Spożywanie mleka zwierzęcego - korzyści i zagrożenia

Mleko jest jednym z głównych źródeł wapnia w naturze i jedynym w przypadku dzieci. Wapń jest niezbędny między innymi do tworzenia i utrzymania w zdrowiu kości i zębów.
Spożywanie mleka zwierzęcego - korzyści i zagrożenia

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 16 czerwca, 2023

Zawsze mówiono nam, że spożywanie mleka jest niezbędne do wzrostu i utrzymania zdrowych kości i zębów, a także wszystkich struktur zawierających wapń. Jednak spożycie mleka i jego pochodnych wiąże się również z poważnymi problemami zdrowotnymi.

Na szczęście informacje na temat mleka to nie tylko złe wiadomości, ponieważ spożywanie mleka przynosi również szereg korzyści, którym przyjrzymy się w dalszej części artykułu.

Mleko jest pokarmem wchodzącym w skład ludzkiej żywności w ogromnej większości cywilizacji i to od tysięcy lat. W rzeczywistości, spożywanie mleka przez ludzi rozpoczęło się już około 11 000 lat temu wraz z udomowieniem pierwszych zwierząt gospodarskich.

Do spożycia przez ludzi używa się głównie mleko krowie, owcze, kozie i bawole. Ale są też ludzie, którzy wolą spożywać mleko osła i wielbłąda.

Wymienione wyżej rodzaje mleka zwierzęcego przeznaczonego do spożycia przez ludzi przechodzą zwykle przez domową lub przemysłową obróbkę cieplną. Procesy te powodują również niewielkie różnice w składzie mleka.

Jakie korzyści przynosi spożywanie mleka?

Mleko jest jednym z głównych źródeł wapnia w naturze i jedynym źródłem w przypadku dzieci. Wapń jest niezbędny między innymi do tworzenia i utrzymania w zdrowiu kości i zębów.

Ale dodatkowo ten pokarm dostarcza nam również inne bardzo cenne elementy, dlatego mleko jest jednym z najbardziej kompletnych pokarmów na rynku.

Dziecko pije mleko

Mleko jest surowcem używanym do wyrobu wielu produktów mleczarskich, takich jak masło, ser, jogurt, śmietana lub twaróg. Ponieważ najczęściej spożywanym mlekiem na świecie jest mleko krowie, w tym artykule skupimy się właśnie na nim i dokładnie zbadamy jego skład.

Skład mleka

  • Woda: jest to składnik większościowy. Stanowi 80-87% objętości mleka.
  • Węglowodany: praktycznie cały cukier w zawarty mleku stanowi laktoza, i to właśnie ten składnik będzie jedną z głównych przyczyn zagrożeń,jakie niesie spożywanie mleka.
  • Białka: są uważane za mające wysoką wartość biologiczną i zawierają dużą ilość niezbędnych aminokwasów. Stanowią one 3-4% mleka.
  • Tłuszcz: stanowią 3 do 6% objętości mleka, chociaż procent ten różni się znacznie w zależności od diety krowy a także jej rasy. 90% tłuszczów zawartych w mleku ma postać trójglicerydów.
  • Witaminy: wśród wszystkich witamin mlecznych szczególnie wyróżniają się witaminy A i D, a także ryboflawina (B2), cyjanokobalamina i tiamina.
  • Minerały: zawartość minerałów w mleku jest bardzo bogata. Minerały te zwykle występują w postaci soli. I tak, mleko zawiera wapń, potas, fosfor, jod, sód, chlor, magnez i cynk.

Jakie zagrożenia niesie spożywanie mleka

Jak wspomnieliśmy na początku tego artykułu, spożywanie mleka niesie ze sobą szereg zagrożeń, które należy wziąć pod uwagę. Wśród nich możemy wymienić:

1. Nietolerancja laktozy

1 na 2 osoby nie toleruje laktozy, która jak wiemy jest głównym cukrem zawartym w mleku. Jednak większość ludzi nie wie, że nie toleruje tej substancji i nadal spożywa ten pokarm.

Szacuje się, że nawet 70% światowej populacji nie toleruje laktozy. Stąd można by wysnuć wniosek, że nietolerancja nie jest właściwie chorobą, ale stanem normalnym.

Odmowa picia mleka

Dzieje się tak, ponieważ w wieku od dwóch do czterech lat nasze ciało zaczyna zmniejszać syntezowanie enzymu laktazy, który jest odpowiedzialny za trawienie laktozy.

Jeśli więc kontynuujemy spożywanie mleka powyżej wieku czterech lat, laktoza, która nie jest trawiona, pozostaje w jelicie. Dochodzi tam następnie do jej fermentacji przez bakterie okrężnicy, co powoduje gazy, ból a czasami również biegunkę.

2. Złe wchłanianie wapnia

Spożywając białka pochodzenia zwierzęcego, jakim jest mleko, pH krwi staje się kwaśne. W reakcji na tę nieprawidłowość, organizm usuwa część wapnia, który mamy w kościach, aby zneutralizować tę kwasowość. Wykazano w związku z tym, że spożywanie mleka i produktów mlecznych, a także innej żywności z wapniem, nie jest czynnikiem chroniącym przed ryzykiem złamań.

Mleko zawiera pewne niezbędne składniki odżywcze, ale aby je dostarczyć do organizmu, nie musimy wcale pić mleka. W rzeczywistości to warzywa są przykładem najlepszej grupy pokarmowej, która zawiera wapń łatwo przyswajalny przez nasz organizm.

3. Spożywanie mleka zwiększa ryzyko alergii i astmy

Mleko krowie zawiera trzy razy więcej białka niż mleko ludzkie, a niektóre z tych białek są bardzo trudne do strawienia przez organizm.

U niektórych osób te białka o wysokiej gęstości, (takie jak kazeina) przylegają do naczyń limfatycznych jelita, uniemożliwiając wchłanianie składników odżywczych. W konsekwencji bardzo często mogą powodować problemy immunologiczne takie jak alergie lub astma.

Wniosek

Ważne jest, aby wiedzieć, czy dobrze tolerujemy laktozę, czy też nie, aby uniknąć komplikacji, jakie może spowodować spożywanie mleka. Przyjmowanie tego pokarmu bez przekraczania rozsądnych granic jest więc korzystne dla organizmu, o ile nie mamy nietolerancji na jego składniki.

Nigdy jednak nie należy go nadużywać poprzez spożywanie mleka w nieograniczonych ilościach.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Burt LA, Billington EO, Rose MS, Raymond DA, Hanley DA, Boyd SK. Effect of High-Dose Vitamin D Supplementation on Volumetric Bone Density and Bone Strength: A Randomized Clinical Trial. JAMA. 2019 Aug 27;322(8):736-745. doi: 10.1001/jama.2019.11889. Erratum in: JAMA. 2019 Nov 19;322(19):1925. PMID: 31454046; PMCID: PMC6714464.
  • Oak SJ, Jha R. The effects of probiotics in lactose intolerance: A systematic review. Crit Rev Food Sci Nutr. 2019;59(11):1675-1683. doi: 10.1080/10408398.2018.1425977. Epub 2018 Feb 9. PMID: 29425071.
  • Aparicio Vizuete A, Rodríguez-Rodríguez E, Lorenzo Mora AM, Sánchez-Rodríguez P, Ortega RM, López-Sobaler AM. Mitos y falacias en relación al consumo de productos lácteos [Myths and fallacies in relation to the consumption of dairy products]. Nutr Hosp. 2019 Aug 27;36(Spec No3):20-24. Spanish. doi: 10.20960/nh.02801. PMID: 31368336.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.