Niepijący alkoholicy i ich problemy

Niepijący alkoholicy czasami przejawiają wzorce zachowania podobne jak w czasie trwania uzależnienia. Dowiedz się, na czym to polega.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Andrés Carrillo.

Ostatnia aktualizacja: 11 sierpnia, 2022

Czasami niepijący alkoholicy przejawiają zachowania podobne do tych, które trapiły ich podczas nałogu. Na czym polegają te problemy?

Często spotyka się załamane rodziny i przyjaciół osób, których zachowanie nie poprawia się po rzuceniu picia. Czasami bowiem odstawienie alkoholu nie prowadzi do zmiany schematów mentalnych.

By lepiej to wyjaśnić: gdy alkoholik rzuca picie, musi zmienić też swoje myślenie. Jeśli tak się nie dzieje, powrót do normalności jest jedynie pozorny.

Niepijący alkoholicy: jakie miewają problemy?

Po odstawieniu alkoholu uzależnieni myślą, że nałóg mają już za sobą. To jednak nie takie proste. Jednym z typowych zjawisk jest niedojrzałość emocjonalna objawiająca się zachowaniem nieprzystającym do wieku. 

Infantylne zachowanie ma charakterystykę typową dla wcześniejszych etapów życia – na przykład mężczyźni po trzydziestce zachowują się jak nastolatkowie. Niedojrzałość emocjonalna i infantylizm idą ręka w rękę, chociaż są nieco odmienne.

Niedojrzałość emocjonalna to problemy związane z zarządzaniem emocjami. Osoby z takimi problemami kiepsko tolerują frustrację i wydaje im się, że wszystko im wolno. Gdy jednak tak nie jest, złoszczą się.

Ważnym wyznacznikiem tego problemu jest egocentryzm. Wielu uzależnionych po rzuceniu picia pada w przekonanie o własnej wyższości i wydaje im się, że powinni być podziwiani.

Przyczyny problemów

Przyczyną takiego stanu jest brak odpowiedniego procesu rehabilitacji. Innymi słowy, zwykle myśli się, że rehabilitacja przyniosła skutek, gdy uzależniony przestanie pić. Znaczenie mają tu jednak jeszcze inne czynniki.

Uzależniony myśli w sposób kompulsywny. Oznacza to, że nawet po odstawieniu alkoholu będzie przenosił ten sposób działania na inne zachowania. Nałogowcy nie muszą pić, by zachowywać się nieodpowiedzialnie czy irracjonalne.

Podsumowując, można uznać, że przyczyna leży w kolektywnej nieznajomości tematu uzależnień. Nałóg nie jest jedynie problemem polegającym na nadmiernej konsumpcji danej substancji. Takie myślenie odciąga osoby z problemem od szukania wsparcia psychologicznego.

Niepijący alkoholicy: jak mogą sobie pomóc?

Uzależnienie to coś więcej niż tylko picie. Zrozumienie tego mechanizmu powinno zachęcić do szukania wsparcia i zmiany zachowania.

1. Zmiana myślenia

Realna zmiana zawsze zaczyna się od myślenia. Gdy jesteśmy w stanie zmodyfikować schematy myślowe, zmienia się także nasze zachowanie. Modelowanie myśli w kierunku adaptacyjnym powinno być zatem priorytetem w terapii.

2. Akceptacja procesu

Nierealne oczekiwania utrudniają proces leczenia. Warto zrozumieć, że to projekt długoterminowy. Rozwiewa to niepokój i pozwala cieszyć się małymi sukcesami. Założenie, że problemy znikną natychmiast po odstawieniu alkoholu to znaczne uproszczenie.

3. Pomoc specjalisty

By terapia przyniosła skutki trzeba udać się do specjalisty.  Psycholog zadba o wyposażenie nas w niezbędne do trwałej zmiany myślenia narzędzia.

Jak pomóc niepijącemu alkoholikowi z trudnościami?

Najlepszym sposobem na wspieranie osoby z trudnościami tego typu jest pokazywanie jej, że jej problemy realnie wpływają na jej życie. To trudne zadanie spotykające się z dużym oporem.

Alkoholicy po odstawieniu zwykle silnie negują swoje problemu. Nie należy wywierać na nich zbyt dużego nacisku. Najskuteczniejszą metodą jest cierpliwe zmienianie starych nawyków.

Stopniowo można zbudować zaufanie, należy jednak unikać osądzania drugiej osoby i jej decyzji życiowych. Celem jest wspieranie pozytywnej zmiany. Dlatego też pomoc psychologiczna jest tak ważna.

Czy niepijący alkoholicy często wracają do picia?

Niestety tak. Problemy po odstawieniu to skutek przekonania o tym, że proces leczenia się zakończył. Nierzadko prowadzi to do powrotu do picia.

Jednak zwykle nie dochodzi do wpadnięcia głęboko w alkoholizm, a do sporadycznych nawrotów. W jaki sposób temu zapobiec? Poczucie kontroli i pewności będące wynikiem odstawienia picia staje się nowym nałogiem. Uzależnienie zatem pozostaje, choć zmienia się jego obiekt.