Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa - metody diagnostyki i leczenia tego problemu

U osób dorosłych po przekroczeniu pewnego wieku występują oznaki zwyrodnienia dysków międzykręgowych.

Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa to zwyrodnienie jądra miażdżystego krążka międzykręgowego, który traci swoją grubość i gęstość. Najczęściej jest to spowodowane normalnym zużyciem krążka międzykręgowego.

W starszym wieku coraz więcej osób skarży się na ból pleców, szczególnie w dolnej partii. Ale czy zawsze powoduje go choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa? Czytaj dalej i rozwiej swoje wątpliwości.

Jak się rozwija zapalenie kości i choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa?

W młodości dyski kręgosłupa mają gęstą i galaretowatą konsystencję. Z biegiem lat następuje jednak odwodnienie dysków, które tracą swoją elastyczność i grubość. Towarzyszy temu również zmiana składu jądra miażdżystego.

Normalnym zjawiskiem jest, że po ukończeniu 30-ego lub 40-ego roku życia, w obrazie rentgenowskim widnieją ślady choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Ujawniają się najczęściej na jednym z odcinków kręgosłupa i to niezależnie od tego, czy pacjent odczuwa ból.

Kiedy dysk międzykręgowy się zużywa, zmniejsza się jego zdolność amortyzacji, a tym samym zwiększa się obciążenie, które muszą utrzymać kręgi. Na kości zaczynają rosnąć zwyrodnienia w postaci osteofitów lub wyrostków, które czasami mogą się nawet łączyć się z sąsiednimi kręgami.

Natomiast problemy pojawiają się tylko w przypadkach, w których powodują stenozę, to znaczy zwężenie kanału kręgowego lub gdy naciskają nerw. Na wcześniejsze lub późniejsze pojawienie się tego procesu a także na jego postęp mają wpływ czynniki genetyczne, sposób odżywiania, przebyte urazy i uszkodzenia mechaniczne.

Na ogól około 80% całej populacji odczuwa ból pleców w pewnym momencie życia, a wszyscy dorośli wykazują oznaki zwyrodnienia dysku po przekroczeniu pewnego wieku.

Czynniki ryzyka

Różne badania naukowe wykazały, że:

• Nadwaga ciała nie przyspiesza zwyrodnienia krążka. Przeciwnie, postępujący wzrost masy ciała aż do 12 kg opóźnia zwyrodnienie. Jednak efekt nie został zbadany, gdy nadwaga się powiększa.
• Palenie ma negatywny wpływ na rozwój choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.
• Praca z dużymi obciążeniami ma również minimalny wpływ na zwyrodnienie.
• Obciążenie genetyczne jest głównym wyznacznikiem ryzyka zwyrodnienia dysku.

Jak się objawia choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa

Niektóre objawy choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa to:

• Ból w dolnej części kręgosłupa, który pojawia się i znika.
• Sztywność kręgosłupa rano, po przebudzeniu, która stopniowo przechodzi w ciągu dnia i zmniejsza wraz z aktywnością fizyczną.
• Ból w dolnej części pleców, który promieniuje na pośladki, uda i okolice miednicy.
• Utrata siły w nogach.
• Ból i sztywność karku.
• Ograniczenie ruchomości kręgosłupa oraz trudności w pochylaniu się i chodzeniu.

Jednak badania pokazują, że nie ma korelacji między stopniem zużycia krążka międzykręgowego a występowaniem bólu lub jego brakiem. Im lepiej rozwinięte są mięśnie, tym mniej bezpośredni jest ten związek. Z tego powodu istnieją przypadki, w których obserwuje się oznaki bardzo zaawansowanego zwyrodnienia u osób, które nie odczuwają bólu, ale mają wystarczająco rozwinięte i silne mięśnie.

Jak przeprowadza się diagnozę?

Rozpoznanie artrozy, czyli choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa opiera się głownie  na objawach takich jak ból, sztywność i ograniczenie ruchowe. Ponadto można przeprowadzić badanie, w którym zwykle wykrywa się ból i ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku lędźwiowym.

Pierwszym zlecanym badaniem jest zwykle zdjęcie rentgenowskie kręgosłupa. Natomiast w poważniejszych przypadkach lekarz może również zalecić wykonanie rezonansu magnetycznego.

Leczenie

Celem leczenia jest złagodzenie bólu i poprawa jakości życia. W tym celu dostępnych jest kilka alternatyw, takich jak: środki fizyczne, leki i leczenie chirurgiczne.

Łagodzenie bólu polega na zastosowaniu środków przeciwbólowych, takich jak paracetamol. Jeśli jednak to nie wystarczy, lekarz może dodatkowo przepisać środki przeciwzapalne, szczególnie podczas ostrej fazy bólu. W przypadkach, w których nie można stosować środków przeciwzapalnych, przydatne mogą być opioidowe środki przeciwbólowe, takie jak tramadol.

Osoby dotknięte ciężką postacią choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa mogą cierpieć związane z nią powikłania neurologiczne. W takich przypadkach ucisk nerwu lub zwężenie kanału kręgowego powoduje konieczność leczenia innymi rodzajami leków, takich jak pregabalina lub gabapentyna.

Bardzo pomocne są również wytyczne i zabiegi wykonywane przez fizjoterapeutę. Wytyczne często dotyczą zalecanych ćwiczeń fizycznych, które mogą przynieść znaczną ulgę i poprawić jakość życia. Oczywiście, jeśli pacjent ściśle stosuje się do wskazówek i wykonuje ćwiczenia regularnie.  Dzięki temu połączenie wszystkich dostępnych środków skutecznie łagodzi objawy choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.