Dreszcze: czy wiesz, dlaczego je odczuwamy?

Dreszcze są częstym odczuciem, jakiego doświadcza każdy człowiek. Mogą nie mieć żadnego znaczenia albo przeciwnie, mogą być znakiem zbliżającej się choroby. W tym artykule wyjaśnimy, dlaczego występują.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Dreszcze to w zasadzie drżenie ciała. Zdarzają się one mimowolnie, to znaczy nie decydujemy sami, kiedy zaczynamy się trząść, a kiedy nie. Czasami towarzyszy im coś, co nazywamy „gęsią skórką”.

Drżenia te to szybkie skurcze mięśni na przemian z rozkurczami, które ciało wykonuje od stóp do głów jako mechanizm odpowiedzi. Odpowiedzi na liczne i bardzo zróżnicowane bodźce.

Najczęściej zdarza się, że dreszcze występują w warunkach bardzo zimnego otoczenia albo przy obecności gorączki w ciele. W obu przypadkach funkcja drżenia ma na celu regulację temperatury wewnętrznej.

Musimy zrozumieć, że człowiek jest wyposażony w systemy i mechanizmy do utrzymywania swojej wewnętrznej temperatury, która musi być na stałym poziomie. Układami tymi zarządza podwzgórze, organ znajdujący się wewnątrz mózgu.

Podwzgórze wydaje polecenia w celu utrzymania temperatury na stałym poziomie, takie jak:

• Zwiększenie wentylacji płuc, aby rozproszyć ciepło przez powietrze i wygenerować większy ruch tlenu
• Pocenie się, aby nadmiar ciepła wyszedł na zewnątrz poprzez płyn, a następnie zewnętrzne powietrze ochłodziło skórę poprzez odparowanie potu
• Wywołanie dreszczy, aby wygenerować ciepło

Chociaż czasami dreszczom towarzyszy gęsia skórka, powinniśmy wiedzieć, że nie są to to te same ani nawet równoważne zjawiska. Gęsia skórka to najeżenie się włosów na ciele. Zadaniem tej reakcji jest wytworzenie warstwy izolacyjnej na skórze, aby nie stracić więcej ciepła niż tracimy w danym momencie.

Dlatego gęsia skórka wiąże się z uczuciem zimna, ale nie zawsze z dreszczami. Zobaczmy zatem, jakie sześć przyczyn najczęściej wywołuje dreszcze.

1. Dreszcze z gorączki

Gorączka może wynikać z różnych przyczyn, w tym z infekcji, ale wszystkie z nich mogą powodować dreszcze. Osoby w starszym wieku a także dzieci mają większość podatność na dreszcze i częściej uwidacznia się u nich ten specyficzny ruch mięśni.

Chociaż niektóre protokoły pierwszej pomocy zalecają leczenie dreszczy gorączkowych, nie są one jednak powszechnie stosowane. W skrajnych przypadkach zaleca się jedynie leczenie farmakologiczne. Sole wapniowe i siarczan morfiny to leki z wyboru.

Dreszcze z powodu gorączki są objawem poważniejszego stanu, dlatego należy skonsultować się z przedstawicielem służby zdrowia w celu ustalenia szerszej diagnozy. Leczenie powinno być skierowane na chorobę pierwotną.

2. Uczucie zimna

Kiedy środowisko zewnętrzne jest bardzo zimne, a ciało odczuwa je jako takie, reaguje poprzez dreszcze, aby wytworzyć wewnętrzne ciepło. Jest to kolejny mechanizm kierowany przez podwzgórze, jak wyjaśniono wcześniej.

Istnieje niewielka różnica między różnymi ludźmi i ich reakcją na zimno, która zależy od ilości posiadanej przez nich tkanki tłuszczowej. Osoby z mniejszą ilością tłuszczu w ciele zwykle częściej odczuwają dreszcze niż osoby bardziej puszyste.

3. Dreszcze u dzieci

Wiek dziecięcy charakteryzuje się częstszym występowaniem dreszczy niż wiek dorosły. Dzieci mają dreszcze nie tylko z powodu gorączki , która zwykle występuje częściej u niemowląt i dzieci niż u osób starszych. Te reakcje mogą się także pojawić spontanicznie.

Spontanicznie występujące dreszcze w dzieciństwie powiązano z epizodami niepokoju, takimi jak odczucie głodu lub chęć wypróżnienia. To jednak całkowicie łagodne i normalne zjawisko i nie wymaga leczenia.

4. Infekcje

Infekcje powodują dreszcze, gdy wywołują gorączkę. Z jednej strony ciało ludzkie podnosi temperaturę w celu zwalczania mikroorganizmu, który dostał się do organizmu. Z drugiej jednak strony dąży do wyeliminowania tego ciepła, aby nie uszkodzić narządów. W takiej sytuacji występują dreszcze.

Gorączka wywołana przez infekcję jest niezbędnym procesem, który wymusza kolejny niezbędny mechanizm, w tym przypadku dreszcze. Chociaż samo drżenie nie wymaga specjalnego leczenia, warto udać się do lekarza, aby wyleczyć infekcję, która wywołała gorączkę.

5. Hipoglikemia również może wywołać dreszcze

Hipoglikemia wiąże się z poziomem cukru we krwi, To stan, w którym obecność cukru we krwi spada do wartości mniejszej niż normalnie. Kiedy tak się dzieje, przed omdleniem pojawia się dygotanie ciała i inne objawy, takie jak zimny pot i zawroty głowy.

6. Zmiany związane z prostatą i menopauzą

Wraz z wiekiem życia pojawiają się pewne objawy, które wcześniej nie były obecne. Między innymi może być częstsze odczuwanie dreszczy. U mężczyzn wiąże się to z prostatą. Mężczyźni w wieku powyżej sześćdziesięciu lat powszechnie cierpią na wzrost wielkości prostaty, który utrudnia oddawanie moczu.

Za każdym razem, gdy osoba taka próbuje oddać mocz, może odczuwać dreszcze z powodu swojej powiększonej prostaty.

U kobiet natomiast problemem jest menopauza, która również może wywoływać dreszcze. W tym przypadku są one związane z uderzeniami gorąca, podczas których występuje tymczasowy wzrost temperatury wewnętrznej w korpusie ciała. Dreszcze działają wówczas jak regulatory temperatury.

Podsumowując

Jak można zauważyć, dreszcze często nie wymagają interwencji medycznej, ale w przypadku gorączki należy skonsultować się z lekarzem. Czasami dreszcze pojawiają się jako pierwszy objaw poważniejszej infekcji. Przedstawiciel służby zdrowia będzie w stanie rozróżnić sytuacje wymagające leczenia od sytuacji łagodnych, które same się rozwiążą.