Gęsta ślina - co oznacza i jak temu zaradzić?
Ślina jest niezbędna w jamie ustnej, ponieważ utrzymuje wilgotność tkanek i pomaga oczyszczać usta. Dlatego, gdy zmniejsza się jej ilość lub zmienia jej konsystencja, staje się na przykład gęstsza, to znak, że coś się dzieje. Gęsta ślina powoduje zmiany równowagi w jamie ustnej, co z kolei powoduje nierównowagę flory.
Za wytwarzanie śliny odpowiadają gruczoły ślinowe. Kiedy jednak praca gruczoły ulega zaburzeniu z różnych powodów, takich jak chemioterapia lub radioterapia, mogą one powodować różne zmiany morfologiczne w ślinie. Gęsta ślina to zatem wyraźny znak, że coś się dzieje.
Zwiększona gęstość śliny sprawia, że jest lepka i ciągnąca. Ponadto oprócz dyskomfortu dla pacjenta może powodować problemy, takie jak trudności w mówieniu, jedzeniu, połykaniu, a nawet prawidłowym oddychaniu. Co możemy więc zrobić, gdy widzimy, że pojawia się u nas gęsta ślina? Jak poradzić sobie z tym problemem?
Dlaczego pojawia się gęsta ślina?
Gęsta ślina może się wiązać z występowaniem różnych schorzeń, takich jak:
- Wysokie ciśnienie krwi
- Cukrzyca
- Problemy z nerkami
- Kamienie lub niedrożność przewodów ślinowych
- Różne rodzaje raka
- Choroba Parkinsona
- HIV
- Infekcje jamy ustnej
- Udar naczyniowy mózgu
Gęsta ślina może również wystąpić z powodu podrażnienia lub suchości w jamie ustnej ze względu na zmiany hormonalne, szczególnie u kobiet po 40-tym roku życia. Przyczyna może się również wiązać z procesem starzenia się.
Inną bardzo częstą przyczyną są także działania niepożądane leków i terapii. Może na przykład wystąpić przy chemioterapii, stosowaniu leków przeciwhistaminowych, leków przeciwdepresyjnych, leków moczopędnych a także środków przeciwbólowych.
Jakie problemy może powodować gęsta ślina?
Jeśli ślina staje się zbyt gęsta, sposób połykania może ulec zaburzeniu, powodując, że pacjent wdycha powietrze zamiast połykać z powodu powstającej trudności. Z czasem może to spowodować również aspiracyjne zapalenie płuc.
Występuje przy tym uczucie lepkości i suchości w ustach, które powoduje nieświeży oddech, trudności w przełykaniu, żuciu a także mówieniu. Towarzyszy mu ponadto wzrost próchnicy i chorób przyzębia w dziąsłach.
Ponadto, język może wyschnąć, zmieniając uczucie smaku. Mogą się tez na nim tworzyć małe pęknięcia. Bardzo powszechnie pacjencji skarżą się również na rany w jamie ustnej i spierzchnięte usta.
Przeczytaj także ten ciekawy artykuł: Jama ustna – 7 objawów stanów zapalnych
Diagnoza
Istnieją badania do oceny przepływu śliny, w którym ocenia się między innymi ilość śliny. Można również wykonać biopsje gruczołów ślinowych w celu ich analizy i poznania ich problemów anatomicznych lub patologicznych.
Jak możemy rozwiązać ten problem?
Jeśli gruczoły ślinowe są uszkodzone, nie istnieje obecnie żaden sposób leczenia. Możemy jednak zastosować różne wskazówki, aby spróbować zmniejszyć gęstość śliny:
- Zwiększ ilość spożywanej wody w celu upłynnienia śliny.
- Nawilżaj żywność sosami, bulionami itp.
- Używaj nawilżacza pokojowego.
- Śpij z podniesioną głową.
- Płucz gardło.
- Często myj zęby.
- Żuj często gumę do żucia.
- Ogranicz spożycie alkoholu i tytoniu.
- Zmniejsz spożycie pikantnych potraw.
Leczenie zębów jako sposób na gęstą ślinę
Ważne jest, aby wziąć pod uwagę zarówno patologie i leki przyjmowane przez pacjentów, jak również czynniki psychologiczne. Pacjentowi można polecić substancje stymulujące wytwarzanie śliny lub substytuty śliny, takie jak:
- Ksylitol
- Aloe Vera
- Fluor jako podstawowa część codziennej higieny.
