Rak płaskonabłonkowy - przyczyny, objawy i leczenie

Rak płaskonabłonkowy jest drugim najczęstszym rodzajem raka skóry. Chociaż zwykle nie jest śmiertelne, może być bardzo poważne.

Rak płaskonabłonkowy to rodzaj nowotworu, który atakuje skórę. W rzeczywistości komórki płaskonabłonkowe znajdują się w wielu tkankach ciała, poza skórą. Na przykład można je również znaleźć w płucach lub gardle. Jednak w tym artykule będziemy odnosić się do konkretnego rodzaju, jakim jest rak płaskonabłonkowy skóry. Jest to rodzaj złośliwego nowotworu, który ma tendencję do powolnego wzrostu, ale może pogłębiać się i atakować inne struktury.

W większości przypadków występuje w związku z przebywaniem na słońcu. Oznacza to, że możliwe jest zapobieganie.

Rak płaskonabłonkowy – charakterystyka

Rak płaskonabłonkowy jest drugą najczęstszą postacią raka skóry. Zostało to wyjaśnione w artykule Fundacji Raka Skóry. Powstaje z komórek płaskonabłonkowych, które stanowią część środkowej i zewnętrznej warstwy skóry. Komórki te są spłaszczone i podlegają ciągłej odnowie. W ten sposób martwe komórki są usuwane ze skóry, a powstają nowe. Rak występuje, gdy komórki te zaczynają się rozmnażać w sposób niekontrolowany.

Problem polega na tym, że mają one złośliwy potencjał i mogą atakować inne struktury. W większości przypadków ten rak nie jest śmiertelny. Może jednak uszkodzić pobliskie tkanki lub spowodować przerzuty. Niektóre badania szacują, że zachorowalność na raka płaskonabłonkowego w Hiszpanii wynosi 38,16 przypadków na 100 000 mieszkańców. Inne powszechne formy raka skóry to rak podstawnokomórkowy i czerniak.

Objawy raka płaskonabłonkowego

W przypadku raka skóry, jak wyjaśniają specjaliści Mayo Clinic, zmiana pojawia się w miejscach wystawionych na działanie słońca. Na przykład może pojawić się na ustach, twarzy lub skórze głowy. Może to być płaska rana z rodzajem skorupy na powierzchni lub twardy, zaczerwieniony guzek.

Ponadto może również przybrać postać niegojącego się owrzodzenia lub wypukłego obszaru na bliźnie. W ustach może wyglądać jak szorstka plama lub czerwonawy wrzód. Badania pokazują, że ewolucja zmian skórnych zmienia się od miesięcy do lat, z powolnym, postępującym wzrostem, który stopniowo atakuje zdrową tkankę.

Co może to spowodować?

Większość raków płaskonabłonkowych skóry jest związana z ekspozycją na słońce. W rzeczywistości są one związane z promieniowaniem ultrafioletowym (UV). Dlatego częściej występują również u osób korzystających z lamp opalających lub solarium.

Jak wyjaśnia artykuł American Academy of Dermatology Association, większość osób dotkniętych chorobą ma jasną skórę. Mają też historię, że nie chronią skóry odzieżą lub produktami przeciwsłonecznymi.

Istnieją jednak inne przypadki raka płaskonabłonkowego, które pojawiają się na obszarach skóry, które zwykle nie są wystawione na działanie słońca. Z tego powodu sugeruje się inne czynniki wpływające na jego rozwój. Na przykład mogą to robić choroby immunologiczne.

Czynniki ryzyka

Posiadanie jasnej skóry zwiększa ryzyko zachorowania na raka. Ponadto osoby o jasnych oczach i włosach lub z wieloma piegami są bardziej podatne na to, zwłaszcza jeśli mają tendencję do oparzeń słonecznych. W rzeczywistości posiadanie wielu oparzeń słonecznych w dzieciństwie wydaje się znacznie zwiększać ryzyko. To samo dotyczy innych zmian przedrakowych na skórze, takich jak plamy starcze i rogowacenie słoneczne.

Badania szacują, że ten typ raka skóry występuje 2 do 3 razy częściej u mężczyzn i najczęściej występuje u osób po 50. roku życia. Inne czynniki ryzyka to infekcje i przewlekłe stany zapalne skóry. Xeroderma pigmentosum to rzadka choroba, która również zwiększa prawdopodobieństwo raka. To patologia, która powoduje ekstremalną wrażliwość na światło słoneczne. Dlatego uszkodzenia skóry są poważniejsze.

