Łagodne guzy skóry: wszystko, co musisz wiedzieć
Łagodne guzy skóry to grupa schorzeń, które mogą mieć różne pochodzenie. Często klasyfikacji dokonuje się według obszaru, na którym występują, ich wielkości, koloru, rozmieszczeniu i objawów. W każdym razie, poza względami estetycznymi, nie powodują większych problemów.
Zgodnie z artykułem opublikowanym w Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery, te zmiany pojawiają się, gdy występuje proliferacja jednego lub więcej składników skóry. I chociaż zwykle nie są one poważne, konieczna jest konsultacja z dermatologiem w celu ich oceny. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Zapraszamy do dalszej lektury!
Dlaczego pojawiają się łagodne guzy skóry?
Podobnie jak wszystkie nowotwory, łagodny guz to masa nieprawidłowych komórek. Jednak tym, co odróżnia je od nowotworów złośliwych, jest ich brak mobilności w stosunku do otaczających tkanek ani do rozprzestrzeniania się na inne części ciała.
Tego typu zmiany nowotworowe tworzą się ponadto w swego rodzaju ochronnej torebce ułatwiającej ich usunięcie. Natomiast badania krwi, badania obrazowe (np. prześwietlenie), czy biopsja mogą rozwiać wątpliwości, czy guz jest złośliwy czy łagodny.
Łagodne guzy skóry i ich rodzaje
U większości ludzi na przestrzeni życia pojawiają się różnorodne narośla i zmiany skórne. Tylko lekarz z odpowiednim przeszkoleniem i doświadczeniem będzie w stanie sklasyfikować większość tych zniekształceń na podstawie badania klinicznego.
Gruczolak
Gruczolak to łagodny nowotwór nabłonkowy, który powstaje z gruczołów łojowych lub potowych. Reprezentatywne przykłady obejmują następujące odmiany tego guza:
- Gruczolak łojowy.
- Cewkowy gruczolak apokrynny.
- Guzkowy gruczolak potowy (Hidradenoma).
Włókniak
Włókniak skórny, znany również jako „włóknisty histiocytoma”, należy do najczęstszych zmian skórnych w tkankach miękkich. W rzeczywistości stanowi około 3% próbek otrzymanych przez laboratoria dermatopatologiczne.
Jeśli posiada klasyczne cechy kliniczne i patologiczne, diagnoza zwykle nie stanowi problemu. Występuje częściej u osób dorosłych w średnim wieku z niewielką przewagą u kobiet. Włókniaki często lokalizują się na kończynach i wyglądają jak małe, uniesione, hiperkeratotyczne guzki na skórze o czerwono-brązowej powierzchni.
Możesz być zainteresowany również tym tematem: Włókniak skórny – co to jest i dlaczego się pojawia?
Tłuszczak
Pacjenci u których wykryto tłuszczaka często skarżą się na miękką, ruchomą masę tkanki wyczuwaną pod skórą. Zwykle nie powodują bólu, chyba że atakują stawy, nerwy lub naczynia krwionośne.
Generalnie stanowią łagodne guzy skóry i ponieważ nie niosą ze sobą ryzyka złośliwej transformacji, rokowanie mają bardzo dobre. Po usunięciu zwykle nie wracają. Jednak konieczne jest całkowite usunięcie włóknistej kapsułki otaczającej tłuszczaka, aby temu zapobiec.
Mięśniak
Mięśniaki gładkokomórkowe to również łagodne guzy skóry, które powstają z mięśni gładkich. Najczęściej tworzą się w mięśniówce macicy, przewodzie pokarmowym, na skórze i kończynach dolnych u kobiet w średnim wieku.
Klinicznie, guzy tkanki łącznej, takie jak na przykład włókniaki i tłuszczaki, mogą wykazywać podobne wyniki jak w przypadku mięśniaka gładkokomórkowego. Dlatego w tych przypadkach należy postawić diagnozę różnicową.
Kostniakochrzęstniak
Kostniakochrzęstniaki występują dość powszechnie. W rzeczywistości stanowią od 20 do 50% wszystkich łagodnych guzów kości. Mogą być pojedyncze lub wielokrotne. Postać samotna ma dobre rokowanie, natomiast transformacja złośliwa występuje w 1% przypadków.
Ponadto większość pojedynczych zmian jest zwykle niewielkich i bezobjawowych. Jednak rozpoznanie i leczenie tego stanu wymagają współpracy różnych specjalizacji medycznych.
Znamię, lub pieprzyk
Znamiona to barwnikowe zmiany skórne, które mogą istnieć od urodzenia i z czasem mogą stać się złośliwe z powodu obfitej ekspozycji na słońce bez odpowiedniej ochrony. Badanie znamion ułatwia skala oceny cech od A do E dotyczących zmiany barwnikowej a także specjalne wzory dermoskopowe.
Ważne jest, aby osoby, które mają znamiona na skórze stosowały filtry przeciwsłoneczne i przeprowadzały okresową samokontrolę, aby uniknąć rozwoju czerniaka. Podobnie należy unikać nadmiernej ekspozycji na solarium.
