Zatrucie metanolem - wszystko, co należy o nim wiedzieć
Zatrucie metanolem to bardzo realny problem. Metanol to rodzaj alkoholu, który jest bezbarwny i lotny w temperaturze pokojowej. Jest również znany jako alkohol drzewny lub alkohol służący do spalania. Jest powszechnie stosowany w przemyśle, laboratoriach i w domu, ponieważ można go znaleźć w wielu środkach czyszczących, płynach niezamarzających, farbach i lakierach.
Zatrucie metanolem może wystąpić przypadkowo w trakcie posługiwania się tymi produktami poprzez drogi oddechowe. Jednak w wielu krajach najczęstszy sposób intoksykacji jest dobrowolny w przypadku samobójstw. Ponadto istnieje nieuczciwe użycie tej substancji jako substytutu etanolu w potajemnie produkowanych napojach alkoholowych.
Zatrucie metanolem jest bardzo rzadkie. Ma jednak wysoki wskaźnik śmiertelności, od 26 do 50%. Z drugiej strony, w przypadkach, w których nie powoduje śmierci, pozostawia wiele następstw neurologicznych i wizualnych, w tym ślepotę.
Dlatego w tym artykule powiemy Ci wszystko, co musisz wiedzieć o zatruciu metanolem, jego objawach i co zrobić w przypadku zatrucia tą substancją.
Zatrucie metanolem – czym jest metanol?
Jak już powiedzieliśmy, metanol jest bezbarwnym, lotnym, palnym i nieprzeznaczonym do spożywanie rodzajem alkoholu. Jest toksyczny dla naszego organizmu, w przeciwieństwie do etanolu, który znajduje się w napojach alkoholowych. Możemy go pozyskać z destylacji drewna, choć można go również zsyntetyzować z tlenku węgla lub metanu.
Niektóre produkty, w których się znajduje:
- Płyn przeciw zamarzaniu w przewodach płynu do spryskiwaczy szyb samochodowych i przewodach gazu ziemnego.
- Rozpuszczalniki, które są wykorzystywane w przemyśle do produkcji tuszów, żywic, klejów i barwników. Również rozpuszczalnik do produkcji leków na cholesterol, antybiotyków, witamin i hormonów.
- Paliwo do produkcji energii.
- Metanol jest naturalnie obecny w wielu produktach spożywczych, takich jak owoce i warzywa. Pomaga regulować aktywność genetyczną człowieka i ułatwia metabolizm żywności. Jednak dawki w tych produktach są bardzo małe i nietoksyczne.
- Do denaturacji etanolu stosuje się metanol. Zapobiega spożyciu produktów zawierających etanol, takich jak płyny do płukania ust i mieszanki paliwowe.
- Metanol może być wytwarzany podczas produkcji napojów alkoholowych lub destylacji. W dozwolonych napojach alkoholowych metanol jest poniżej dawek toksycznych, ale nie jest tak w przypadku napojów wytwarzanych nielegalnie.
- Aspartam to sztuczny słodzik, który po strawieniu w organizmie przekształca się w fenyloalaninę, kwas asparaginowy i metanol. Jednak ilości wytwarzane przez trawienie aspartamu są niższe niż te wytwarzane przez owoce i warzywa.
Dawka, przy której metanol zaczyna być toksyczny, wynosi 100 mg/kg, co odpowiada około 30 mililitrom czystego metanolu. Toksyczny poziom we krwi wynosi od 0,2 g/l wzwyż. Niektóre produkty spożywcze zawierają metanol. Jednak daleko im do osiągnięcia toksycznej dawki.
Przeczytaj także: Dieta piwna – jak wpływa na nasz organizm?
Dlaczego metanol jest tak niebezpieczny?
Gdy spożywamy metanol, jelita wchłaniają go i dociera on do krwi. Sam w sobie metanol nie jest toksyczny, chociaż może działać negatywnie na układ nerwowy, powodując zawroty głowy lub senność. Problem pojawia się gdy wątroba rozkłada metanol na kwas mrówkowy, który jest bardzo toksyczną substancją.
Jak działa kwas mrówkowy w naszym ciele?
