Żywność transgeniczna i jej zalety

Czym jest żywność transgeniczna? Jak się ją produkuje? Jak wpływa na konsumentów i otoczenie? Kontrowersji jest sporo. Odpowiadamy na te najważniejsze.

Żywność transgeniczna jest na porządku dziennym. Mimo to wiele osób uważa ją za produkt społeczeństwa dystopijnego i ją odrzuca. Zmiana czegoś takiego jak kod genetyczny nie może być dobra, czyż nie?

Jednak różne ankiety dowodzą, że 33,4 % przepytywanych uważa takie produkty za bardziej szkodliwe niż korzystne, podczas gdy osób akceptujących je jest tylko 22,8 %. To temat pełen niejasności. Najpierw warto poznać definicję żywności transgenicznej.

Czym jest żywność transgeniczna?

To produkty pochodzące od organizmów zmodyfikowanych genetycznie, którym wszczepiono geny innej istoty, by osiągnąć pożądane cechy. Nie wszystkie dostępne produkty mieszczą się w tej definicji.

Warto umieć odróżnić selekcję genetyczną i transgeniczną. Istnieje wiele produktów powstałych wskutek krzyżowania roślin o możliwie najlepszym materiale genetycznym (o największych nasionach, najdorodniejszych owocach, najatrakcyjniejszych kolorach itd.) – nie uważa się ich za transgeniczne.

Produkty należące do tej klasy muszą spełniać następujący warunek: ich genom musi być w sztuczny sposób zmodyfikowany. Może to brzmieć w skomplikowany sposób, więc wyjaśnimy jak powstaje żywność transgeniczna.

Bakteria Agrobacterium tumefaciens jest w stanie przekazywać informację genetyczną roślinom, dostając się do nich przez małe uszkodzenia. Penetruje do przestrzeni międzykomórkowych i wprowadza informację genetyczną w formie plazmidu, który dołącza do genomu rośliny.

Bakteria ta zachowuje się jak przekaźnik DNA. Przenoszony przez nią plazmid jest wcześniej modyfikowany, by wprowadzić informacje genetyczne powodujące pożądane efekty.

Bakteria o konkretnej charakterystyce – Plazmid wewnątrz Agrobacterium – Genom rośliny

To prosty sposób na zrozumienie metody produkcji żywności transgenicznej.

Zalety żywności transgenicznej

Wiele badań, jak choćby to opublikowane w Journal of the Royal Society of Medicine , wymienia zalety żywności transgenicznej. Należy mieć na uwadze, że na świecie ponad 840 milionów ludzi żyje na skraju ubóstwa i nie spożywa dziennie 2000 kilokalorii.

Dlatego musimy działać w obrębie źródeł zasobów.

• Żywność transgeniczna może dostarczać więcej składników odżywczych. Przykładem jest złoty ryż, zmodyfikowany genetycznie tak, by przyspieszać syntezę witaminy A, co może być pomocne krajom rozwijającym się, gdzie ludzie nie mają dostępu do zbilansowanej diety. 72 gramy tego ryżu zapewniają 50 % dziennej dawki witaminy A zalecanej dla 3-letniego dziecka.  
• Produkty tego typu łatwiej uzyskać. Niektóre ich źródła odporne są na wirusy czy insekty, co redukuje marnowanie pożywienia oraz wspomaga rolników.
• Produkty transgeniczne nie są tak podatne na wpływ zmiany klimatycznej. Trwają nad tym badania, ale wiadomo już, że konieczne jest przygotowanie upraw na znoszenie skutków globalnego ocieplenia.

Zagrożenia związane z żywnością transgeniczną

Światowa Organizacja Zdrowia nie zarejestrowała naukowych dowodów na zagrożenia związane z żywnością transgeniczną.

Nie stwierdzono też, by powodowała ona nowotwory. Co więcej, produkty transgeniczne poddawane są badaniom pod kątem toksyczności i wywoływania alergii. Jak dotąd, żadne dopuszczone do spożycia produkty tego typu nie powodują skutków ubocznych.

Nie wszystko jest jednak pozytywne. Istnieje ryzyko, że zmodyfikowane rośliny skrzyżują się z innymi roślinami, powodując zmiany w naturalnym ekosystemie. Mogą też uodpornić się na szkodniki i negatywnie wpłynąć na inne gatunki.

Żywność transgeniczna owiana jest złą sławą, która jednak oparta jest na stereotypach. Mają zarówno zalety jak i wady. Pytanie brzmi: czy na przeludnionej i zagrożonej zmianą klimatu planecie będziemy mogli bez nich żyć? Debata trwa.