Objawy, które wywołują łagodne guzy skóry
Nie wszystkie łagodne guzy skóry wiążą się konkretnymi objawami. Jednak ze względu na ich rozmiar można je łatwo zlokalizować palpacyjnie. Niektóre z ich głównych cech są następujące:
- Ból spowodowany uciskiem otaczających tkanek.
- Wypukłość lub duży rozmiar
- Parestezje, czyli uczucie drętwienia.
- Świąd.
Właściwa diagnoza łagodnych guzów
W większości przypadków, gdy pacjent zgłasza się do chirurga z powodu guzka, diagnozę przeprowadza się na podstawie biopsji pobranej ze zmiany. Niektóre łagodne guzy skóry mogą powrócić, jeśli nie zostaną całkowicie wycięte.
Ponadto wiele z usuniętych guzków prawdopodobnie nie poddaje się badaniu pod kątem patologii. Z kolei te, które przeszły takie badanie, często można opisać jako łagodne guzy skóry bez dalszej charakterystyki.
Według American Family Physician każdą zmianę, której rozpoznanie nie jest pewne, należy poddać biopsji w celu uzyskania badania histopatologicznego, a tym samym wykluczenia jej złośliwości.
Przeczytaj także ten ciekawy artykuł: Płynna biopsja – na czym polega i kiedy się ją przeprowadza?
Jakie można leczyć łagodne guzy skóry?
Leczenie łagodnych guzów ma zwykle charakter kosmetyczny. Jeśli uzna się to za konieczne, zmiany usuwa się chirurgicznie. Często stosuje się proste wycięcie chirurgiczne w przypadku pojedynczych zmian lub wielu guzów, które nie reagują na inne metody.
Czasami przeprowadza się też chirurgię mikrograficzną Mohsa w przypadku zmian w krytycznych lokalizacjach anatomicznych.
Istnieją również fizyczne techniki usuwania tego typu zmian. Ich zastosowanie musi ocenić lekarz prowadzący na podstawie możliwych następstw lub rodzaju blizn u osoby dotkniętej chorobą. Niektóre opcje leczenia są następujące:
- Wycięcie nożyczkami i golenie.
- Kiretaż z elektrodezykacją.
- Dermabrazja
- Chemiczne zniszczenie kwasem salicylowym.
- Radioterapia.
- Chirurgia laserowa i krioterapia.
Ważna jest konsultacja z dermatologiem
Prawdą jest, że łagodne guzy skóry zwykle nie stanowią większego problemu. Chociaż przybierają bardzo różne formy, zwykle nie stanowią zagrożenia. Mimo to ocena dermatologa zawsze jest konieczna, ponieważ nie można wykluczyć innych problemów wymagających specjalistycznej opieki.
Na szczęście obecnie istnieje wiele różnych opcji terapeutycznych w celu wyeliminowania tych guzów, gdy stanowią one problem estetyczny. Chirurg plastyczny to specjalista, który wskaże Ci najlepszą alternatywę.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Khandpur S, Ramam M. Skin tumours. J Cutan Aesthet Surg. 2012;5(3):159-162. doi:10.4103/0974-2077.101368
- Luba MC, Bangs SA, Mohler AM, Stulberg DL. Common benign skin tumors. Am Fam Physician. 2003 Feb 15;67(4):729-38. PMID: 12613727.
- Higgins JC, Maher MH, Douglas MS. Diagnosing Common Benign Skin Tumors. Am Fam Physician. 2015 Oct 1;92(7):601-7. PMID: 26447443.
- Pariser RJ. Benign neoplasms of the skin. Med Clin North Am. 1998 Nov;82(6):1285-307, v-vi. doi: 10.1016/s0025-7125(05)70416-8. PMID: 9889749.
- Iacobelli J, Harvey NT, Wood BA. Sebaceous lesions of the skin. Pathology. 2017 Dec;49(7):688-697. doi: 10.1016/j.pathol.2017.08.012. Epub 2017 Oct 25. PMID: 29078997.
- Han TY, Chang HS, Lee JH, Lee WM, Son SJ. A clinical and histopathological study of 122 cases of dermatofibroma (benign fibrous histiocytoma). Ann Dermatol. 2011 May;23(2):185-92. doi: 10.5021/ad.2011.23.2.185. Epub 2011 May 27. PMID: 21747617; PMCID: PMC3130861.
- Luzar B, Calonje E. Cutaneous fibrohistiocytic tumours – an update. Histopathology. 2010 Jan;56(1):148-65. doi: 10.1111/j.1365-2559.2009.03447.x. PMID: 20055912.
- Elwood JM, Jopson J. Melanoma and sun exposure: an overview of published studies. Int J Cancer. 1997 Oct 9;73(2):198-203. doi: 10.1002/(sici)1097-0215(19971009)73:2<198::aid-ijc6>3.0.co;2-r. PMID: 9335442.
- Murphey MD, Choi JJ, Kransdorf MJ, Flemming DJ, Gannon FH. Imaging of osteochondroma: variants and complications with radiologic-pathologic correlation. Radiographics. 2000 Sep-Oct;20(5):1407-34. doi: 10.1148/radiographics.20.5.g00se171407. PMID: 10992031.