Salbutamol: zastosowania i skutki uboczne
Salbutamol, znany również pod nazwą albuterol, jest szeroko stosowanym lekiem w leczeniu astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Podaje się go drogą wziewną w celu bezpośredniego działania na mięśnie gładkie oskrzeli.
Jeśli chodzi o historię, salbutamol zaczęto produkować w 1969 roku pod nazwą Ventolin, jako selektywny stymulator receptorów beta-2-adrenergicznych.
Co to jest przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)?
Znajomość tych terminów jest ważna, aby zrozumieć, jak działa salbutamol. W tym kontekście POChP jest, jak sama nazwa wskazuje, przewlekłą patologią, która zaburza przepływ powietrza z płuc.
Przyczyny rozwoju tej choroby zwykle wiążą się z długotrwałym kontaktem z toksycznymi cząsteczkami. Na przykład jedną z tych cząstek jest nikotyna, zawarta w tytoniu.
W rzeczywistości palacze o wile częściej zapadają na tę chorobę. Ponadto pacjenci z POChP są również bardziej podatni na inne choroby, takie jak rak płuc lub choroba serca.
Jeśli chodzi o objawy, najbardziej charakterystyczny jest codzienny, uporczywy kaszel. Jednak objawy zwykle nie pojawiają się, dopóki choroba nie wejdzie w stosunkowo zaawansowany etap i nie spowoduje znacznych uszkodzeń.
A co z astmą?
Ta choroba atakuje drogi oddechowe, które się zwężają i powstaje w nich stan zapalny, wytwarzając więcej śluzu. W konsekwencji pacjent może mieć trudności z oddychaniem. Ponadto podczas oddychania często występuje kaszel, duszność i świszczący oddech.
Nie jest do końca jasne, dlaczego niektórzy ludzie zapadają na tę chorobę, a inni nie. Jest to prawdopodobnie spowodowane kombinacją czynników, zarówno środowiskowych, jak i genetycznych.
Ważne jest jednak, aby wiedzieć, że astmy nie można wyleczyć całkowicie, ale można leczyć wywołane przez nią objawy. Właśnie w tym celu stosuje się salbutamol. Ponadto konieczna jest współpraca z lekarzem, aby monitorować objawy i oznaki oraz w razie potrzeby odpowiednio dostosowywać leczenie.
Przeczytaj również ten ciekawy tekst: Leki przeciwastmatyczne – rodzaje i działanie
Jak salbutamol wpływa na organizm?
Salbutamol oddziałuje z receptorami beta-2-adrenergicznymi, które są głównymi receptorami mięśni gładkich oskrzeli. Kiedy te receptory są aktywowane przez działanie leku, wyzwalana jest seria reakcji biochemicznych, które powodują rozpoczęcie transdukcji sygnału.
Sygnał ten powoduje obniżenie poziomu jonów wapnia niezbędnych do skurczu mięśni, a także zmniejszenie liczby komórek zapalnych w drogach oddechowych. W ten sposób udaje mu się zmniejszyć i zwalczyć objawy astmy i POChP, ponieważ są to dwie choroby, które zaburzają pracę mięśni gładkich oskrzeli.
Na koniec należy dodać, że salbutamol ma dłuższe działanie niż izoproterenol, inny lek o podobnych właściwościach. Powodem tego jest fakt, że salbutamol nie jest substratem dla enzymów w procesach metabolizmu komórkowego.
Jakie skutki uboczne wywołuje salbutamol
Salbutamol, tak jak może wystąpić w przypadku innych leków, wywołuje szereg działań niepożądanych, które należy wziąć pod uwagę rozpoczynając leczenie.
Wśród najczęściej występujących działań niepożądanych można wymienić następujące:
- Drgawki.
- Ból głowy
- Bezsenność.
- Nerwowość.
- Nadpobudliwość u dzieci.
- Przemijające skurcze mięśni.
- Reakcje nadwrażliwości u osób uczulonych na lek lub jego składniki.
Z drugiej strony należy wspomnieć, że kontrolowane badania kliniczne i doświadczenie kliniczne wykazały jeszcze inne poważne skutki uboczne. Otóż salbutamol przyjmowany drogą wziewną, podobnie jak inne leki beta-adrenergiczne, może powodować znaczące skutki sercowo-naczyniowe.
W związku z tym u pacjentów może wystąpić wzrost ciśnienia krwi, zmiany rytmu serca i zaburzenia podczas elektrokardiogramu.
Leczenie salbutamolem: wniosek
Salbutamol jest agonistą receptorów beta-adrenergicznych o wysokim powinowactwie do receptorów beta-2. Stosowany jest głównie w leczeniu astmy i zapobieganiu skurczom oskrzeli w leczeniu obturacyjnych chorób płuc.
Pamiętaj, że ważne jest, aby zawsze postępować zgodnie z zaleceniami lekarza i informować go o przyjmowaniu jakichkolwiek innych leków, ponieważ mogą one ze sobą oddziaływać i powodować niepożądane skutki.
Nie zapominaj również, że astmy i POChP nie można wyleczyć całkowicie, ale można leczyć objawy i poprawić jakość życia pacjentów.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Ullmann, N., Caggiano, S., & Cutrera, R. (2015). Salbutamol and around. Italian Journal of Pediatrics. https://doi.org/10.1186/1824-7288-41-s2-a74
- Patel, M., Pilcher, J., Reddel, H. K., Pritchard, A., Corin, A., Helm, C., … Beasley, R. (2013). Metrics of salbutamol use as predictors of future adverse outcomes in asthma. Clinical and Experimental Allergy. https://doi.org/10.1111/cea.12166
- De Graaf, L. (2018). Salbutamol. Nursing. https://doi.org/10.1007/s41193/018/0045/1