Z pewnością zainteresuje Cię również ten temat: Zdrowotne właściwości aloesu i jego wpływ na organizm
Ksylitol ma działanie remineralizujące i przeciwpróchnicze, chociaż działa również nawilżająco. Aloes natomiast leczy i zapobiega powstawaniu ran i pęknięć, zarówno na języku, jak i na ustach, poprawiając w ten sposób objawy.
Niezbędna jest również odpowiednia higiena jamy ustnej. Prawidłowe mycie zębów szczoteczką o średniej twardości, a także pasty i płyny do płukania jamy ustnej z fluorem oraz żele nawilżające są bardzo dobrą pomocą dla pacjentów cierpiących na ten problem.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Falcão, D. P., da Mota, L. M. H., Pires, A. L., & Bezerra, A. C. B. (2013). Sialometry: Aspects of clinical interest. Revista Brasileira de Reumatologia. Elsevier Editora Ltda. https://doi.org/10.1016/j.rbr.2013.03.001.
- Nayak PA, Nayak UA, Khandelwal V. The effect of xylitol on dental caries and oral flora. Clin Cosmet Investig Dent. 2014;6:89–94. Published 2014 Nov 10. doi:10.2147/CCIDE.S55761.
- Rudney, J. D. (2000). Saliva and dental plaque. Advances in Dental Research. https://doi.org/10.1177/08959374000140010401.
- Ligtenberg, A., Liem, E., Brand, H., & Veerman, E. (2016). The Effect of Exercise on Salivary Viscosity. Diagnostics, 6(4), 40. https://doi.org/10.3390/diagnostics6040040.
- Petrušić, N., Posavec, M., Sabol, I., & Mravak Stipetić, M. (2015). The Effect of Tobacco Smoking on Salivation. Acta Stomatologica Croatica, 49(4), 309–315. https://doi.org/10.15644/asc49/4/6.
- Rebolledo C, et al. Sialolitos en conductos y glándulas salivales. Revisión de literatura. Avances en Odontoestomatología 2009;25(6):311-317. Disponible en: https://scielo.isciii.es/pdf/odonto/v25n6/original1.pdf.
- Cersosimo MG, Raina GB, Calandra CR, Pellene A, Gutiérrez C, Micheli FE, Benarroch EE. Dry mouth: an overlooked autonomic symptom of Parkinson’s disease. J Parkinsons Dis. 2011;1(2):169-73. doi: 10.3233/JPD-2011-11021. PMID: 23939300.
- Schiødt M, Dodd CL, Greenspan D, Daniels TE, Chernoff D, Hollander H, Wara D, Greenspan JS. Natural history of HIV-associated salivary gland disease. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1992 Sep;74(3):326-31. doi: 10.1016/0030-4220(92)90069-3. PMID: 1407995.
- Maciejczyk M, Gerreth P, Zalewska A, Hojan K, Gerreth K. Salivary Gland Dysfunction in Stroke Patients Is Associated with Increased Protein Glycoxidation and Nitrosative Stress. Oxid Med Cell Longev. 2020 Dec 10;2020:6619439. doi: 10.1155/2020/6619439. PMID: 33488927; PMCID: PMC7787773.
- Manley KJ. Saliva composition and upper gastrointestinal symptoms in chronic kidney disease. J Ren Care. 2014 Sep;40(3):172-9. doi: 10.1111/jorc.12062. Epub 2014 Mar 20. PMID: 24650153.
- Chimenos Küstner, E., (2014).Boca seca y boca ardiente. Avances en Odontoestomatología.
Disponible en: https://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0213-12852014000300003 - Mayo Clinic. Síndrome de Sjögren. (2022).
- sreebny, L., Et al., (1992). Xerostomia in Diabetes Mellitus. American Diabetes Association. Disponible en: https://diabetesjournals.org/care/article/15/7/900/17639/Xerostomia-in-Diabetes-Mellitus
- Kawamoto, Makiko, Et al. (2021). Relationship between dry mouth and hypertension. Clinical Oral Investigations. Disponible en:https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33594468/