Zespół dumping, czyli syndrom poposiłkowy - na czym polega?

U dużej liczby osób, które przeszły operację żołądka, rozwija się zespół dumping lub niektóre z jego objawów. Podobnie w większości przypadków objawy te ustępują samoistnie, stopniowo. Tylko w niewielu przypadkach sytuacja się komplikuje.

Zespół dumping jest jednym z efektów, które mogą pojawić się po operacji przewodu pokarmowego. Znany jest również jako zespół szybkiego opróżniania. Niemal wszyscy pacjenci poddawani temu zabiegowi mają objawy tego zespołu w pewnym momencie okresu pooperacyjnego.

Zespół dumping jest przedmiotem obserwacji i badań, odkąd zaczęto przeprowadzać operacje żołądka. W 1881 roku Theodor Billroth dokonał jego wstępnego opisu. Ze swojej strony również Hertz odniósł się do „szybkiego opróżnienia” pacjenta, który przeszedł częściową gastektomię w 1913 roku.

Jednak dopiero w 1922 roku w badaniach radiologicznych zaobserwowano u pacjentów szybkie oddawanie moczu. Nadano mu nazwę syndromu dumpingu, ponieważ to  słowo oznacza „opróżnić, wylać lub wysypać”.

Co to jest zespół dumping

Zespół dumping to powikłanie, które pojawia się po operacji na układzie pokarmowym. Polega na tym, że treść żołądka przedostaje się zbyt szybko do jelita cienkiego, zanim pokarm ulegnie całkowitemu strawieniu w żołądku.

Ten stan nazwano więc „szybkim opróżnianiem”. Wywołuje on szereg objawów, w tym problemy żołądkowo-jelitowe i innego typu. Osoba dotknięta chorobą odczuwa między innymi nudności, kolkę, skurcze lub biegunkę. Może również doświadczać hipoglikemii, osłabienia, zawrotów głowy i / lub pocenia się.

Prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu dumping oraz jego nasilenie w dużej mierze zależą od rodzaju przeprowadzonej operacji żołądka. W sumie zespół dumping może trwać nawet rok. W większości przypadków objawy stopniowo ustępują jednak samoistnie.

Proces trawienia

Żołądek to rodzaj składu spożywczego. Organ ten wytwarza kwasy i enzymy, które odpowiadają za początkowy rozkład tej żywności i wytwarzają substancję zwaną “chymusem”, który oznacza treść pokarmową”. Innymi słowy, żołądek zamienia pokarm w substancję, która jest łatwiejsza do przyswojenia przez inne narządy.

Pokarm trafia następnie do jelita cienkiego, którego główną funkcją jest wchłanianie strawionego pokarmu. Pomiędzy żołądkiem a jelitem znajduje się rodzaj zastawki, która reguluje przejście treści pokarmowej z żołądka do górnej części jelita cienkiego. Zastawka ta nazywana jest „zwieraczem odźwiernika”.

W normalnych warunkach treść pokarmowa powoli przechodzi z jednego organu do drugiego. Jeśli jednak miała miejsce operacja żołądka, w jakiś sposób może zagrażać odźwiernikowi lub zwieraczowi odźwiernika. W takim przypadku może się zdarzyć, że pokarm przesuwa się zbyt szybko do dwunastnicy, górnej części jelita cienkiego.

Istnieją również przypadki, w których tak się dzieje, mimo że odźwiernik jest nienaruszony.

Zespół dumping i jego rodzaje

Istnieją dwa rodzaje syndromu dumping. Obydwa charakteryzują się szybkim wydalaniem dużej ilości treści z żołądka do jelita cienkiego. To, co je różni, to moment jego zainicjowania, charakterystyka procesu i jego efekty:

• Wczesny lub osmotyczny zespół dumping. W tej formie syndromu opróżnianie żołądka następuje między 30 a 45 minutą po spożyciu pokarmu. Ten rodzaj występuje również najczęściej. W efekcie powoduje
  • Uczucie ciężkości.
  • Nudności.
  • Wymioty.
  • Biegunkę.
  • Kolkę.
  • Niedociśnienie.
  • Częstoskurcz.
  • Potliwość.
  • Słabość.
• Opóźniony lub hipoglikemiczny zespół dumping. Odbywa się od dwóch do czterech godzin po jedzeniu. Nagłe uwolnienie cukrów w jelicie cienkim powoduje w tym przypadku nieproporcjonalne uwalnianie insuliny. W efekcie prowadzi to do hipoglikemii.

Dodatkowe informacje

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zespołu poposiłkowego, najlepiej spożywać pięć lub sześć małych porcji posiłków dziennie i nie pić żadnych płynów podczas jedzenia. Napoje należy spożywać od pół godziny do godziny po jedzeniu.

Wskazane jest również ograniczenie spożycia węglowodanów lub pokarmów bogatych w cukier i spożywanie ich zawsze z warzywami, mięsem lub rybą. Ponadto zaleca się, aby jeść powoli i uważać na spożycie laktozy i jej pochodnych. Podjęcie tych środków są zwykle skutecznie zapobiega zespołowi i pomaga w leczeniu.

Jeśli rozwinie się zespół dumping, konieczne jest zasięgnięcie porady lekarskiej. W celu złagodzenia objawów lekarz prawdopodobnie zalecie pewne leki. Jeśli jednak żaden z tych środków nie zadziała, możliwe, że konieczna będzie operacja, aby rozwiązać problem.