Izotretynoina: zastosowanie i działanie

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Diego Pereira.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia, 2023

Izotretynoina to lek przepisywany do stosowania w terapii trądziku torbielowatego oraz trądziku o dużym natężeniu. Na czym polega jej działanie? Czytając dzisiejszy artykuł poznasz najważniejsze informacje na jej temat.

Izotretynoina to lek należący do grupy retinoidów, pochodnych witaminy A, nazywanych także pochodnymi kwasu retinowego.

To lek przepisywany w celu leczenia trądziku torbielowatego oraz trądziku o dużym natężeniu. Dlatego też jest dostępny jedynie na receptę, a jego stosowanie musi być ściśle kontrolowane.

Jak działa izotretynoina?

Trądzik to choroba, która jest uzależniona od wielu czynników. Objawia się zatkaniem i przewlekłym stanem zapalnym mieszków włosowych. Typowy przebieg polega na nagłych nawrotach i remisjach.

Chociaż sposób działania tego leków nie jest do końca znany, lekarze wiedzą, że zatrzymuje aktywność gruczołów, które produkują sebum i zmniejsza ich rozmiar.

Izotretynoina hamuje namnażanie się komórek, które produkują sebum. Tym samym zmniejsza produkcję sebum i nie pozwala bateriom kolonizować porów.

Kiedy należy przyjmować izotretynoinę?

Ten lek jest wybierany w celu leczenia trądziku o dużym natężeniu, gdy inne metody nie przynoszą rezultatu. To lek o działaniu ogólnoustrojowym, przepisywany przez lekarzy również w przypadku trądziku różowatego, ropienia mnogiego pach czy łuszczycy.

Jak przyjmować to lekarstwo?

Lek ten jest dostępny w formie przeznaczonej do przyjmowania drogą doustną. Najczęściej ma postać miękkich kapsułek, w których jedyny składnik aktywny to izotretynoina. Różnią się pod względem dawki i substancji pomocniczych.

Kapsułki warto przyjmować podczas jedzenia. Lekarz dopasuje dawkę do potrzeb pacjenta, ponieważ reakcja na leczenie i występowanie działań niepożądanych są inne w każdym przypadku.

Dawka, którą poleca się stosować na początku terapii u osób dorosłych wynosi 0,5 mg/kg wagi każdego dnia. U pacjentów z ostrą niewydolnością nerek lekarz przepisze niższą dawkę.

Długoterminowa remisja i częstotliwość nawrotów są związane zwłaszcza z całkowitą dawką podaną pacjentowi, a nie z czasem trwania kuracji. Zazwyczaj aby osiągnąć całkowitą remisję wystarczy stosować terapię trwającą od 16 do 24 tygodni.

W większości przypadków trądzik znika całkowicie po jednej terapii. Jednak jeżeli dojdzie do nawrotu, pacjent może poddać się kolejnemu cyklowi terapii z zachowaniem takich samych dawek.

Jeśli zajdzie konieczność powtórzenia terapii, pacjent powinien odczekać przynajmniej 8 tygodni przed jej wznowieniem. Właśnie tak długo po leczeniu może poprawiać się stan trądzika.

Przeciwwskazania

Izotretynoiny nie powinno się przyjmować w następujących przypadkach:

• Podczas ciąży lub w wieku rozrodczym (w przypadku kobiet). Badania wskazują na działanie teratogenne kwasy retinowego i jego niektórych pochodnych.
• W trakcie karmienia piersią. Izotretynoina z łatwością przenika do mleka matki. Nie należy jej przyjmować powodu ewentualnych skutków wywieranych na zdrowie matki i niemowlęcia.
• Przez osoby z niewydolnością wątroby.
• W przypadku hyperlipidemii.
• Podczas leczenia tetrycyklinami. W takim przypadku istnieje ryzyko wystąpienia łagodnego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego. Do jego typowych objawów zaliczamy bóle głowy, mdłości, wymioty i zaburzenia widzenia.
• W przypadku hiperwitaminozy A.
• I oczywiście w przypadku nadwrażliwości na izotretynoinę.

Podczas terapii izotretynoiną powinnaś unikać wystawiania się na słońce. Zawsze używaj kremu przeciwsłonecznego z wysokim wskaźnikiem ochrony przeciwsłonecznej.

Skutki uboczne

Ten lek ma wiele działań niepożądanych, które są zależne od jego dawki. Mogą pojawić się na kilka dni po rozpoczęciu terapii. Zaliczamy do nich:

• Niezwykle przesuszoną skórę,
• Wysuszone błony śluzowe w jamie ustnej, wargach i oczach,
• Zaczerwienienie i schodzenie skóry,
• Ból mięśni i stawów,
• Podniesiony poziom cholesterolu i cukru we krwi,
• Obecność krwi lub białek w moczu,
• Małopłytkowość, trombocytoza i neutropenia,
• Podniesiony poziom trójglicerydów we krwi i enzymów wątrobowych,
• W końcu ból głowy, ból brzucha i ból kości.

Podczas terapii nie należy używać żadnych peelingów złuszczających skórę, ponieważ zwiększają one ryzyko podrażnienia skóry. Mogą również wywołać jej poważniejsze uszkodzenie.

Podsumowanie

Wielu lekarzy zaleca terapię izotretynoiną w celu leczenia ostrych odmian trądziku, ponieważ lek ten pomaga zmniejszyć produkcję sebum. Jego działanie potrafi być niezwykle spektakularne, dlatego też warto wytrzymać ewentualne skutki uboczne, które mogą się pojawić.