Bezglutenowa dieta – czy jest korzystna dla każdego?

Problem w kwestii glutenu polega na tym, że znajduje się w większej ilości pożywienia, niż nam się wydaje. Jest zatem niezwykle ważne, aby zbadać poziom naszej tolerancji na ten element diety.
Bezglutenowa dieta – czy jest korzystna dla każdego?
Elisa Morales Lupayante

Przejrzane i zatwierdzone przez: pedagog wychowania fizycznego i dietetyk Elisa Morales Lupayante.

Ostatnia aktualizacja: 11 października, 2022

Czy dieta bezglutenowa jest odpowiednia dla wszystkich ludzi?W ostatnim czasie toczy się ostra dyskusja na temat diety bezglutenowej. Głównie z inicjatywy ludzi, którzy są zwolennikami naturalnej i zbilansowanej diety.

Poza samą tylko dietetyczną modą, obie grupy zwolenników i przeciwników posiadają istotne argumenty za, jak i przeciw tej substancji. A także jej obecności w ogromnej większości posiłków, jakie spożywamy na co dzień.

Czy zatem dieta bezglutenowa jest korzystna dla wszystkich tych, którzy ją spożywają? Wyniki badań pokazują, że gluten, czyli wysokobiałkowy składnik może być szkodliwy dla niektórych osób.

Dieta bezglutenowa, czyli czym tak naprawdę jest gluten?

Gluten jest białkiem pochodzenia roślinnego, który jest zawsze obecny w produktach mącznych i innych rodzajach pożywienia na bazie zbóż. Grupa, która jest przeciwnikiem glutenu, podważa go za jego bardzo wysoką wartość kaloryczną, jaką dostarcza do organizmu.

Niektórzy uważają, że ludzkie ciało nie jest jeszcze przystosowane do trawienia i prawidłowego wchłaniania tej substancji, jak również wszystkich produktów zbożowych jako całość.

Jedną kwestię można bez żadnych wątpliwości rozwiać na samym wstępie…gluten nie jest wskazany dla wszystkich ludzi. Ten specyficzny wyjątek dotyczy się osób, które cierpią na chorobę zwaną celiakią. Jest to problem polegający na nietolerancji pokarmowej w kontekście produktów zawierających w swoim składzie gluten.

Czy wiesz o tym, czy cierpisz na nietolerancję glutenu?

Przemęczenie, utrata masy kostnej, bóle w podbrzuszu i nietolerancja laktozy. Są to jedne z wielu objawów osób, które cierpią na celiakię. Pomimo tego, że są to bardzo oczywiste objawy, to zdiagnozowanie tej choroby jest możliwe jedynie za pomocą diagnostyki medycznej i przeprowadzeniu badań.

Na terytorium samych Stanów Zjednoczonych szacuje się ponad 20 milionów ludzi ze zdiagnozowaną nietolerancją glutenu. Problem jest zazwyczaj w tym, że większość z ludzi nie wykazuje bardzo silnych objawów. W efekcie  w społeczeństwie jest niewiele informacji na temat tego schorzenia.

Alergia pokarmowa

Ponadto najgorszym aspektem tego problemu jest fakt, że na tą chorobę nie istnieje żadne lekarstwo. Jest to więc schorzenie, z którym ludzie muszą sobie radzić przez całe ich życie. Najlepsza terapią w przypadku ludzi cierpiących na celiakię jest przestrzeganie ścisłej diety bezglutenowej.

Dieta bezglutenowa i jej podstawy

Nie zawsze łatwo jest przestrzegać diety bezglutenowej. Jest to głównie spowodowane faktem, że gluten znajduje się w większości produktów, jakie są podstawą codziennej diety ludzi na świecie.

