Infekcja okołoporodowa: jak jej zapobiegać
Infekcja okołoporodowa, posocznica lub sepsa jest poważnym stanem, który dotyka noworodków i który, jeśli nie będzie odpowiednio szybko i skutecznie leczony, może niestety skończyć się śmiercią nowo narodzonego dziecka.
Czy słyszałaś już o tym i wiesz trochę na ten temat?
Jeśli nie, czytaj dalej, aby dowiedzieć się, dlaczego tak się dzieje. Wyjaśnimy też pokrótce, jak można zapobiec i jakie są objawy, diagnoza i leczenie tego niechcianego stanu, którym jest infekcja okołoporodowa.
Infekcja okołoporodowa – co to jest?
Infekcja u noworodków, znana również jako posocznica lub sepsa, jest infekcją krwi występującą u noworodków i niemowląt w wieku poniżej 90 dni. Sepsa może pojawić się w pierwszym tygodniu (wczesna) lub między 7 a 90 dniem po porodzie (późna).
W obu przypadkach sepsa występuje z powodu:
- Obecności bakterii, takich jak E. coli.
- Obecności niektórych szczepów paciorkowców (grupa B – GBS).
- Zakażenia wirusem opryszczki (HSV).
Wczesne zakażenie u noworodka
Zwykle stan ten rozwija się między 24 a 48 godzinami po narodzinach dziecka. Wynika to zazwyczaj z narażenia dziecka na kontakt z drobnoustrojami bezpośrednio przed lub podczas porodu.
Czynnikami ryzyka, które zwiększają niebezpieczeństwo zachorowania dziecka na sepsę, są:
Przedwczesny poród
Jeśli dojdzie do przedwczesnego porodu, ryzyko wzrasta, gdy towarzyszy temu:
- Obecność paciorkowców grupy B podczas ciąży.
- Zakażenie płynu owodniowego i/lub łożyska.
Przeczytaj również: Stan przedrzucawkowy i jego powikłania w ciąży
Infekcja okołoporodowa o późnym początku
W takich przypadkach infekcja występuje wkrótce po porodzie. Może to wynikać z faktu, że dziecko musiało pozostać w szpitalu lub z powodu umieszczenia cewnika przez długi okres czasu.
Zapobieganie infekcji u noworodków
Wszyscy wiemy, że zawsze lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Z tego powodu wymienimy najlepsze środki stosowane w profilaktyce infekcji noworodków. Dobrze je zapamiętaj.
1. Antybiotykoterapia kobiety w ciąży
Jeśli przyszła mam cierpi na takie choroby, jak zapalenie błon płodowych i łożyska (infekcja płynu owodniowego i łożyska) lub zakażenie paciorkowcami grupy B, lub jeśli w przeszłości urodziła dziecko, które zachorowało na posocznicę, powinna ona być leczona antybiotykiem. Pomoże to zapobiec wczesnemu zakażeniu noworodka.
W przypadku, gdy u kobiety w ciąży stwierdzi się jakiekolwiek trwające zakażenie, wliczając w to infekcję wirusem opryszczki, to należy zastosować u niej leczenie. W większości przypadków lekarze zalecą kobiecie w ciąży odpowiednią terapię. Za wszelką cenę trzeba uniknąć zarażenia lub rozwinięcia się infekcji.
2. Aseptyka miejsca porodu
Higiena w miejscu porodu i później w otoczeniu dziecka jest niezbędna, aby utrzymać bakterie z dala od noworodka. Należy pamiętać, że dzieci są bardzo podatne na zakażenia w pierwszych miesiącach po porodzie.
3. Po odejściu wód poród powinien nastąpić jak najszybciej – nie przeciągaj tego
Gdy odejdą wody płodowe, poród musi nastąpić w przeciągu 12-24 godzin, aby zapobiec zakażeniu.
Przeczytaj również: Poród naturalny czy cesarskie cięcie?
