Źle rozumiane aspekty choroby Alzheimera
Choroba Alzheimera (AD) jest główną przyczyną otępienia pochodzenia neurodegeneracyjnego na świecie. Jest to również najbardziej znana i najlepiej zbadana choroba należąca do tej kategorii. Jednak wciąż istnieją niezrozumiane aspekty choroby Alzheimera, które trzeba wyjaśnić.
Często zdarza się, że zarówno pacjenci, jak i wiele osób z ich najbliższego otoczenia ma dostęp do nieprawdziwych informacji na temat tej choroby. To komplikuje obraz choroby Alzheimera (AD) i jej najważniejsze aspekty.
Celem tego artykułu jest wyjaśnienie głównych kwestii, które pojawiają się wraz z diagnozą, aby lepiej zrozumieć chorobę i jej postęp. To ważne zwłaszcza dlatego, że wraz z upływem czasu objawy nasilają się, ponieważ jest to choroba zwyrodnieniowa.
Z tego powodu choroba Alzheimera należy do schorzeń zgrupowanych pod pojęciem demencja. Doprowadzają one do niezdolności pacjenta do radzenia sobie z codziennymi zadaniami.
1. Genetyczne aspekty choroby Alzheimera
Chociaż prawdą jest, że AD ma składnik dziedziczny, prawdą jest również, że jest uważana za chorobę wieloczynnikową. Oznacza to, że aby mogła się rozwijać, musi współdziałać kilka czynników związanych z jej występowaniem, a nie tylko jeden z nich.
Wśród tych czynników ryzyka najważniejszy jest wiek. Częściej występuje po 65 roku życia, u płci żeńskiej, a także u osób cierpiących na zespół Downa.
Ze względu na to wielorakie pochodzenie, nie można zakładać, że posiadanie rodzica z chorobą Alzheimera skazuje dzieci na AD. Nie można jednak nie doceniać komponentu dziedzicznego obserwowanego u pacjentów.
Szacuje się, że około 40% osób z chorobą Alzheimera ma w rodzinie przypadki tego typu demencji po 65 roku życia.
2. Choroba Alzheimera i starzenie się
Innym powszechnym mitem jest to, że choroba Alzheimera pojawia się tylko u osób starszych.Wynika on stąd, że w większości przypadków rzeczywiście tak jest.
Istnieje jednak odmiana demencji, której objawy zaczynają się już u młodych ludzi. Chociaż grupa ta obejmuje wszystkich pacjentów w wieku poniżej 65 lat, objawy kliniczne mogą pojawić się już w wieku 30 lat.
Ponadto kliniczne aspekty choroby Alzheimera o wczesnym początku zwykle mają charakter przygnębiający i wyniszczający. Dlatego ma gorsze rokowanie niż postać o późnym początku. Co więcej, pomimo tego, że jest to rzadka postać tej choroby, we wczesnej AD wykazano wyraźny składnik genetyczny.
Możesz również przeczytać ten artykuł: Różnice między demencją a chorobą Alzheimera
3. Czy choroba Alzheimera jest synonimem demencji?
Ponieważ AD jest najczęstszą przyczyną demencji pochodzenia zwyrodnieniowego, powszechnie przyjmuje się, że mówimy o tej samej chorobie. Jednak nie wszystkie rodzaje demencji są spowodowane chorobą Alzheimera.
Oprócz AD, inne patologie powodujące główne zaburzenie neuropoznawcze znane pod pojęciem demencji to:
- Demencja z ciałami Lewy’ego
- Otępienie czołowo-skroniowe
- Demencja związana z chorobą Parkinsona
W każdym z tych stanów objawy kliniczne będą zależeć od dotkniętego obszaru neuronalnego. Podobnie czynniki ryzyka, cechy i patofizjologia są różne dla każdego z nich.
Klasyfikuje się je jednak jako demencję, ponieważ prowadzą do postępującego upośledzenia neuropoznawczego, które zakłóca wykonywanie codziennych czynności przez pacjentów. Wszystkie wymagają też wsparcia opiekuna.
Podoba Ci się ten artykuł? Możesz również przeczytać: Choroba Alzheimera i zmiany wzorców snu
4. Aspekty związane ze skutecznością leczenia choroby Alzheimera
Jednym z najbardziej przerażających aspektów dla pacjentów i ich krewnych jest to, że obecnie nie ma lekarstwa na chorobę Alzheimera. Mimo to istnieją leki przepisywane w celu zminimalizowania objawów poznawczych, chociaż nie oferują one ostatecznego rozwiązania.
Prowadzi to czasami do odroczenia wczesnego rozpoczęcia leczenia. Istnieje bowiem fatalistyczne założenie, że i tak nie można uniknąć postępu choroby.
Tymczasem po postawieniu diagnozy konieczne jest jak najwcześniejsze ustalenie schematu terapeutycznego. W tym celu kluczowe jest przyjmowanie leków, ponieważ okazały się skuteczne w radzeniu sobie z objawami, umożliwiając znaczną poprawę funkcjonalności.
Ponadto, chociaż ich korzyści są skromne i wymagają jeszcze wiele badań, błędem jest odmawianie pacjentom możliwości leczenia, zwłaszcza wiedząc, że ono istnieje.
5. Czy można zapobiegać chorobie Alzheimera?
Zapobieganie AD to złożony problem, który należy rozwiązać. Istnieje wiele opinii na ten temat.
