Dysleksja u dzieci - jak ją rozpoznać i leczyć
Wiemy, że każde dziecko ma inny rytm nauki. Niektóre są szybsze, a inne potrzebują więcej czasu. Jednak gdy pojawia się dysleksja u dzieci, mają one poważne trudności w nauce czytania i pisania.
Dysleksja u dzieci jest problemem w procesie uczenia się spotykanym bardziej powszechnie niż sobie wyobrażamy. Dzieci z dysleksją można czasem bezzasadnie i niesprawiedliwie nazywać głupimi lub powolnymi. A tymczasem to własnie one dokładają bardzo dużych starań, aby czytać, pisać i wykonywać polecenia nauczycieli.
Czym jest dysleksja u dzieci?
Czytanie wydaje się być automatyczną i prostą czynnością dla tych, którym przychodzi ona z łatwością. Jednak w rzeczywistości, czytanie jest bardzo złożonym zadaniem dla mózgu. Podczas gdy mówienie jest naturalnym procesem w rozwoju dzieci, czytanie wymaga uczenia się.
Nauka czytania oznacza uświadomienie sobie, że słowa składają się z dźwięków, a następnie powiązanie tych dźwięków z literami alfabetu. Gdy te dźwięki i te litery są łączone, tworzą się słowa. Kiedy jesteś w stanie rozpoznać te słowa, uczysz się czytać.
Jednak ten proces nie wygląda tak samo u wszystkich dzieci. Mózgi dzieci z dysleksją rozwijają się i funkcjonują inaczej. Oczywiście istnieją różne przypadki, ale w istocie dysleksja u dzieci utrudnia im separację dźwięków.
Trudno im jest wydzielić pojedyncze dźwięki, które składają się na jakieś słowo, a także zrozumieć, które litery reprezentują te dźwięki.
Dysleksja u dzieci nie jest kwestią inteligencji ani chęci do nauki. Dzieci z dysleksją mogą odnieść sukces i dobrze się uczyć przy użyciu odpowiednich metod nauczania. Jednak kluczowe jest wczesne wykrycie tego zaburzenia.
Jakie objawy ma dysleksja u dzieci?
W wieku przedszkolnym dysleksja u dzieci ma następujące objawy:
- Dziecko nie mówi zbyt wiele, nie zna tylu słów, co inne dzieci w jego wieku.
- Ma problemy z nauką i nazywaniem liczb, kolorów i liter.
- Nie rozpoznaje ani nie kojarzy słów, które się rymują.
- Dziecku z dysleksją trudno przestrzegać instrukcji, nauczyciel lub rodzic musi często przypominać mu o zadaniach i regułach.
W miarę jak dorastają i muszą zacząć uczyć się czytać i pisać, dzieci z dysleksją mają następujące objawy:
- Trudno im zidentyfikować sylaby i dźwięki, które składają się na poszczególne słowa.
- Nie potrafią wymawiać izolowanych dźwięków, które składają się na sylaby.
- Zmieniają prawidłową kolejność liter podczas czytania i pisania słów.
- Mają problemy z kaligrafią i dobrą koordynacją.
Jeśli osiągną wiek dojrzewania bez zdiagnozowania dysleksji, przedstawiają następujące cechy:
- Wokalizowanie i dekodowanie słów jest dla nich trudne, więc będą unikać publicznego czytania.
- Ponieważ trudno im jest znaleźć właściwe słowo, używają słów o innym znaczeniu, ale brzmiących podobnie.
- Mają trudności z wyrażaniem pomysłów w poprawnej kolejności, a także z pisownią, gramatyką i interpunkcją.
- Ponieważ komunikacja może być dla nich utrudniona, nie jest im łatwo uczestniczyć w projektach grupowych, co może mieć wpływ na ich życie społeczne.
Jakie to ma skutki dla dzieci?
Dzieci z dysleksją mogą mieć trudności w szkole. Często są niesprawiedliwie napiętnowane jako głupie lub leniwe lub za rzekomy brak motywacji. W konsekwencji mogą być też przedmiotem drwin ze strony rówieśników.
