Menopauza i nadciśnienie: jak są ze sobą powiązane?

Oznaki problemów sercowo-naczyniowych, takie jak bóle głowy i zaburzenia snu, można pomylić z objawami menopauzy. Wyjaśniamy, dlaczego tak się dzieje i jak są ze sobą powiązane.
Menopauza i nadciśnienie: jak są ze sobą powiązane?
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 04 listopada, 2022

Menopauza to czas, w którym kobieta przestaje mieć cykle miesiączkowe, a nadciśnienie tętnicze to stan wysokiego ciśnienia krwi w tętnicach. Na ogół, menopauza występuje w wieku około 50 lat, co zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe, jak zobaczymy poniżej.

Na tym etapie kobiety przechodzą szereg zmian hormonalnych, które mają wpływ na ich organizm. Menopauza i wysokie ciśnienie krwi są ze sobą powiązane z różnych powodów, o których tutaj porozmawiamy.

Niestety, w wielu przypadkach lekarze spóźniają się z rozpoznaniem nadciśnienia u kobiet w okresie przekwitania. Powodem jest to, że niektóre objawy menopauzy mogą maskować nadciśnienie.

Co się dzieje podczas menopauzy?

Menopauzę rozpoznaje się, gdy u kobiety mija 12 kolejnych miesięcy bez normalnej miesiączki. Może się to zdarzyć między 40 a 50 rokiem życia. Jednak według specjalistów Mayo Clinic, najczęściej zaczyna się około 51 roku życia.

Etap ten obejmuje zmniejszenie stężenia hormonów reprodukcyjnych. Z wiekiem jajniki kobiety produkują mniej estrogenu i progesteronu, aż całkowicie tracą zdolności rozrodcze.

Hormony te biorą udział w innych procesach, a także w regulacji płodności. Na przykład w metabolizmie pomagają regulować wagę, lipidy i insulinooporność.

Menopauza zaczyna się stopniowo; sama w sobie jest etapem przejściowym. Towarzyszy jej wiele objawów, takich jak uderzenia gorąca, przyrost masy ciała i problemy ze snem. Wszystko to może maskować inne stany lub schorzenia.

Chodzi o to, że u większości kobiet choroba serca zaczyna się później niż u mężczyzn. Powodem jest to, że estrogen pełni pod tym względem rolę ochronną.

Kobieta wachlująca się.
Spadek poziomu estrogenów powoduje różne objawy menopauzy. Jednym z przykładów są uderzenia gorąca.

Związek między menopauzą a nadciśnieniem

Menopauza i nadciśnienie są ze sobą powiązane. Często wartości ciśnienia krwi mierzone w milimetrach słupa rtęci (mm Hg) wzrastają po ustaniu miesiączki.

Istnieje wiele czynników, które odgrywają rolę w tych powiązaniach. Po pierwsze, bezpośrednią przyczyną może być spadek estrogenu, podobnie jak wzrost masy ciała, który występuje w okresie menopauzy.

Wiele kobiet w średnim wieku nie zdaje sobie sprawy, że cierpi na nadciśnienie. Powodem jest to, że niektóre objawy tego stanu są mylone z objawami menopauzy.

Na przykład zmęczenie, bóle głowy, zaburzenia snu, a nawet kołatanie serca są powszechne w obu stanach. Dlatego kobiety mogą błędnie wierzyć, że to menopauza jest przyczyną objawów, podczas gdy w rzeczywistości tak nie jest.

To stwarza duże ryzyko. Nadciśnienie tętnicze może pozostać niezauważone, a jeśli nie zostanie zdiagnozowane, nie zostanie zapewnione odpowiednie leczenie. W konsekwencji tego błędu znacznie wzrasta ryzyko chorób serca u starszych kobiet.

Zmiany menopauzalne, które mogą zwiększyć ciśnienie krwi

Jak wspomniano, w okresie menopauzy dochodzi do szeregu ważnych zmian hormonalnych. Spadek estrogenu wiąże się z przyrostem masy ciała. To z kolei wiąże się ze wzrostem wartości ciśnienia krwi.

Ponadto kobiety w okresie menopauzy mają również tendencję do rozwijania oporności na insulinę. Oznacza to, że komórki ich ciała nie mogą wykorzystać hormonu do wchłaniania glukozy z krwi. W konsekwencji istnieje większe ryzyko zachorowania na cukrzycę.

Ponadto w okresie menopauzy wzrasta również poziom lipidów we krwi. Tak więc, jak wyjaśnia publikacja z Pontificia Universidad Católica w Chile, częstość występowania zespołu metabolicznego znacznie wzrasta. Zespół ten obejmuje wzrost poziomu cholesterolu i trójglicerydów, cukrzycę typu 2, nadciśnienie i zwiększone ryzyko sercowo-naczyniowe.

Menopauza i miażdżyca

Kobiety, które doświadczają typowych objawów menopauzy, takich jak uderzenia gorąca i nocne poty, częściej cierpią na subkliniczną miażdżycę. W rzeczywistości naukowcy szacują, że ryzyko wzrasta o prawie 50%.

Subkliniczna miażdżyca to łagodne zwężenie i stwardnienie tętnic. To zwężenie, nawet jeśli nie ma wyraźnych objawów, zwiększa również ryzyko problemów z sercem.