Dotyczy to pokarmu takiego jak:

  • Makaron
  • Pieczywo
  • Sosy
  • Beszamel
  • Zboża
  • Ciasteczka
  • Piwo

W idealnym scenariuszu powinniśmy unikać wszystkich wyżej wymienionych elementów diety. Musimy zastępować je innymi, łatwo przyswajalnymi. Przykładowo:

  • Warzywa
  • Owoce
  • Kurczak
  • Ryż

Wyzwanie polega w dużej mierze na tym, aby zmienić naszą dietę, nie tracąc przy tym ilości niezbędnych składników odżywczych i bez utraty masy ciała. Bardzo istotne jest posiadanie świadomości o tym, że większość produktów komercyjnych zawiera w swoim składzie pszenicę lub inne zboża.

Dieta bezglutenowa – zakupy w supermarkecie

Warto pamiętać, że gluten jest często stosowany w celu zwiększenia wartości odżywczych produktów, które wcale nie są zrobione z pszenicy ani innych zbóż. Dlatego właśnie wszystko zaczyna się w naszych preferencjach żywieniowych i konsumpcyjnych.

Złota zasada jest taka, że zawsze należy czytać etykietki ze składem na każdym produkcie spożywczym, jaki wkładamy do naszego koszyka sklepowego. Na szczęście większość krajów na świecie wymaga podawania wszystkich informacji dotyczących składu produktów dopuszczonych do sprzedaży. Czyli mają one wtedy oznaczenie „produkt bezglutenowy”.

Jedyną rolą i obowiązkiem kupującego jest czytanie etykiet naklejonych na produktach.

Niektóre rodzaje pożywienia nie muszą zawierać informacji o  składzie, chociaż niezależnie od tego go posiadają. Ten przypadek może dotyczyć przykładowo:

Zalecana jest również szczególna uwaga, jeśli chodzi o produkty zbożowe pełnoziarniste, ponieważ w większości przypadków zawierają one w swoim składzie gluten.

Skażenie krzyżowe

Sam proces gotowania i przyrządzania potraw wymaga radykalnej zmiany w kontekście ryzyka skażenia krzyżowego naszych potraw glutenem. Idea odnosi się do wysokiego ryzyka przeniesienia glutenu ze składników zawierających składniki bezglutenowe, gdy są wspólnie przyrządzane.

Przykładem może byś sytuacja, gdy gotujemy bakłażana lub kurczaka na oleju, na którym wcześniej smażyliśmy frytki, ciastka lub jakiekolwiek pozostałości, które mogą przenieść sekretnie i nieświadomie gluten na nasz talerz.

Jest również istotne, aby zachowywać zwiększoną ostrożność w stosunku do posiłków dla większej grupy osób lub dla całej rodziny. W chwili, gdy nie każdy będzie przestrzegał ścisłej diety bezglutenowej i reżimu dietetycznego, inna grupa będzie zmuszona do spożywania posiłków, które glutenu w sobie nie mogą zawierać.

Dieta bezglutenowa – niektóre tolerowane produkty

Istnieje grupa produktów o śladowej ilości glutenu takich jaki owies, które mogą być tolerowane przez ludzi cierpiących na celiakię.

Bardzo ważne jest to, aby zachować rozwagę i ostrożność w ich spożywaniu, ponieważ  duże ich ilości mogą wywoływać lub zaostrzać objawy chorobowe. Dodatkowo poleca się próbowanie w małych ilościach nowych produktów i sprawdzanie jak organizm na nie reaguje.

Dokładnie tak samo, jak w przypadku ludzi chorych na nietolerancję glutenu, ludzie cierpiący na różne alergie pokarmowe, cukrzycę oraz  na choroby układu krążenia powinni stosować dietę nisko glutenową.

Nie możemy powiedzieć wprost, że gluten jest niezdrowy w Twoim przypadku. Większa część światowej populacji nie wykazuje żadnych widocznych objawów po jego konsumpcji. Jednakże istnieje wyraźny związek pomiędzy tą substancją, a niektórymi negatywnymi reakcjami organizmu ludzkiego.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.