Jeśli dziecko z dysleksją nie otrzyma pomocy, której potrzebuje, aby sobie z nią poradzić, może odnosić niepowodzenia w szkole. To czyni je ofiarą negatywnych opinii i ocen pochodzących zarówno ze środowiska szkolnego jak i społecznego i rodzinnego.
Ciągłe niepowodzenia powodują, że dziecko z dysleksją traci motywację do nauki i karmi się poczuciem niepewności wobec siebie i swoich umiejętności. Może się to rozszerzyć na inne zajęcia pozalekcyjne, które wpływają na doświadczanie radości we wszystkich dziedzinach jego życia.
Dysleksja u dzieci może powodować problemy emocjonalne lub behawioralne, gdy nie wiadomo, jak leczyć ich stan. Wśród tych problemów najczęściej występują:
- Niepokój przybierający różne formy.
- Zmniejszenie lub zwiększenie apetytu.
- Problemy ze snem, takie jak bezsenność lub koszmary senne.
- Objawy somatyczne stresu. Dziecko ma między innymi bóle głowy, wymioty lub bóle brzucha.
- Dziecko przedstawia też objawy depresyjne, takie jak poczucie porażki, niepewność, trudności szkolne, smutek, nagłe zmiany nastroju…
- Trudności w interakcjach społecznych.
- Zaburzenia zachowania, które przejawiają się w zachowaniach agresywnych lub prowokacyjnych, jako nieskuteczne mechanizmy obronne.
- Niska samoocena.
Jak możemy pomóc dzieciom z dysleksją?
Dysleksyjne dzieci są kreatywne, ponieważ myślą w niekonwencjonalny sposób i mogą rozwiązywać problemy inaczej niż ich rówieśnicy. Zapewniając im wczesną pomoc, można pokonać trudności i uniknąć wielu trudności, które wpływają na samoocenę i samopoczucie emocjonalne.
Poza tym, że nie potrafią przeliterować słowa ani przetworzyć informacji, odczuwają silny stres. Dlatego najważniejszą rzeczą jest wspieranie ich, aby się nie poddawały i nie opuszczały szkoły.
Do rodziców należy zachęcanie ich do czytania i pomaganie dzieciom w nauce czytania w domu. Istnieją fajne i zabawne sposoby na naukę czytania, dowiedz się o nich więcej!
Możliwe jest wypracowanie innego spojrzenia na dysleksję u dzieci. Aby to zrobić, one same muszą zrozumieć, na czym polega dysleksja u dzieci i nauczyć się wykorzystywać swoje mocne strony.
Musimy również zaoferować im różne możliwości, które pozwolą im rozwijać zaufanie do siebie. Dzięki temu, zachęcimy je do odnoszenia sukcesu w , takich dziedzinach jak: sport, działalność artystyczna lub teatr. Ponadto istnieją pewne techniki nauczania, które pozwalają wyeliminować efekt dysleksji i wspomóc naukę czytania i pisania.
Jeśli Twoje dziecko ma dysleksję, ważne jest, aby zrozumieć, że bycie innym nie jest błędem. Dysleksja u dzieci nie definiuje ich ani nie powinna stać się przeszkodą w miłości, jaką mają dla nich rodzice.
Ta różnica może być znakiem, że dziecko jest bardzo utalentowane w innych dziedzinach. Czytanie może być dla niego trudne, ale może robić bardzo dobrze wiele innych interesujących i produktywnych rzeczy.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Fletcher J. M. (2009). Dyslexia: The evolution of a scientific concept. Journal of the International Neuropsychological Society : JINS, 15(4), 501-8.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3079378/ -
Artigas-Pallarés, J. (2009). Dislexia: Enfermedad, trastorno o algo distinto. Revista de Neurologia. https://doi.org/10.1002/dc.20846
-
Galaburda, A. M., & Cestnick, L. (2003, February). Dislexia del desarrollo. Revista de Neurologia. https://doi.org/10.4067/S0718-22282006000200001
- Dislexia – Síntomas y causas – Mayo Clinic. (2017). Retrieved 6 September 2020, from https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/dyslexia/symptoms-causes/syc-20353552