Nocne moczenie się u dzieci: przyczyny, terapia
Lekarze i psycholodzy nazywają nocne moczenie się enurezją bądź nietrzymaniem moczu. Większość z nas zna je jednak pod bardziej potoczną nazwą “moczenie łóżka”. Pojawia się ono, gdy najmłodsi nie są w stanie kontrolować swojego pęcherza i oddają mocz podczas snu.
Istnieje także moczenie się przydarzające się w ciągu dnia. Temat ten powinien zainteresować wszystkich rodziców. Pomówmy zatem o tym, czym jest moczenie się, jakie są jego przyczyny oraz możliwe rozwiązania. Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się więcej.
Enurezja, moczenie się – czym jest?
Nocne moczenie się to bezwiedne oddawanie moczu przez dzieci w wieku od 4 roku życia. Pojawia się ono zazwyczaj w nocy podczas snu, ale bywają też przypadki enurezji dziennej.
W dzisiejszym artykule pomówimy trochę o dzieciach, których dotyczy nocne moczenie się oraz o możliwych przyczynach tego powszechnego wśród nich zjawiska.
Nauka kontrolowania wypróżniania się, bądź oddawania moczu jest naturalnym elementem procesu rozwoju młodego człowieka. Jest to jedna z umiejętności, jaką nabywa się z biegiem czasu, pod wpływem zachodzących zmian oraz w miarę stopniowego uczenia się.
Osiągnięcie poziomu dojrzałości pod tym względem następuje między 15 a 18 miesiącem życia, w zależności od wielu czynników, między innymi zależnie od tego, czy rodzice stopniowo przyzwyczajają swoje dziecko do samodzielnego chodzenia do ubikacji, zmniejszają użycie pieluszek itd.
Polecamy też przeczytanie artykułu: Dziecko i rodzice – 5 błędów wychowawczych
Na tym etapie rozwoju dziecko zazwyczaj wie już, jak samodzielnie “zrobić siusiu”, albo przynajmniej zaczyna w tej dziedzinie robić postępy. Istnieje wiele metod przydatnych rodzicom, by przyzwyczaić swoje dzieci do korzystania z nocnika.
Jedną z nich jest zakładanie dziecku bielizny, by poczuło dyskomfort, jaki wywołuje moczenie się. Ogromną pomocą dla rodziców na tym etapie rozwoju dziecka mogą się okazać rady pediatrów, przydatne poradniki oraz – chyba najcenniejsze źródło wiedzy o dzieciach – dziadkowie.
Jeżeli proces uczenia się i dojrzewania przebiega dla dziecka pomyślnie, wyrośnie ono “na dużego chłopca lub dziewczynkę” i nauczy się samo korzystać z ubikacji bądź informować dorosłych, gdy ma potrzebę zrobić siusiu.
Około czwartego bądź piątego roku życia, dziecko jest gotowe w pełni kontrolować swoje fizjologiczne potrzeby, samodzielnie oddawać mocz i nie potrzebuje w tym pomocy.
Aż do tego momentu wszystko wydaje się przebiegać pomyślnie. Problem pojawia się jednak, gdy, mimo licznych prób rodziców, dziecko nie uczy się samodzielnie oddawać moczu.
Nieświadome moczenie się w nocy
Dzieje się tak zwłaszcza w nocy, kiedy dziecko nie jest świadome swojej fizjologicznej potrzeby oddania moczu i podświadomie wraca do etapu wczesnego dzieciństwa sądząc, że ma na sobie chroniącą go pieluszkę.
Skutkiem takiego stanu rzeczy jest mokra pościel i prześcieradła, płacz, koszmary senne oraz zmartwieni rodzice. Nocne moczenie się pojawia się zazwyczaj około piątego roku życia. Epizody bywają sporadyczne bądź pojawiają się co noc. W najpoważniejszych przypadkach nie mija aż do osiągnięcia przez młodych ludzi wieku dojrzewania.
Nocne moczenie się może być leczone na wiele sposobów. Przyjmują one formę terapii psychologicznych oraz leczenia z użyciem leków. Problem jest możliwy do rozwiązania, trzeba jednak poznać jego przyczyny. Jedno jest pewne – rodzice nie mogą w takiej sytuacji utracić panowania nad sobą.
Powinni zachować spokój i unikać podnoszenia głosu na dziecko oraz karania go za doskwierającą mu przypadłość.
Należy pamiętać, że nocne moczenie się może wywoływać u dzieci depresję , wstyd, uczucie zakłopotania, niskie poczucie własnej wartości i inne poważne objawy. Jeżeli rodzice jeszcze do tego strofują dziecko, na pewno nie poprawi to sytuacji. wręcz przeciwnie – znacznie ją to pogorszy.