Ból w klatce piersiowej, duszność lub kołatanie serca same w sobie nie są objawami menopauzy. Jeśli się pojawią, koniecznie skonsultuj się ze specjalistą.

Hormonalna terapia zastępcza a ryzyko nadciśnienia tętniczego

Terapia hormonalna w okresie menopauzy jest również powiązana z wysokim ciśnieniem krwi. Polega na podawaniu hormonów kobietom, które mają poważne i ciężkie objawy menopauzy.

Istnieją różne sposoby prowadzenia terapii, wszystkie o różnym poziomie skuteczności i bezpieczeństwa. Na przykład leczenie suchości pochwy lekami miejscowymi jest bezpieczniejsze, ponieważ nie mają one działania ogólnoustrojowego.

Jednak systemowa terapia hormonalna niesie ze sobą ryzyko u kobiet poniżej 60. roku życia. Może zwiększać ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, stanu, w którym tworzą się skrzepy krwi, które następnie odrywają się i przemieszczają przez żyły.

W związku z tym, chociaż przyjmowanie hormonów zmniejsza ryzyko sercowo-naczyniowe, terapie te należy stosować ostrożnie. Ważne jest, aby kobiety zostały odpowiednio przebadane przed jej rozpoczęciem.

Lekarz słuchający pacjenta.
Hormonalna terapia zastępcza w okresie menopauzy nie ma magicznej mocy. Nie jest zalecana dla wszystkich kobiet i ważna jest ocena ryzyka.

Jak zapobiegać nadciśnieniu w okresie menopauzy

Istnieje szereg środków, które mogą pomóc kontrolować wzrost ciśnienia krwi podczas menopauzy. Wszystkie dotyczą prowadzenia zdrowego stylu życia.

Pierwszy warunek wiąże się z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. na tym etapie kobiety mają tendencję do przybierania kilku kilogramów. Z tego powodu niezbędne są częste ćwiczenia. Celem powinno być wykonywanie umiarkowanych ćwiczeń od 3 do 5 razy w tygodniu.

Dieta to kolejny podstawowy aspekt, który należy wziąć pod uwagę. Ważne jest, aby spożywać dużo zdrowej żywności, takiej jak owoce i warzywa, oraz unikać produktów bogatych w tłuszcze nasycone i produkty wysoko przetworzone. Dobrym pomysłem jest również zmniejszenie ilości soli w diecie.

Podobnie musisz kontrolować poziom stresu. Mogą w tym pomóc zajęcia takie jak joga lub pilates, podobnie jak medytacja.

Menopauza to etap w życiu kobiety, który wiąże się z wieloma zmianami. Ważne jest, aby nie mylić objawów, które mogą być spowodowane problemami z sercem lub nadciśnieniem, z powszechnymi dolegliwościami menopauzy.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Palacios S, Stevenson JC, Schaudig K, Lukasiewicz M, Graziottin A. Hormone therapy for first-line management of menopausal symptoms: Practical recommendations. Womens Health (Lond). 2019 Jan-Dec;15:1745506519864009.
  • Menopausia – Síntomas y causas – Mayo Clinic. (n.d.). Retrieved May 17, 2021, from https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/menopause/symptoms-causes/syc-20353397
  • Climaterio y menopausia aumenta incidencia de hipertensión arterial – Escuela de Medicina – Facultad de Medicina. (n.d.). Retrieved May 17, 2021, from https://medicina.uc.cl/noticias/climaterio-y-menopausia-aumenta-incidencia-de-hipertension-arterial/
  • Santoro N, Epperson CN, Mathews SB. Menopausal Symptoms and Their Management. Endocrinol Metab Clin North Am. 2015 Sep;44(3):497-515.
  • Carbonel AAF, Simões RS, Girão MJBC, Soares Júnior JM, Baracat EC. Cardiovascular system and estrogen in menopause. Rev Assoc Med Bras (1992). 2020 May 15;66(2):97-98.
  • Greendale GA, Sternfeld B, Huang M, Han W, Karvonen-Gutierrez C, Ruppert K, Cauley JA, Finkelstein JS, Jiang SF, Karlamangla AS. Changes in body composition and weight during the menopause transition. JCI Insight. 2019 Mar 7;4(5):e124865.
  • Barrett-Connor E. Menopause, atherosclerosis, and coronary artery disease. Curr Opin Pharmacol. 2013 Apr;13(2):186-91.
  • Del Sueldo M, Vicario A, Cerezo G, Miranda G, Zilberman J. Hipertensión arterial, menopausia y compromiso cognitivo. Revista Colombiana de Cardiología. 2018;25:34-41.
  • Martell Claros N, Ruiz Fernández M, Vivas Toro F. Menopausia e hipertensión arterial. Hipertensión y Riesgo Vascular. 2002;19(8):351-358.
  • Real R, Aquino N. Tratamiento de la hipertensión arterial en la menopausia. An. Fac. Cienc. Méd. 2018;  51( 1 ): 65-74.
  • Navarro D, Ledesma Y. Menopausia, hipertensión arterial y terapia de reemplazo hormonal. Rev Cubana Endocrinol. 2003; 14(1): 67-80.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.