Przemoc wobec dzieci - 9 jasnych oznak

Przemoc rodziców wobec dzieci to poważny problem dla nieletniego, a wręcz tragedia, która prawdopodobnie zaważy na całym jego życiu. Co istotne, maltretowane dziecko, które nie otrzyma pomocy, może być nie tylko ofriarą, a także wykształcić w sobie cechy nowego agresora.

Generalnie postrzegamy dzieci, jako istoty niewinne, wrażliwe i bardzo zależne. Trudno nawet wyobrazić sobie, że przemoc wobec dzieci jest aż tak wielkim problemem w dzisiejszych czasach. Przecież żyjemy w ogólnie pojętym dobrobycie, zakładamy rodziny i chcemy być szczęśliwi.

Niestety wielu z nas nie potrafi poradzić sobie z przytłaczającą rzeczywistością i wyładowuje swą frustrację na niczemu winnych dzieciach. Dobiegające każdego dnia wiadomości z mediów o kolejnych atakach agresji i przemocy wobec nieletnich są naprawdę zdumiewające i niepokojące.

Nie zaklinajmy rzeczywistości – przemoc wobec dzieci to niechlubny element współczesnego świata, obecny w codziennym życiu bardziej, niż mogłoby się nam wydawać.

Przemoc wobec dzieci jest tak powszechna, że nierzadko bywamy jej świadkami. Któż z nas nie zna rodziny, w której jeden członek znęca się nad innym. I nie chodzi tu tylko o cierpienie fizyczne, ale także o wszelkiego rodzaju formy agresji emocjonalnej.

Jeśli trudno jest ci zidentyfikować problem, czytaj dalej. Poniżej znajdziesz szereg wskazówek, które pozwolą ci ustalić, czy dane dziecko jest ofiarą przemocy ze strony dorosłego, czy też nie.

Pamiętajmy, że problem ten nie dotyczy wyłącznie rodzin patologicznych – jest on powszechny wśród społeczności na każdym poziomie socjoekonomicznym. Co więcej, można się z nim spotkać w każdej kulturze i dotyczy on zarówno mężczyzn, jak i kobiet.

Według danych zebranych przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) jedna czwarta dorosłych twierdzi, że w dzieciństwie zaznało przemocy fizycznej.

Przemoc wobec dzieci – jak ją zidentyfikować?

Wybiegając nieco dalej poza sztampowe ramy przemocy, warto zastanowić się głębiej nad tym, co tak naprawdę oznacza przemoc wobec dzieci. Jak może się ona odnosić do modelu wychowania, jaki stosujemy w przypadku naszych dzieci? Można dać klapsa czy nie? A co z krzyczeniem i karceniem?

Granica ta może być niezwykle cienka. Aby lepiej orientować się w tym temacie, dokonajmy przeglądu różnych rodzajów nadużyć, które zostały uznane za szkodliwe dla zdrowia fizycznego i psychicznego dziecka.

• Przemoc emocjonalna i psychiczna. Objawia się one przede wszystkim brakiem czułości ze strony rodzica i odrzucaniem pociechy, gdy ona sama wyraża uczucia względem niego. Tego typu nadużycia obejmują również poniżanie dziecka, jego niedowartościowywanie i mówienie, że do niczego się nie nadaje, a także odgradzanie go od środowiska rodzinnego bądź koleżeńskiego.
• Przemoc fizyczna, czyli bicie dziecka. Mamy tu na myśli nie tylko spuszczenie lania, ale także ciężkie kary fizyczne, w konsekwencji których dziecko wymaga specjalistycznej opieki lekarskiej.
• Zaniedbanie. Mowa tu o porzuceniu obowiązków rodzica do wychowania dziecka zgodnie z jego potrzebami. Pozostawienie małoletniego samemu sobie bez możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, takich jak jedzenie, godne warunki mieszkalne, ubranie, dostęp do edukacji, opieki lekarskiej i ogólnie pojętego poczucia bezpieczeństwa.
• Przemoc seksualna. Zagadnienie to jest bardzo szerokie. Form tego rodzaju agresji może być wiele, zarówno z kontaktem fizycznym, jak i bez niego. Do tej grupy można włączyć również wszelkiego rodzaju groźby i manipulacje dotyczące życia intymnego człowieka.