Niezliczone publikacje dzielą się cudownymi dietami, ćwiczeniami fizycznymi i magicznymi terapiami alternatywnymi na temat zapobiegania rozwojowi choroby. Jednak żadna z tych opcji nie oferuje rzeczywistego wkładu w zapobieganie chorobie Alzheimera, ponieważ jej pochodzenie jest wieloczynnikowe.
Z tego powodu badania dotyczące poszczególnych czynników ryzyka są trudne. Poszukuje się jednak środków zapobiegawczych, aby przynajmniej opóźnić wiek zachorowania.
Symptomatologia jest wynikiem uszkodzenia neuronów, które następuje przez dziesięciolecia. To nie jest stan o nagłym początku.
Aspekty powiązane z czynnikami ryzyka choroby Alzheimera
Niezależnie od złożoności badania każdego czynnika, niektórzy autorzy proponują m.in włączenie zdrowszego stylu życia w celu zmniejszenia ryzyka choroby Alzheimera. Pomimo tych sugestii, nadal nie ma konsensusu gwarantującego skuteczną profilaktykę.
Do najczęściej akceptowanych rekomendacji należą:
- Utrzymywanie stymulującego rozwoju intelektualnego
- Regularne ćwiczenia fizyczne
- Zbilansowana dieta bogata w owoce, warzywa, ryby i białka roślinne
- Uczestniczenie w wydarzeniach społecznych i kulturalnych na różnych etapach życia
- Kontrola ciśnienia krwi, otyłości i cukrzycy
- Ograniczenie spożycia alkoholu i tytoniu
6. Ostateczna diagnoza choroby Alzheimera: zadanie niemożliwe?
Innym aspektem troski o nowo zdiagnozowanych pacjentów i ich rodziny jest trafność diagnozy. Powodem jest to, że histologiczne zmiany w mózgu, które definiują chorobę, mogą być widoczne tylko podczas autopsji.
Ta koncepcja jest nadal bardzo aktualna. Jednak obecnie lepsze zrozumienie AD doprowadziło do stworzenia ważnych kryteriów, które zmniejszają błędy diagnostyczne.
Co więcej, możliwe jest wykrycie takich zmian histologicznych nie czekając na potwierdzenie pośmiertne. Odbywa się ono za pomocą biomarkerów oznaczanych w testach uzupełniających. Wśród tych badań znajdują się nakłucie lędźwiowe i obrazowanie za pomocą rezonansu magnetycznego (MRI) i pozytonowej tomografii emisyjnej (PET).
7. Psychologiczne aspekty choroby Alzheimera
Innym istotnym aspektem jest własna percepcja choroby przez pacjenta. Opisano to w artykule Stowarzyszenia Alzheimera w celu wyjaśnienia choroby i zmniejszenia piętna związanego z diagnozą.
Na wczesnym etapie pacjenci muszą sobie radzić z samą diagnozą, co samo w sobie jest bardzo uciążliwe. Dodatkowo, osoby bliskie często zakładają, że diagnoza AD oznacza koniec niezależności pacjenta. Chociaż ta reakcja może początkowo wydawać się rozsądna, należy jej unikać. Utrata funkcji poznawczych postępuje dopiero z czasem, więc osobowość pacjenta nie wyparowuje po prostu wraz z diagnozą.
8. Minimalizowanie objawów choroby Alzheimera
Zawsze należy oczywiście brać pod uwagę samopoczucie osoby, która na co dzień ma do czynienia z chorobą, dlatego należy unikać pewnych komentarzy. Niektórzy chorzy na AD twierdzą, że wiele osób z ich otoczenia nie docenia diagnozy, często kwestionując wiek pacjenta lub zakładając, że jego wyobrażenia na ten temat nie są prawidłowe.
Trzeba zdawać sobie sprawę, że chociaż taka postawa nie wynika ze złych intencji, w rzeczywistości nie pomaga to osobie z chorobą Alzheimera. Gruntowna informacja jest zawsze najlepszym narzędziem.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Domarus, A.; Farreras, P.; Rozman, C.; Cardelach, F.; Nicolás, J; Cervera, R.; Farreras Rozman. Medicina Interna; 19na Edición; Elsevier; 2020.
- Sacristán, P.; Aspectos Genéticos de la Enfermedad de Alzheimer; Universidad de León – Facultad de Ciencias Biológicas y Ambientales; 2021.
- Tellechea, P.; Pujol, N.; Steve, P.; Echeveste, B.; García, M.; Arbizú, J.; Riverol, M.; Enfermedad de Alzheimer de Inicio Precoz y de Inicio Tardío: ¿Son la Misma Entidad?; Sociedad Española de Neurología; 2015.
- López, Ó.; Tratamiento Farmacológico de la Enfermedad de Alzheimer y otras Demencias; Archivos de Medicina Interna; 37 (2); 2015.
- Orueta Sánchez, Ramón. “Los medicamentos para la enfermedad de Alzheimer a debate. El papel del médico de familia.” Revista Clínica de Medicina de Familia 12.3 (2019): 113-114.
- Bermejo, F.; Llamas, S.; Villarejo, A.; Prevención de la Enfermedad de Alzheimer: un Camino a Seguir; Sociedad Española de Medicina Interna; 2016.
