Dieta w celiakii: co powinieneś wiedzieć?

Dieta w celiakii: co powinieneś wiedzieć?
Sergio Alonso Castrillejo

Przejrzane i zatwierdzone przez: farmaceuta Sergio Alonso Castrillejo.

Napisany przez Victoria Blázquez

Ostatnia aktualizacja: 11 października, 2022

Celiakia to choroba, na którą cierpi 1% ludzkości, przy czym częściej zapadają na nią kobiety niż mężczyźni. Podstawowe leczenie polega na przestrzeganiu diety bezglutenowej. Co jeszcze musisz wiedzieć na temat tego schorzenia? Jak dokładnie wygląda zalecana dieta w celiakii?

Obecnie dedykowana dla chorych na celiakię dieta bezglutenowa jest jednym z najpopularniejszych sposobów odżywania. Niestety nie wynika to z większej świadomości, czym jest to schorzenie, ale przekonania, że jest ona odpowiednia dla wszystkich, a nawet zdrowsza niż inne diety.

Dieta bezglutenowa, a celiakia

Celiakia, inaczej choroba trzewna, to nietolerancja immunologiczna glutenu w jęczmieniu, pszenicy lub życie. Ich spożycie powoduje u chorego stan zapalny błony śluzowej jelita cienkiego. W niektórych przypadkach pacjenci mogą być wrażliwi także na owies, w zależności od ich historii genetycznej. Dlatego dieta w celiakii ma kluczowe znaczenie.

Leczenie tego stanu polega na permanentnym wyeliminowaniu z przyjmowanych pokarmów glutenu, którego spożywanie może powodować biegunkę, problemy z wypróżnianiem i ból brzucha. Jak to zrobić? Należy przestrzegać szeregu wskazówek, które wyjaśnimy poniżej.

Dieta w celiakii. Najważniejsze produkty

Żywność zawierająca gluten

Gluten jest białkiem występującym w pszenicy, jęczmieniu, życie, owsie i ich pochodnych. Dlatego wszystkie pokarmy zawierające te zboża muszą zostać wyeliminowane z diety w celiakii. Najczęstsze to:

  • Chleb i mąka pszenna, jęczmienna, żytnia, owiana lub z pszenżyta (hybrydy pszenicy i żyta).
  • Makarony, płaty lasagne przygotowane z pszenicy.
  • Przetworzona żywność zawierająca mąkę, jak purée ziemniaczane, gotowe sosy, zupy instant itp.
  • Wypieki zawierające pszenicę.
  • Sfermentowane napoje przygotowywane ze zbóż, jak piwo itp.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Makaron bezglutenowy: który z nich jest najlepszy?

Żywność, która może zawierać gluten

Istnieje także cała lista pokarmów, które nie zawierają glutenu w stanie naturalnym, ale ponieważ są mocno przetworzone, chorzy na celiakię mogą je spożywać wyłącznie, jeśli producent zapewni brak gluteny na etykiecie. Są to m.in.:

  • Żelki.
  • Smażone lub prażone orzechy.
  • Nugat i marcepan.
  • Sosy, także instant instant, przyprawy.
  • Konserwy mięsne lub rybne.
  • Mocno przetworzony ser – topiony, lekki, porcjowany itp.
  • Desery mleczne, jak karmel, kremy, jogurty smakowe itp.
  • Lody.

Żywność bezglutenowa

Warzywa i owoce
  • Mleko i produkty mleczne – naturalne jogurty, masło, śmietana, naturalne sery itp.
  • Ponadto świeże i mrożone ryby, owoce morza (bez sosów).
  • Mięso świeże i mrożone (bez sosów) szynka serrano, inne szynki, pierś z kurczaka, pierś z indyka itp.
  • Podobnie rośliny strączkowe i pochodne, jak soczewica, ciecierzyca, fasola, soja itp.
  • Kawa, napary, słodkie napoje.
  • Olej, sól, ocet winny, niektóre przyprawy.
  • Naturalne orzechy.
  • Owoce i warzywa.
  • Ryż i kukurydza.
  • Jajka.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: Sezonowe alergie – naturalne leki przynoszące ulgę

Ogólne zalecenia

  • Nie kupuj nieznakowanej żywności. Producenci są zobowiązani do wskazania obecności alergenów w produktach spożywczych.
  • Przed złożeniem zamówienia w barach i restauracjach zapytaj, jak przygotowywane są potrawy, które chcesz zjeść. Nie zamawiaj ich, jeśli nie otrzymasz odpowiedzi.
  • Aby zachować dobrą dietę przy celiakii, musisz ograniczyć spożycie żywności mocno przetworzonej.
  • Niektóre leki mogą zawierać gluten. Dlatego ważne, aby skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed rozpoczęciem jakiegokolwiek leczenia. Przeczytaj także ulotkę i oznakowanie opakowania.
  • Bardzo przydatne może być zwrócenie się o informacje do organizacji zajmujących się celiakią, szczególnie dla nowo zdiagnozowanych pacjentów.
  • Sprawdzaj etykiety i unikaj spożywania żywności zawierającej następujące składniki: białko roślinne, słód, syrop słodowy, skrobie, semolina, błonnik, aromaty, drożdże itp.
    Zdrowa dieta bezglutenowa

Prawidłowa dieta w celiakii: zalecenia

Prawidłowa dieta w celiakii to przestrzeganie szeregu zaleceń, od obchodzenia się z żywnością po sposób jej przyrządzania. Musisz pamiętać, że niewłaściwe przechowywanie żywności może powodować jej zanieczyszczenie, a w efekcie dyskomfort trawienny.

  • Używaj różnych przyborów kuchennych podczas jednoczesnego gotowania potraw z glutenem i bez.
  • Nie należy smażyć produktów bezglutenowych w olejach, w których smażono produkty zawierające gluten lub ciasto na bazie mąki.
  • Zaleca się również dostosowanie przygotowania potraw dla całej rodziny, nawet jeśli tylko jeden człowiek cierpi na celiakię. Pozwala to uniknąć zanieczyszczenia krzyżowego podczas gotowania.

Bardzo ważne jest przestrzeganie wszystkich zaleceń udzielonych przez lekarza i unikanie stosowania jakichkolwiek środków bez jego zgody.

Jeśli nie zdiagnozowano u Ciebie, ale chcesz stosować dietę bezglutenową, pamiętaj, że zdaniem ekspertów unikanie pokarmów bezglutenowych nie jest korzystne, jeśli dobrze je tolerujesz i trawisz. W razie wątpliwości zalecamy skontaktowanie się z lekarzem w celu uzyskania niezbędnych badań.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Wilczek MM., Olszewski R., Krupienicz A., Trans fatty acids and cardiovascular disease: urgent need for legislation. Cardiology, 2017. 138 (4): 254-258.
  • Schnabel L., Kesse Guyot E., Alles B., Touvier M., et al., Association between ultraprocessed food consumption and risk of mortality among middle aged adults in France. JAMA, 2019. 179 (4): 490-498.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.