Badanie prostaty - na czym polega?

Badanie prostaty jest niezwykle ważne dla mężczyzn w pewnym wieku. Dzięki niemu raka prostaty można wykryć na czas i rozpocząć leczenie w odpowiednim momencie.
Badanie prostaty - na czym polega?
Leonardo Biolatto

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Badanie prostaty to temat, który jest zwykle przedmiotem tabu wśród mężczyzn. Dla wielu oznacza on naruszenie prywatności, któremu nie są skłonni się poddać. Jednak z biegiem czasu na szczęście badanie prostaty znajduje coraz większą akceptację.

Prostata to gruczoł, który występuje tylko u płci męskiej. Znajduje się pod pęcherzem moczowym i otacza cewkę moczową. Jego funkcja polega na wytwarzania płynów, które później tworzą nasienie.

Z biegiem lat prostata stopniowo rośnie. To zjawisko, któremu podlegają wszyscy mężczyźni wraz z wiekiem. Wiemy, że w wieku osiemdziesięciu lat, u prawie 70% z nich stwierdza się nieprawidłowy wzrost tego gruczołu.

Rak prostaty to najbardziej agresywna a często śmiertelna formą tego powiększenia gruczołu. Jest to jeden z najczęstszych nowotworów wśród mężczyzn, w których notuje się znaczny procent śmiertelności.

W przypadku kobiet, badanie cytologiczne i mammografia to narzędzia prewencyjne w walce z chorobami nowotworowymi. Podobnie dzieje się z mężczyznami. Badanie prostaty jest podstawowym narzędziem profilaktycznym dla płci męskiej.

Badanie prostaty obejmuje na początku dwa testy: pomiar antygenu gruczołu krokowego i badanie dotykowe odbytnicy. W przypadku, gdy jeden z nich lub obydwa wykazują wyniki odbiegające od normy, przechodzi się do drugiej fazy diagnostycznej z obrazowaniem i biopsją prostaty włącznie.

Ale zanim szczegółowo opiszemy każde z badań egzamin prostaty, najpierw zobaczmy, kto powinien je przejść.

Kiedy należy przeprowadzić badanie prostaty

Ważne jest, aby wyjaśnić na początku, że badanie prostaty nie jest wykonywane u każdego mężczyzny. Nauki medyczne ustanowiły wiek i procedury, aby ustalić, kto powinien korzystać z badań przesiewowych, a kto nie.

Badanie prostaty jest ważne dla starszych mężczyzn
Częstość występowania problemów z prostatą wzrasta z wiekiem

Główne parametry mają związek z wiekiem pacjenta:

  • Ponad 50 lat: mężczyźni w tym wieku mają wskazanie do badania prostaty co roku lub co dwa lata.
  • Między 45 a 50 rokiem życia: ta grupa wiekowa powinna poddać się badaniu, jeśli posiada czynniki ryzyka raka prostaty. Na przykład potomkowie czarnych ras lub osób, którzy mają członka rodziny ze zdiagnozowanym rakiem prostaty.
  • Poniżej 40 lat: rzadko zdarza się, aby mężczyzna w wieku poniżej czterdziestu lat wykazywał oznaki wymagające badań prostaty. Jako kandydatów do badania typuje się tych mężczyzn, którzy mają w rodzinie więcej niż jednego bliskiego krewnego z rakiem prostaty.

Gdy zostanie stwierdzona potrzeba wykonania testu prostaty, lekarz zleca pomiar antygenu prostaty i badanie dotykowe odbytnicy. Pomiar wykonywany jest technikami laboratoryjnymi na podstawie próbki krwi, a badanie dotykowe odbywa się w tym samym gabinecie.

Jeśli wyniki laboratoryjne są normalne, pacjent zostanie wezwany do powtórzenia badania za rok. W niektórych przypadkach, bez czynników ryzyka, pomiar antygenu prostaty można programować co dwa lata.

Swoisty antygen sterczowy prostaty (PSA)

Analiza PSA należy do podstawowego badania prostaty. Chodzi o pomiar znajdującej się we krwi substancji, którą produkuje gruczoł krokowy. W przypadku raka antygen ma podwyższony poziom, a jego wykrycie wskazuje na jakiś zachodzący proces patologiczny.

Jednak może również wystąpić podniesienie PSA z powodu innych przyczyn innych niż rak. Podwyższony poziom PSA występuje na przykład, gdy:

  • Pacjent przeszedł przezodbytnicze badanie ultrasonograficzne.
  • Wystąpiło zapalenie prostaty: infekcje prostaty zwiększają PSA.
  • Pacjent ma przerost prostaty: powiększenie zwane łagodnym rozrostem gruczołu krokowego również zmienia wartość, ale w mniej bezpośredni sposób niż rak.

Normalne wartości referencyjne PSA u mężczyzn są mniejsze niż 4 ng / ml. Natomiast między 4 a 10 ng / ml istnieje możliwość raka prostaty. Przy PSA większym niż 10 prawdopodobieństwo raka jest bardzo wysokie.

Badanie prostaty przez odbytnicę

Ten rodzaj badania odbytnicy lub badanie odbytnicy metodą cyfrową jest drugą składową badania prostaty. Badanie polega na włożeniu przez lekarza palca przez odbytnicę pacjenta w celu wyczucia gruczołu.

Procedura jest wykonywana w rękawiczkach i przy użyciu żelu nawilżającego, aby zmniejszyć dyskomfort pacjenta. Sugeruje się, aby pacjent zajął pozycję boczną na łóżku i, jeśli to możliwe, ułożył się w pozycji płodowej. Wtedy badanie jest najmniej niewygodne i nie tak bolesne.

Badanie prostaty

Osoba przeprowadzająca badanie, lekarz lub pielęgniarka próbuje bezpośrednio namacać gruczoł krokowy znajdujący się w pobliżu odbytnicy. Dlatego można do niego dotrzeć za pomocą tego manewru. Podczas badania palpacyjnego dąży się do wykrycia wszelkich wypukłości lub stwardnienia, które wskazują na nieprawidłowy proces.

W przypadku wykrycia anomalii lekarz zasugeruje potrzebę dalszych badań. Tym bardziej, jeśli jest to połączone z wysokim wynikiem PSA.

Co robić jeśli wyniki badania prostaty nie są prawidłowe

Następnym krokiem po stwierdzeniu odbiegających od normy wyników badania prostaty jest zlecenie badania obrazowego, aby wyjaśnić diagnozę. Lekarz może poprosić o badanie ultrasonograficzne i, jeśli to konieczne, również biopsję gruczołu.

Konieczne jest jak najszybsze wykrycie choroby. Na początku guz ten jest bowiem w pełni uleczalny i łatwy do opanowania. Pracownicy służby zdrowia nalegają na wykonanie badania prostaty ze względu na jego wysoką skuteczność w zmniejszaniu liczby śmiertelnych przypadków tego raka.

Ważne jest, aby pozbyć się ludzkiego strachu i wstydu przed tym badaniem i wykonać je, gdy jest to wskazane. Coroczna kontrola może dodać pacjentowi wiele lat życia.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Pow-Sang, Mariela, et al. “Cáncer de próstata en Latinoamérica.” Actas urológicas españolas 33.10 (2009): 1057-1061.
  • González Vidal, Elsie, et al. “Índice PSA libre/PSA total: una herramienta para la detección precoz del cáncer de próstata.” Revista Archivo Médico de Camagüey 11.6 (2007): 0-0.
  • Torres, Patricia Erazo. “Ecografía transrectal y cáncer de próstata.” Acta Médica del Centro 9.3 (2015): 61-64.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.