Przemoc wobec dzieci – 9 sygnałów ostrzegawczych

Każdego popołudnia słyszałam krzyki i płacz dzieci oraz towarzyszące im odgłosy uderzeń i ciosów – mówi matka dwóch dziewczynek, opowiadając o tym, co dzieje się w domu jej sąsiadów. Zaniepokoiła ją ta sytuacja i powiadomiła o niej policję. Najpierw jednak sama tam poszła, aby sprawdzić, co się tam naprawdę dzieje.

Niepokojący jest fakt, że kiedy osoba małoletnia żyje w toksycznej rodzinie, wykształca w sobie pewne wzorce zachowań, które w konsekwencji mogą prowadzić do agresywnych zachowań. Stąd też maluch z ofiary przekształca się również w agresora. Warto więc reagować na podejrzenia i nie zostawiać maltretowanych dzieci samym sobie. Niech twoja moralność nie pozwoli ci ignorować ludzką tragedię.

Poniżej wyszczególniamy 9 jasnych oznak, które wskazują na przemoc wobec dzieci. Zapoznaj się z nimi, aby baczniej móc obserwować toczące się wokół ciebie życie.

1. Cofanie się dziecka w rozwoju

Maltretowane dzieci mogą ewidentnie cofać się w rozwoju i przejawiać zachowania typowe dla wcześniejszego wieku. Przykładem może być ssanie kciuka, nocne moczenie bądź strach przed ciemnością lub nieznajomymi.

2. Unikanie przebywania w domu i pewnych osób

Przemoc wobec dzieci może przyczynić się także do występowania lęków, kiedy małoletni wychodzi ze szkoły. Takie dzieci nie lubią – a często i wręcz panicznie się boją – wracać do domu. Mogą również unikać towarzystwa osób, które się nad nimi znęcają.

3. Przemoc wobec dzieci a zaburzenia odżywiania

Stres, strach i lęk spowodowane przemocą wobec dzieci mogą niekorzystnie odbijać się na apetycie dziecka i prowadzić do zaburzeń łaknienia.

4. Zaburzenia snu

Maltretowane dziecko zwykle wykazuje oznaki zmęczenia albo nawet i wyczerpania. Mogą być one wynikiem problemów z zasypianiem i bezsennością. Przejmujące się swoimi kłopotami dziecko zwyczajnie nie może zasnąć. Czasem może to być powodem odczuwanego wielkiego lęku.

5. Słabe wyniki w szkole

Dziecko, które przeżywa w swoim domu tragedię, ma problemy z koncentracją i nie potrafi się skupić na zdobywaniu wiedzy. To z kolei przekłada się na trudności w uczeniu się i słabe stopnie.

6. Przemoc wobec dzieci a ich zaniedbanie

Dzieci pozostawione samym sobie, bez należytej opieki rodziców wyglądają niedbale. Mogą nosić odzież nieodpowiednią do pogody, chodzić nieuczesane, z nieobciętymi paznokciami itp.

7. Podejmują ryzykowne działania

Dzieci zmagające się we własnym domu z przemocą mają większy pociąg do złego towarzystwa, łatwiej wpadają w nałogi: narkotyki, alkohol itp.

8. Nieodpowiednie zachowanie

Dzieci doświadczające przemocy mogą przejawiać nadmiernie seksualne zachowania. Ponadto mogą używać wulgarnego języka i nieustannie robić sprośne aluzje.

9. Przemoc wobec dzieci a obrażenia ciała

Przemoc domowa generalnie objawia się siniakami, oparzeniami i innymi obrażeniami na ciele, które mogą jasno wskazywać no to, że dziecko jest molestowane. Alarm powinna podnosić również wyobraźnia dziecka co do ich przyczyny.

Powyższe objawy mogą być dowodem na przemoc wobec dzieci – w mniejszym bądź większym stopniu. Koniecznie należy więc upewnić się, czy nieletni rzeczywiście przeżywa w domu tragedię. Pamiętaj, że od ciebie może zależeć jego zdrowie i stabilność psychiczna, a także kształt jego dalszego życia. Jako ludzie powinniśmy reagować na cudze nieszczęście. 

