Czy istnieje coś takiego jak „dobra zazdrość”? Co mówią psychologowie

Dla wielu psychologów dobrą zazdrość należy zastąpić wyrażeniami typu „pragnienie doskonałości” czy „podziw”. Czy taka emocja rzeczywiście istnieje?

“Gratulacje! Aż jestem zazdrosny – ale w pozytywny sposób!” to prawdopodobnie jedna z najczęstszych odpowiedzi na szczęśliwe wydarzenia z życia przyjaciół i rodziny. Ale czy naprawdę istnieje coś takiego jak zdrowa lub dobra zazdrość?

Kiedy mówimy o zazdrości, mamy na myśli emocję, w której znajduje się zarówno frustracja, jak i porównanie. Czujemy się sfrustrowani i zirytowani w stosunku do kogoś. Na przykład może się to zdarzyć, ponieważ współpracownikowi przydzielono bardzo ważny projekt lub dlatego, że inni dostali lepszą ocenę w szkole.

Co mamy na myśli, kiedy mówimy o zawiści?

Zazdrość ma również związek z tym, jak się czujemy w stosunku do siebie. Wpływa na samoocenę, fakt poczucia uznania, poczucia wartości lub pewności siebie.

Kiedy nie mamy zdrowej samooceny, możliwe jest, że zazdrość stanie się negatywna. W obliczu niepewnej koncepcji siebie czujemy się zagrożeni i nie możemy tolerować tego, że inni dobrze sobie radzą.

Niezdrowa zazdrość prowadzi do obsesji na punkcie działania innych, ich wyników oraz tego, co robią, a czego nie robią. W ten sposób również zaczynają się rozpadać więzi i relacje międzyludzkie. Ta emocja uniemożliwia nam też samokrytycyzm.

Osoba zazdrosna charakteryzuje się egocentryzmem. Nie może zaakceptować tego, że inni błyszczą bardziej niż ona.

To byłby przypadek złej zazdrości – tego typu, który kojarzymy niemal automatycznie z naszą ciemniejszą stroną. Jednak niejednokrotnie słyszymy o dobrej, pozytywnej i zdrowej zazdrości. Czy to sprzeczność?

Czy istnieje więc coś takiego jak „dobra zazdrość”?

Nie możemy potwierdzić, że istnieje konsensus co do tego, jak odnosić się do dobrej zazdrości w dziedzinie psychologii. W tym kontekście są tacy, którzy wolą utożsamiać ją z inną nazwą, zwłaszcza ze względu na złą prasę, jaką ma ta emocja.

Jeśli jednak zaakceptujemy, że istnieje, pozytywna zazdrość odpowiadałaby temu, co wywołuje radość i entuzjazm z powodu tego, co dzieje się z drugą osobą, z którą się porównujemy lub z którą rozmawiamy. Jednocześnie zachęca nas to do zadawania sobie pewnych pytań. Oznacza to, że dobra zazdrość działa jako wezwanie do działania, stymulując motywację do zabrania się do pracy i osiągania naszych celów.

Z drugiej strony negatywna zazdrość działa w przeciwnym kierunku. Zamiast łączyć się z innymi z empatią i entuzjazmem, analizujemy te wydarzenia i personalizujemy je.

„Dlaczego ta osoba, a nie ja? Co on/ona ma, czego ja nie mam?” W tym sensie rozmyślamy nad uczuciami i emocjami, które wynikają z nienawiści, poczucia niesprawiedliwości i gniewu.

Możemy nawet żałować, że ta osoba radzi sobie tak dobrze lub wyobrażać sobie, że tak naprawdę nie zasługuje na to, co osiągnęła. W bardziej skrajnych przypadkach są tacy, którzy zniesławiają i wymyślają historie, aby nie uznać dokonań drugiej osoby. W ten sposób jedynie gromadzimy gniew. Może również pojawić się poczucie winy w oczekiwaniu i nadziei na nieszczęścia innych.

Zazdrość: emocja należąca zarówno do światła, jak i cienia

Emocje działają jak sygnały nawigacyjne, które prowadzą nas w zależności od tego, jak się czujemy w określonych sytuacjach. Dlatego są bardzo zniuansowane. Zazdrość w obu wersjach ma nam coś do powiedzenia i pomoże nam nauczyć się radzić sobie z tym, co się z nami dzieje.

Pozytywna lub zdrowa zazdrość może pomóc nam działać z pokorą i podążać za przykładem innych. Na przykład poprosić o radę kolegę, który dostał pracę, to świetny sposób na wykorzystanie zazdrości na naszą korzyść.

Może nam również pomóc w przeprowadzeniu samoanalizy i zadaniu sobie pytania o nasze mocne strony i rzeczy, które możemy poprawić. Przyczyniłoby się to nawet do zwiększenia naszej proaktywności.

Jeśli chodzi o złą zazdrość, musimy nauczyć się zwracać większą uwagę na uprzedzenia i stereotypy, które mamy. Nie możemy skupiać się tylko na tym, czego nam brakuje, ale także nauczyć się doceniać to, co mamy.

Musimy również doceniać innych, potwierdzać ich wysiłek i unikać minimalizowania ich osiągnięć. Ważne jest również, aby nie personalizować i nie uważać, że ludzie chcą nas upokarzać swoimi radościami.

Każdy stara się dać z siebie wszystko i ma swoje własne bitwy i pragnienia. Im więcej skupiamy się na pragnieniach i triumfach innych, tym bardziej pozostajemy nieaktywni i odłączeni od naszych własnych pragnień.

Zazdrość powinna być rodzajem kopniaka, aby odzyskać kontakt z naszym wnętrzem i ruszyć do przodu. Zdrowe zarządzanie emocjami to punkt wyjścia do poprawy jakości życia i dawania z siebie wszystkiego.