Rak płaskonabłonkowy – jak się go diagnozuje?

Rozpoznanie raka płaskonabłonkowego wymaga dokładnego badania fizykalnego. W idealnym przypadku zmiana powinna zostać zbadana przez dermatologa. Ponadto lekarz powinien znać całą historię medyczną pacjenta.

Jednak wymagane są dodatkowe testy, aby uzyskać dokładną diagnozę. Biopsja skóry jest najbardziej użytecznym sposobem jej zdiagnozowania. Polega na usunięciu części lub całości zmiany do badania laboratoryjnego.

Na podstawie danych z biopsji można zidentyfikować i sklasyfikować raka płaskonabłonkowego. Nowy system oceny zaawansowania American Joint Committee on Cancer uwzględnia wielkość guza, naciekanie głębokich struktur, rozprzestrzenienie się na węzły chłonne i przerzuty do innych narządów.

Dostępne metody leczenia raka płaskonabłonkowego

Leczenie raka płaskonabłonkowego jest zróżnicowane. Zależy to od wielkości guza, jego lokalizacji lub tego, czy nacieka jakiekolwiek struktury.

Leczenie, jeśli rak jest mały

Większość przypadków raka płaskonabłonkowego jest diagnozowana we wczesnych stadiach. Pozwala to na ich usunięcie minimalnie inwazyjnymi i lokalnymi metodami, zwłaszcza jeśli guz ma niewielkie rozprzestrzenienie lub nie ma go wcale. Jedną z najczęściej stosowanych terapii jest laseroterapia. Przydaje się, gdy zmiana jest bardzo powierzchowna. Zapobiega uszkodzeniom otaczającej tkanki i pozostawia bardzo niewiele blizn.

Inną z najprostszych technik jest ablacja ciekłym azotem. Nazywa się to również kriochirurgią. To prosta technika, którą można wykonać nawet w gabinecie dermatologa. W takich przypadkach przydatna wydaje się terapia fotodynamiczna. Dodatkowo do usunięcia i uszczelnienia podstawy guza można zastosować łyżeczkowanie i elektrodykację.

Zabiegi na większe guzy

Gdy rak płaskonabłonkowy jest bardziej rozległy lub głębszy, konieczne są bardziej inwazyjne środki. Chirurgia jest najczęściej stosowanym podejściem. Polega na usunięciu uszkodzonej skóry z pozostawieniem marginesów wolnych od guza.

Istnieją jednak obecnie inne alternatywy. Jednym z nich jest operacja Mohsa. Jest to zabieg, który pozwala na usunięcie tkanki nowotworowej w bardzo specyficzny sposób, np. warstwowo. Jednocześnie próbki są wysyłane do laboratorium w celu sprawdzenia, czy osiągnięto tkankę wolną od guza. Radioterapia jest również często stosowana, zwłaszcza w przypadkach, w których uważa się, że istnieje wysokie ryzyko nawrotu.

Leczenie rozsianego raka płaskonabłonkowego

Kiedy mówimy o rozsiewie, mamy na myśli, że guz rozprzestrzenił się na inne obszary ciała, poza skórę. W takich przypadkach ograniczone techniki chirurgiczne nie są skuteczne.

Dlatego potrzebne są leczenie systemowe. Jedną z metod terapeutycznych jest chemioterapia. Obecnie można również stosować leki ukierunkowane na nowotwór.

Czy można temu zapobiec?

Rak płaskonabłonkowy jest często związany z promieniowaniem ultrafioletowym. Dlatego istnieje wiele sposobów, które mogą pomóc w zapobieganiu jej pojawieniu się. Kluczem jest ochrona skóry przed słońcem, zwłaszcza w najgorętszych godzinach dnia. W czasie ekspozycji zawsze należy stosować filtry przeciwsłoneczne. Właściwie jest polecany przez cały rok, niezależnie od pory roku.

Ponadto należy unikać leżaków. Kolejnym z podstawowych filarów profilaktyki jest częste badanie skóry, zwłaszcza jeśli masz czynniki ryzyka, takie jak jasna karnacja. Najważniejszą rzeczą jest zawsze konsultacja ze specjalistą w przypadku jakiegokolwiek nieprawidłowego wzrostu skóry. Rany, rany lub owrzodzenia, które się nie goją, powinny zostać zbadane. To samo dotyczy czerwonawych guzków lub brodawek.