Oto możliwe czynniki wywołującego nocne moczenie się:
- Mała pojemność pęcherza (może na to wskazywać częste korzystanie z łazienki przez dziecko nawet w ciągu dnia).
- Brak przygotowania przez rodziców do samodzielnego korzystania z nocnika.
- Stres, niepokój, stany lękowe, nagłe zmiany w domu, gdzie mieszka dziecko, oddzielenie od rodziców, problemy w szkole, jak również nieporozumienia z rodzeństwem.
- Zbyt wczesne bądź zbyt późne rozpoczęcie przyzwyczajania dziecka do korzystania z nocnika.
Nocne moczenie się – co należy wziąć pod uwagę
Musisz poświęcać swojemu dziecku czas
Jeżeli Twoje dziecko ma około pięciu lat i jednorazowo zmoczyło w nocy łóżko, nie kieruj się z tym problemem od razu do lekarza. Pomoc medyczna będzie jednak konieczna, jeśli moczenie się pojawia się często bądź każdej nocy. W innym przypadku, jest to objaw normalny aż do 8. roku życia.
Nie wiń dziecka, nie złość się na nie, ani nie ośmieszaj go
Karanie dziecka przez rodziców nie przyniesie pozytywnych rezultatów, ponieważ nie ma ono wpływu na swoje nocne moczenie się. To nie ono jest odpowiedzialne za całą tę sytuację.
Stosowanie kar może natomiast wywoływać u nich jeszcze więcej stresu, obawy, poddenerwowanie, poczucie winy i sprawiania zawodu dorosłym.
Nie wracaj do pieluszek
Nie zalecamy wracać do używania pieluszek z kilku powodów. Po pierwsze, naturalnym procesem jest to, że dziecko rośnie i dojrzewa, a nie cofa się w swoim rozwoju. Po drugie, jeżeli dziecko będzie nadal używało pieluszek, z czasem zupełnie przyzwyczai się do tego, że może swobodnie siusiać w nocy. I moczyć łóżko bez żadnych konsekwencji.
Po trzecie, z czasem pieluszki będą sprawiać dziecku dyskomfort, wywoływać u niego wstyd, a nawet przygnębienie czy depresję.
Polecamy też przeczytanie artykułu: Wychowanie emocjonalne dzieci – podstawowe zasady
Nie popełniaj błędu zabraniania dzieciom picia wody
Wzbranianie się przed podawaniem dzieciom wody absolutnie w niczym nie pomoże. Będzie stanowić jedynie słabej jakości przykrywkę ukrywającą jedynie rzeczywisty problem. Celem, który chcesz osiągnąć nie jest to, by dziecko miało mniej moczu, lecz by nauczyło się kontrolować oddawanie go podczas, gdy śpi.
Nie budź dziecka w środku nocy
Robiąc tak, spowodujesz, że dziecko będzie korzystać z toalety, ponieważ Ty tak chcesz. Wywoła to jednak przerwanie naturalnego cyklu snu u dziecka i u Ciebie, co dla nikogo nie będzie korzystne.
Lepszym wyjściem jest nauczyć dziecko, by reagowało na wewnętrzny sygnał, jaki wysyła im ich organizm, gdy potrzebuje oddać mocz, nawet, jeśli śpi najgłębszym snem.
Najważniejszą jednak kwestią jeśli chodzi o nocne moczenie się, jest branie pod uwagę delikatnej struktury emocjonalnej dziecka. Jest ono teraz w wieku, w którym może bez problemu poruszać delikatne tematy.
Wykorzystaj to i naucz je darzyć Cię zaufaniem oraz swobodnie wyrażać swoje uczucia oraz możliwe – jego zdaniem – przyczyny nocnego nietrzymania moczu. Spraw, by dziecko razem z Tobą aktywnie uczestniczyło w procesie leczenia nocnego moczenia się. Razem jesteście w stanie zwycięsko wyjść z tej kłopotliwej sytuacji.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Harari, M. (1999). Nocturnal enuresis. Australian Family Physician. https://doi.org/10.1111/j.1440-1754.2012.02506.x
- McLain, L. G. (1979). Childhood enuresis. Current Problems in Pediatrics. https://doi.org/10.1016/S0045-9380(79)80012-2
- Rodríguez Fernández, L.M., Gracia Manzano, S. Diagnóstico y tratamiento de la enuresis nocturna. Asociación Española de Pediatría. https://www.aeped.es/sites/default/files/documentos/10_3.pdf
- Ramírez-Backhaus, M., Arlandis Guzmán, S., García Fadrique, G., Martínez Agulló, E., Martínez García, R. y Jiménez-Cruz, J. F. (2010). La enuresis nocturna. Un trastorno frecuente con una prevalencia difícil de estimar. Actas Urológicas Españolas, 34(5), 460-466. https://doi.org/10.1016/j.acuro.2010.03.001