Zmęczenie współczuciem: wyczerpanie z troski o innych

Zmęczenie współczuciem występuje najczęściej u pracowników służby zdrowia, ale mogą na nie cierpieć również opiekunowie i inne osoby. Dlaczego ważne jest, aby zwracać na to uwagę? Co możesz zrobić, aby to przezwyciężyć? Dowiedz się tutaj!

Napisane i zweryfikowane przez filozof Isbelia Esther Farías López.

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Wielu autorów badało zmęczenie współczuciem, które narasta wraz ze wzrostem liczby przypadków. Ten rodzaj zmęczenia, które może być bardzo poważne, jest trudny do zdiagnozowania, ponieważ nie jest tak dobrze znany jak zmęczenie spowodowane stresem, lękiem i innymi niebezpiecznymi emocjami.

Czym jest zmęczenie współczuciem?

Termin ten zaczął być używany w latach 90., po tym, jak psycholog Charles Figley zaobserwował szereg wspólnych objawów wśród pracowników służby zdrowia, jak wskazują historyczne przeglądy dotyczące tego zjawiska.

Rzeczywiście, współczucie jest rodzajem reakcji, która pojawia się, gdy obserwujemy cierpienie innych. Ta reakcja z kolei motywuje nas do zajęcia się ich dyskomfortem. Dlatego Figley posunął się tak daleko, że zdefiniował współczucie w następujący sposób:

Być może nie jesteś pracownikiem służby zdrowia, ale jesteś opiekunem osób starszych lub chorych. Być może jesteś w kontakcie z kimś, kto przeżył traumatyczne wydarzenie i może to wpłynąć na Ciebie.

Dziś wiemy, że nawet opiekunowie zwierząt mogą cierpieć na zmęczenie współczuciem, które nieleczone może prowadzić do depresji.

Badania na ten temat wskazują, że kiedy kontekst i emocje są silne, występuje fizyczne, psychiczne i emocjonalne zmęczenie, w którym dominuje stres, napięcie i konflikt.

Dlaczego pojawia się zmęczenie współczuciem?

Jak już wspomnieliśmy, zmęczenie współczuciem pojawia się, gdy mamy częsty kontakt z ludźmi, którzy przeżyli traumę lub żyją z emocjonalnym bólem. Jest również bardziej prawdopodobne, że pojawi się, gdy nie będziemy dbać o siebie.

Jeśli nie ma równowagi między pomocą, której udzielamy innym cierpiącym, a obowiązkiem zachowania własnego zdrowia psychicznego i emocjonalnego, nasze współczucie może wciągnąć nas w cierpienie podobne do cierpienia osoby, na której nam zależy.

Zmęczenie współczuciem jest również znane jako syndrom wypalenia empatii. Chociaż nie ma takiego zapisu w podręcznikach zdrowia psychicznego pod tą nazwą – ani jako emocjonalne wyczerpanie.

Jakie są objawy?

Ten stan działa jak zespół stresu pourazowego i może objawiać się następującymi objawami:

• Ponowne doświadczanie: opiekun czuje, że przeżywa traumatyczne wydarzenie na nowo, mimo że nie był jego protagonistą.
• Unikanie: Fizyczna izolacja od innych ludzi.
• Nadpobudliwość: Ciągłe napięcie i czujność.

Osoba cierpiąca na to zmęczenie może przeżywać wszystko tak samo, jak osoba po traumie, posuwając się do takich skrajności jak unikanie miejsc związanych z traumatycznymi wydarzeniami.

Dlatego musimy podjąć działania, aby nie dopuścić do takiego stanu.

Jak możemy zapobiec zmęczeniu współczuciem?

Chociaż niektóre badania ostrzegają, że zmęczeniu współczuciem nie można zapobiec, ale można je złagodzić, istnieją pewne mechanizmy, które możemy wprowadzić, aby uniknąć wypalenia.

Oto kilka sugestii, jak uniknąć popadnięcia w skrajne wyczerpanie:

• Pracuj nad swoimi mocnymi stronami, aby nie cierpieć emocjonalnie.
• Ustaw zdrowe granice.
• Jedz zdrowo.
• Poświęcaj czas na zajęcia rekreacyjne.
• Uciekaj się do technik oddychania.
• Ćwicz uważność.
• Ćwicz lub chodź na spacery.
• Ciesz się przyrodą.
• Praktykuj medytację lub jogę.
• Śpij wystarczająco długo.
• Unikaj popadania w przekonanie, że możesz rozwiązać wszystko, nawet problemy osób, które przeżyły traumę.
• Wychodząc z pracy, w rozmowach z członkami rodziny unikaj powtarzania tego, co wydarzyło się, ponieważ może to negatywnie wpłynąć również na innych członków rodziny.
• Szukaj wsparcia w swojej sieci znajomych.
• Szukaj wsparcia u innych pracowników służby zdrowia.

Podsumowanie

Musisz pamiętać, że nawet jeśli epizod, który przeżyli inni, jest bardzo bolesny, nie możemy zapewnić im wszystkich zasobów, których potrzebują, aby poczuli się lepiej. Każda osoba musi przejść przez ten proces we własnym tempie.

Jeśli dbasz o drugą osobę, unikaj odgrywania roli „zbawiciela”. Jesteś człowiekiem i robisz tylko to, co jest w Twoim zasięgu. Twoje dobre samopoczucie emocjonalne jest najważniejsze i potrzebujesz go, aby móc nadal zapewniać wsparcie tym, którzy doświadczyli trudnych wydarzeń.