Maltretowanie dziecka, niszczenie człowieka

Bardzo często dzieci, które przeżywają w domu piekło nawet nie zdają sobie sprawy z tego, iż takie zachowanie ze strony dorosłych jest nazywane przemocą. W większości przypadków agresorem jest któreś z rodziców lub przyjaciel rodziny. Dzieci podświadomie uważają, że agresja jest formą wyrażania miłości.

Stąd też wpływ przemocy w rodzinie na psychikę dziecka jest ogromny i może zrujnować młodemu człowiekowi całe późniejsze życie. W zależności od natury agresji dziecko w przyszłym życiu może zmagać się z poniższymi problemami:

• Niepokój i lęki. Ci, którzy chociaż raz doświadczyli przemocy – i to ze strony najbliższych osób – mogą zacząć bać się ludzi i sytuacji, które przypominają im o tragedii. Co więcej, mogą wykazywać strach przed bliskością i kontaktami intymnymi, przejawiać kompulsywne zachowania oraz zmagać się z cyklicznymi atakami paniki.
• Złość. Mogą odczuwać złość, a wręcz nienawiść, w stosunku do swojego prześladowcy, a także i w stosunku do samego siebie. Takie osoby mają obniżone poczucie własnej wartości i nierzadko obwiniają się za to, że nigdy nie zgłosiły tego, iż wyrządzano im krzywdę.
• Zachowania autodestrukcyjne. Maltretowane dziecko w dorosłości może szukać ulgi w narkotykach i alkoholu. Jednocześnie może samo siebie krzywdzić, a nawet sabotować każdą inicjatywę samorozwoju, zarówno osobistego, jak i zawodowego.

Najbardziej ironicznym aspektem przemocy wobec dzieci jest fakt, iż ofiara bardzo często w życiu dorosłym zmienia się w agresora. Powiela otrzymane w dzieciństwie wzorce i spirala przemocy się zamyka. Często bywa ona dziedziczona z pokolenia na pokolenie. Jeśli istnieje możliwość, warto więc ją przerwać.

Przemoc wobec dzieci – jak można poradzić sobie z tym problemem?

Przemoc i agresja ze strony najbliższych to bardzo poważny problem, z którym zazwyczaj ofiara nie jest sobie w stanie poradzić sama. Pomoc psychologiczna w takim wypadku wydaje się być konieczna. Im szybciej dziecko ją otrzyma, tym będzie miało większe szansę na “odwrócenie” efektów molestowania i powrotu do dobrego zdrowia psychicznego.

Terapia ma na celu umożliwienie młodemu człowiekowi wgląd wgłąb swojej duszy i analizę poszczególnych uczuć: gniewu, bólu, frustracji i strachu. Mają one pomóc mu zrozumieć to, co czuje i odzyskać wewnętrzny spokój i poczucie bezpieczeństwa.

Oprócz podstawowej psychoterapii istnieje również wiele innych technik pozwalających ukoić emocje i odzyskać wewnętrzny spokój. Należą do nich: medytacja, odgrywanie różnych ról, grupy wsparcia itp. Pomocna może okazać się także sztuka – zapał i pasja mogą niesamowicie usprawnić proces leczenia zbolałej duszy.

Ważne jest, aby rodzice byli świadomi tego, jak bardzo dzieciństwo wpływa na dalsze życie dziecka. Zawsze powinniśmy mieć jasność co do tego, jakim człowiekiem może stać się nasza pociecha pod wpływem otrzymanego wychowania. Zwykle koło się zamyka.

Dołóż wszelkich starań, aby z twoim wsparciem dziecko mogło w przyszłości założyć szczęśliwą rodzinę oraz żyć spokojnie i szczęśliwie. Pamiętaj, że wychowując dziecko, nadajesz kształt jego przyszłemu życiu. Jeśli nie radzisz sobie z wychowaniem, nie bój się poprosić o fachową pomoc. Nie znęcaj się nad swoją pociechą, lecz daj jej możliwie najlepszą przyszłość.