Syndrom goniących myśli: co to jest i jakie są przyczyny?

Syndrom goniących myśli przypomina otwieranie wielu kart w przeglądarce. Wreszcie nie można się na niczym skupić.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Maria Fatima Seppi Vinuales.

Ostatnia aktualizacja: 13 lutego, 2023

Czy masz wrażenie, że Twoja głowa pracuje w szybkim tempie, że wszystkie Twoje myśli biegną jak szalone i nawet jeśli próbujesz je zatrzymać, gonią dalej? Ten opis charakteryzuje syndrom goniących myśli.

Ten rodzaj doświadczenia można określić jako jako „powódź” myśli i pomysłów. W niektórych przypadkach może prowadzić nawet do kreatywności i poprawy naszej produktywności. Jednak efekt ten osiąga się tylko wtedy, gdy dzieje się to w ograniczonym czasie. W przeciwnym razie dochodzi do wypalenia.

Co to jest syndrom goniących myśli?

Syndrom goniących myśli ma związek ze stale aktywnym umysłem, z hiperprodukcją pomysłów. Jest również znany jako tachypsychia. Są jednak specjaliści, którzy zalecają odróżnienie tej drugiej koncepcji od przyspieszonego myślenia, ponieważ jest ona bardziej typowa dla schizofrenii i zaburzeń afektywnych dwubiegunowych.

Z drugiej strony warto zaznaczyć, że może dotyczyć każdej grupy wiekowej. Być może kiedyś kojarzyliśmy ten rodzaj dyskomfortu z wiekiem dorosłym, między 35 a 45 rokiem życia. Jednak przy dzisiejszych napiętych harmonogramach już w dzieciństwie pojawia się przyspieszone myślenie.

Przyczyn przyspieszonego myślenia jest wiele. Od obsesyjnej, kontrolującej osobowości do nakazów kulturowych, które wzmacniają ideę, że hiperproduktywność jest cenioną wartością.

Symptomy

Oto niektóre objawy wskazujące na syndrom goniących myśli:

• Zmęczenie i wyczerpanie
• Deficyt pamięci
• Wahania nastroju
• Zaburzenia snu
• Niepokój, nerwowość, lęk
• Trudności z koncentracją, zakończeniem zadania
• Objawy psychosomatyczne: alergie, wysypki skórne i wypadanie włosów

Jakie są konsekwencje szybkiego myślenia?

Ważne jest, aby zwrócić uwagę na konsekwencje tego syndromu. Jeśli będziemy pamiętać, że myśli, emocje i zachowania idą w parze, należy się spodziewać, że wpłynie on na inne płaszczyzny. Na przykład będziemy rozdrażnieni i prawdopodobnie będziemy mieli trudności ze snem.

Ponieważ pojawia się wyczerpanie i wypalenie, wpływa to na wydajność. W końcu robienie lub myślenie więcej nie jest równoznaczne z robieniem dobrze lub lepiej.

Syndrom goniących myśli wpływa również na nasze relacje międzyludzkie i na nas samych. Zaczynamy wątpić w sens i cel tego, co robimy. Tracimy też zapał.

Jak złagodzić syndrom goniących myśli

Oto niektóre z zaleceń dotyczących unikania goniących myśli:

• Naucz się odłączać i szanować czas odpoczynku. Musimy być w stanie oderwać się od ekranów, kontroli poczty e-mail i kompulsywnego korzystania z wiadomości i sieci. Musimy znaleźć chwile, aby po prostu patrzeć w niebo bez żadnych innych trosk, pójść na spacer i poświęcić czas coś, co nam dobrze zrobi. W tym samym duchu praktyka oddychania i medytacja przynosi zdrowe i regenerujące efekty.
• Rób przerwy w ciągu dnia i między zajęciami. Unikaj forsownych dni roboczych. Nie muszą to być też długie przerwy – po prostu zrób je od czasu do czasu.
• Unikaj kończenia dnia listą rzeczy do zrobienia. W ten sposób stresujemy się i kładziemy się spać pełni niepokoju. Nierzadko zdarza się, że czasami nawet śnimy o tych sprawach. Wręcz przeciwnie, najlepiej zacząć dzień od sporządzenia listy rzeczy do zrobienia.
• Hierarchizuj i ustalaj priorytety. Wykonując zalecenie z poprzedniego punktu, wskazane jest, aby wybrać, od czego zaczniesz. Tak jak czas jest ograniczony, tak samo jest z naszą wydajnością, uwagą i zdrowiem.
• Naucz się zarządzać emocjami i wymaganiami. Ustal i rozpoznaj zdrowe granice. Często nasze przyspieszone myśli wynikają z niepewności, perfekcjonizmu i syndromu oszusta. Dlatego konieczne jest zidentyfikowanie podstaw tych przekonań i zakwestionowanie ich w celu zastąpienia ich bardziej funkcjonalnymi.
• Skonsultuj się z profesjonalistą. W ten sposób będziesz pracować nad swoim lękiem i nauczysz się technik, które pomogą Ci zarządzać myślami.

Winne są też „infoksykacja” i świat cyfrowy

Logika świata 2.0 polega na nieustannej konsumpcji informacji, reklam i filmów. W ten sposób w krótkim czasie mózg jest narażony na przytłaczającą ilość bodźców audiowizualnych. Stopniowo przyzwyczajamy się do tego i trudno „zwolnić rytm”.

W wielu przypadkach normalizujemy i przedstawiamy pracę pod presją jako umiejętność. Jednak często pomijamy długoterminowe konsekwencje, jakie ma to dla naszego zdrowia. Przeciwny kierunek to kwestia znalezienia równowagi. Musimy nauczyć się, że w pewnych sytuacjach jesteśmy bardziej zestresowani i pod presją, ale to nie może być normą w naszym życiu.