Zakażenie okołoporodowe: objawy
Ogólnie rzecz biorąc, najlepiej jest zapobiegać posocznicy, stosując się do zasad profilaktyki. Niemniej jednak ważne jest, aby znać objawy zakażenia okołoporodowego, aby móc zachować czujność:
- Skóra i twardówka dziecka (biała część oczu) są żółte (rozwinęła się żółtaczka)
- Zmniejszona ruchliwość dziecka, brak energii i entuzjazmu nawet podczas karmienia piersią
- Drgawki
- Problemy z oddychaniem
- Spowolnione tętno
- Biegunka i wymioty
- Niski poziom cukru we krwi
- Wzrost temperatury ciała
Jeśli po powrocie ze szpitala do domu zauważysz którykolwiek z powyższych objawów lub jakikolwiek inny stan, powinnaś skonsultować się z pediatrą. Nie przejmuj się i nie panikuj, chodzi tylko o upewnienie się, że wszystko jest w porządku.
Infekcja okołoporodowa – diagnoza i leczenie
Pediatra zbada dziecko i postara się wykluczyć związek któregokolwiek z opisanych powyżej objawów z chorobą. Zleci on najprawdopodobniej pobranie próbki i wysłanie jej do laboratorium w celu analizy.
Może to obejmować takie badania, jak:
- Badanie krwi, które zwykle dotyczy analizy białka C-reaktywnego (CRP), liczby białych krwinek i posiewu krwi.
- Ponadto lekarz może chcieć zbadać płyn mózgowo-rdzeniowy, aby ustalić, czy bakterie są obecne w układzie nerwowym dziecka. Jeśli tak, zostanie wykonane nakłucie lędźwiowe.
- Kultury bakterii można analizować również na podstawie próbek kału, moczu, a nawet próbek skóry.
- W przypadku problemów z oddychaniem należy wykonać diagnostyczne prześwietlenie klatki piersiowej.
- Warto wiedzieć, że leczenie niemowląt w wieku poniżej jednego miesiąca, u których występuje gorączka lub jakikolwiek inny objaw zakażenia, wymaga natychmiastowego podania dożylnych antybiotyków, nawet przed potwierdzeniem diagnozy.
- Jeśli matka wcześniej cierpiała na którąkolwiek z wyżej wymienionych infekcji, dziecko powinno również przejść cykl leczenia, nawet jeśli nie ma żadnych objawów. Jeżeli infekcja dotyczy wirusa opryszczki, lekarz prawdopodobnie przepisze leki przeciwwirusowe.
- Jeśli wyniki badań są prawidłowe, dziecko może wrócić do domu. Powinno jednak odbyć szereg wizyt kontrolnych.
Infekcje u noworodków są stanem bardzo poważnym. Mogą być niestety śmiertelne dla mało odpornego dziecka. Z tego powodu lekarze zazwyczaj ściśle monitorują ciąże. W rzeczywistości starają się zapobiec pojawieniu się sepsy i zapewnić bezpieczeństwo matce i jej dziecku dzięki skutecznej profilaktyce.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Committee on Infectious Diseases; Committee on Fetus and Newborn, Baker CJ, Byington CL, Polin RA.. Policy Statement: Recommendations for the Prevention of Perinatal Group B Streptococcal (GBS) Disease. Pediatrics. 2011;128(3):611-616. PMID: 21807694 www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21807694.
- Baley JE, Gonzalez BE. Perinatal viral infections. In Martin RJ, Fanaroff AA, Walsh MC, eds. Fanaroff and Martin’s Neonatal-Perinatal Medicine. 10th ed. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2015:chap 57.
- Leonard EG, Dobbs K. Postnatal bacterial infections. In Martin RJ, Fanaroff AA, Walsh MC, eds. Fanaroff and Martin’s Neonatal-Perinatal Medicine. 10th ed. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2015:chap 55.
- Verani JR, McGee L, Schrag SJ; Division of Bacterial Diseases, National Center for Immunization and Respiratory Diseases, Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Prevention of Perinatal Group B Streptococcal Disease, Revised Guidelines from CDC, 2010. Morbidity and Mortality Weekly Report. 2010;59(RR-10):1-36. PMID: 21088663 www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21088663.
Ultima revisión 4/24/2017