Owrzodzenia w jamie ustnej: wszystko, co musisz wiedzieć

Owrzodzenia w jamie ustnej, znane również jako afty, to zmiany, które pojawiają się na ustach lub u podstawy dziąseł. Mogą również pojawić się na wewnętrznej stronie policzków, podniebieniu i wokół migdałków.

Urazy te są często bolesne, więc takie czynności, jak mycie zębów, jedzenie, picie lub mówienie, mogą powodować pewien dyskomfort. Owrzodzenia w jamie ustnej objawiają się zwykle jako białawy owal z czerwonym obszarem wokół niego.

Szacuje się, że dotykają one około 25% populacji. Występują częściej u kobiet, nastolatków i osób, które mają skłonności rodzinne do tego schorzenia. Nie są jednak zaraźliwe i prawie nigdy nie stanowią ryzyka.

Owrzodzenia w jamie ustnej i ich rodzaje

Owrzodzenia jamy ustnej można klasyfikować na różne sposoby. Jeśli pojawiają się tylko od czasu do czasu, określane są jako ostre. Natomiast kiedy regularnie nawracają, uznaje się je za chroniczne. W zależności od ich objawów klinicznych mogą przyjmować trzy typy form: duże, drobne lub opryszczkowe. Przyjrzyjmy im się nieco bliżej.

Duże owrzodzenia jamy ustnej

Duże owrzodzenia lub afty mają średnicę większą niż 10 milimetrów. Mogą pojawiać się pojedynczo lub w grupach. Wnikają głębiej w tkankę i zwykle pozostają dłużej niż tydzień; niektóre utrzymują się jednak miesiące. Mogą pozostawić bliznę, gdy znikną i zwykle występują na ustach, podniebieniu, języku, gardle i na wewnętrznej stronie policzka.

Drobne afty

Drobne owrzodzenia mają średnicę mniejszą niż 10 milimetrów i są najczęściej występująca postacią. Są płytkie i znajdują się na krawędziach języka lub wewnętrznej śluzówce warg lub policzków.

Powodują intensywny ból promieniujący na sąsiednie obszary, ale najczęściej ustępują same w ciągu mniej niż tygodnia. Pojawiają się wiele razy w różnych odstępach czasowych.

Zmiany opryszczkowe

Tego typu owrzodzenia w jamie ustnej tworzą rany podobne do tych powodowanych przez opryszczkę. Jednak nie są zaraźliwe, chociaż mogą się powtarzać. Pojawiają się w grupach po kilka małych zmian, które nie przekraczają 3 milimetrów. Mają tendencję do łączenia się w większe zmiany.

Przeczytaj również ten artykuł: Jama ustna – 7 objawów stanów zapalnych

Dlaczego pojawiają się owrzodzenia w jamie ustnej?

Przyczyny owrzodzeń mają wieloraki charakter. W większości przypadków zmiany pojawiają się na skutek następujących czynników wyzwalających:

• Otarcia przez niewyrównane lub złamane zęby, a także lub samonagryzienia. Otarcia mogą również powodować źle założone protezy lub aparaty ortodontycznei.
• Urazy spowodowane zbyt energicznym szczotkowaniem lub produktami do higieny jamy ustnej lub zębów zawierających laurylosiarczan sodu.
• Bardzo gorące potrawy, które powodują oparzenia. Tak samo jak palenie papierosów.
• Reakcje na niektóre leki i zmiany hormonalne spowodowane miesiączką u kobiet.
• Stres emocjonalny i brak snu.

W niektórych przypadkach owrzodzenia jamy ustnej powstają również na skutek niedoboru witaminy B12, cynku, kwasu foliowego lub żelaza. Mogą być również reakcją alergiczną na bakterie w jamie ustnej.

Istnieją ponadto poważniejsze przypadki, w których zmiany te są przejawem poważnych problemów zdrowotnych. Afty towarzyszą takim chorobom jak zapalenie jelit, cukrzyca, HIV / AIDS, choroba Crohna, celiakia, choroby autoimmunologiczne lub rak jamy ustnej.

