o własną zdolność emocjonalną. W tym celu upewnij się, że śpisz wystarczająca ilość czasu, że zdrowo się odżywiasz, ćwiczysz, a nawet chodzisz na terapię.
Odkryj również te ciekawe tematy: Depresja poporodowa i jej leczenie
8. Opanuj strategie radzenia sobie w momencie napadów
Może to zająć trochę czasu, a nawet być skomplikowane. Najważniejsze jest, aby nauczyć się rozpoznawać objawy lub oznaki, które poprzedzają epizod maniakalny lub depresyjny. Następnie należy podjąć działania, które zapobiegają rozwojowi epizodu lub opóźniają jego wystąpienie.
Podobnie, również sama osoba dotknięta chorobą powinna nauczyć się rozpoznawać te znaki i umieć działać samodzielnie. Pomoże to jej uzyskać samokontrolę i niezależność.
9. Oferuj swój czas
Osoby cierpiące na zaburzenia afektywne dwubiegunowe często mają trudności z nawiązaniem i utrzymaniem długotrwałych, stabilnych relacji. Biorąc to pod uwagę ważne jest, aby spędzać z nimi czas cieszyć się wspólnym towarzystwem. To pozwoli uniknąć izolacji i poczucia samotności.
Możesz pomyśleć o zajęciach, które oboje lubicie i które dają okazję do interakcji a zarazem poczucie normalnego życia.
Zastosuj te wskazówki, aby pomóc w chorobie afektywnej dwubiegunowej
Pomoc i towarzyszenie osobie cierpiącej na chorobę psychiczną może być dużym wyzwaniem. Oznacza jednak podejmowanie wysiłków, które w miarę możliwości zagwarantują dobre samopoczucie chorej osobie.
Z drugiej strony niezwykle ważne jest, aby nie zapominać o dbaniu o siebie i zdobywać jak najwięcej informacji o chorobie. Pozwoli to zaoferować bardziej ukierunkowane wsparcie dostosowane do indywidualnych potrzeb.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Amercian Psychiatric Association. Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales DSM 5. Quinta Edi. London: Amercian Psychiatric Publishing; 2013. 123–154 p.
- Becoña E, Lorenzo MDC. Tratamientos psicológicos eficaces para el trastorno bipolar. PST [Internet]. 2001;13(3):511-22. Disponible en: https://reunido.uniovi.es/index.php/PST/article/view/7903
- García B., Sierra P. y Livianos L. Nosología, epidemiología y etiopatogenia del trastorno bipolar: Últimas aproximaciones [Internet]. 2014;21(3): 89-94. Disponible en: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1134593414000670
- Gutiérrez-Rojas L, Martínez-Ortega JM, Rodríguez FD. La sobrecarga del cuidador en el trastorno bipolar. An. psicol. [Internet]. 2013;29(2):624-32. Disponible en: https://revistas.um.es/analesps/article/view/analesps.29.2.124061
- De Dios C., Goikolea J.; Colom F., Moreno C. y Vieta E. Los trastornos bipolares en las nuevas clasificaciones: DSM-5 y CIE-11. Rev de Psiquiatría y Salud Mental [Internet]. 2014;7(4): 179-185. Disponible en: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1888989114001025