Możesz być także zainteresowany tym tematem: Zdrowa jama ustna — osiągnij to!

Leczenie owrzodzeń jamy ustnej

Większość owrzodzeń jamy ustnej jest nieszkodliwa i nie wymaga specjalnego leczenia. Zwykle ustępują w ciągu 7 do 14 dni. Zasadniczo należy ustalić, czy wywołały je stosowane produkty, żywność lub leki. Jeśli tak, wskazane jest zastąpienie tych produktów innymi, mniej agresywnymi.

W przypadku, gdy powstały w wyniku urazu lub bez znanej przyczyny, leczenie owrzodzeń polega na zastosowaniu pewnych domowych sposobów i przyjmowaniu naturalnych środków łagodzących objawy:

• Płucz usta ciepłą, lekko słoną wodą: trzy razy dziennie przez cztery minuty. Następnie przepłucz gardło zimną wodą.
• Pij dużo płynów i unikaj gorących, pikantnych, cytrusowych a także bardzo słonych lub pikantnych potraw. Unikaj oczywiście tytoniu.
• Możesz przyjmować dostępne bez recepty leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol.
• Uprawianie sportu lub relaksacja od stresu to opcje, które odwracają uwagę od dyskomfortu.
• Używaj szczoteczki do zębów z miękkim włosiem i odwiedź dentystę, jeśli zęby są w złym stanie.

W przypadku, gdy objawy bardzo się nasilają, domowe zabiegi nie przynoszą rezultatów lub problem nawraca, najbardziej wskazana jest konsultacja fachowa. Twój przypadek może wymagać czegoś więcej niż tylko naturalnych środków.

Możliwe komplikacje, jakie mogą spowodować owrzodzenia w jamie ustnej

Głównym potencjalnym powikłaniem jest przejście w stan przewlekły lub nadkażenie wrzodów. Aby temu zapobiec, lekarz może zalecić stosowanie miejscowych doustnych środków antyseptycznych.

Chodzi o substancje zawierające na przykład chlorowodorek chlorheksydyny, heksetydynę, jodpowidon, chlorek benzalkoniowy lub boran sodu. Lekarz musi jednak wskazać, jak należy je stosować. W niektórych przypadkach można również przepisać antybiotyki, zwłaszcza jeśli wrzody są duże lub często nawracają.

Zapobieganie i zalecenia dotyczące unikania owrzodzeń jamy ustnej

Najlepszym sposobem zapobiegania owrzodzeniom jest zachowanie odpowiednich nawyków higienicznych. Zęby należy myć co najmniej trzy razy dziennie, używać nici dentystycznej oraz niedrażniącego płynu do płukania. Ponadto powinieneś odwiedzać dentystę przynajmniej raz w roku.

Zdrowa i zbilansowana dieta również pomaga zapobiegać temu schorzeniu. Jeśli owrzodzenia w jamie ustnej powracają, najlepiej unikać pokarmów, które mogą podrażniać usta, takich jak kwaśne, ostre lub bardzo mocno przyprawione potrawy. Ważne jest również, aby zwracać uwagę na wszelkie możliwe alergie.

Regularna aktywność fizyczna, a także praktyka technik relaksacyjnych są natomiast skutecznymi środkami kontroli stresu. Chociaż ogólnie owrzodzenia jamy ustnej nie powinny być powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach wymagają pomocy medycznej:

• Jeśli zaczną się rozprzestrzeniać i stopniowo zwiększać.
• Jeśli nie powodują bólu ani dyskomfortu.
• Kiedy utrzymują się dłużej niż trzy tygodnie.
• W przypadku, gdy mają dziwny wygląd lub tworzą plamę w ustach.

Gdy ból jest bardzo intensywny lub tego typu uraz generuje dodatkowe objawy, np. gorączkę, również należy się zgłosić do lekarza. Czasami może to być kluczowy krok, aby uniknąć większych problemów.