Nasza krew ma poziom kwasowości lub pH, który musi być utrzymywany na stałym poziomie, aby komórki w naszym ciele mogły dobrze funkcjonować. Zakres tej kwasowości musi wynosić około 7,35-7,45. Jeśli wynosi mniej niż 7,35, oznacza to, że pH jest niskie, czyli krew jest bardziej kwaśna niż normalnie.
Tak więc, jeśli we krwi mamy kwas mrówkowy, pH spada, powodując, że komórki przestają prawidłowo funkcjonować i umierają. Proces ten nazywa się kwasicą metaboliczną i nieleczony może być śmiertelny.
Jakie są objawy?
Zatrucie metanolem bierze swój początek w przedziale od 40 minut do 72 godzin, chociaż objawy pojawiają się zwykle w ciągu pierwszych 12-24 godzin. Jednak przed tym czasem osoba może się już odurzyć metanolem.
Objawy i oznaki zatrucia mogą być następujące:
- Centralny Układ Nerwowy: W łagodnym lub umiarkowanym zatruciu występuje ból głowy, zawroty głowy, letarg, brak koordynacji ruchów lub po prostu stan upojenia alkoholowego podobny do upojenia etylowego. Jednak w ciężkich przypadkach mogą wystąpić drgawki, śpiączka i obrzęk mózgu.
- Oczy: Występują zmiany widzenia, które pojawiają się jako niewyraźne widzenie, światłowstręt i rozszerzenie źrenic. Utrata wzroku i nieodwracalna ślepota z powodu atrofii nerwu wzrokowego mogą również wystąpić w wyniku bezpośredniego działania toksycznego kwasu mrówkowego na oczy.
- Układ pokarmowy: Z powodu działania drażniącego występują nudności, wymioty i bóle brzucha. Jednak nieleczone zatrucie może wpływać na trzustkę, powodując stan zapalny oraz na wątrobę.
- Inne objawy: Aby zrekompensować kwasowość krwi, organizm próbuje wyeliminować kwasy poprzez wydalanie CO2, który wytwarza produkty kwaśne. Innymi słowy, ciało zaczyna oddychać bardzo szybko i pojawia się duszność.
Przeczytaj również: Wpływ alkoholu na układ nerwowy
Zatrucie metanolem — co mogę zrobić?
Jeśli uważasz, że połknąłeś lub wdychałeś metanol, powinieneś natychmiast udać się na pogotowie. To samo dotyczy sytuacji, gdy członek rodziny lub przyjaciel zażył metanol, aby zrobić sobie krzywdę. W szpitalu, jeśli od połknięcia minęły nie więcej niż dwie lub trzy godziny, lekarze mogą wykonać płukanie żołądka, aby zapobiec wchłonięciu metanolu i pogłębieniu zatrucia.
Jednak możemy nie zdawać sobie sprawy, że doszło u nas do zatrucia metanolem. Dzieje się tak ponieważ metanol nie wywołuje objawów przed upływem jednego lub dwóch dni. Chociaż w takich sytuacjach musisz natychmiast udać się na pogotowie, nie będziesz już potrzebować płukania żołądka, ale innych zabiegów:
- Działania ogólne: Ustabilizuj chorą osobę, podając wodorowęglan w celu zwiększenia pH i zmniejszenia kwasowości, nawodnienia i wspomagania oddychania, kwasu folinowego (aby uniknąć następstw grożących utratą wzroku) i witamin.
- Unikaj konwersji metanolu w kwas mrówkowy w wątrobie: Etanol wykorzystuje ten sam enzym co metanol do metabolizowania w wątrobie i ma znacznie wyższe powiązania. Dlatego, aby zapobiec wykorzystywaniu tego enzymu przez metanol i wytwarzaniu kwasu mrówkowego, lekarze wstrzykują etanol. Lekarze mogą również użyć leku o nazwie Fomepizol do blokowania działania tego enzymu, jest on jednak trudny do zdobycia i niezwykle drogi.
- Hemodializa: oczyszcza krew pacjenta zarówno z metanolu jak i kwasu mrówkowego.
Lekarz musi wykonać te zabiegi szybko, aby uniknąć następstw, zwłaszcza ślepoty, a w bardziej zaawansowanych przypadkach śmierci osoby zatrutej.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Intoxicación por alcoholes. (n.d.). Retrieved April 22, 2020, from http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1137-66272003000200007
- Información sobre la seguridad química del metanol. (n.d.). Retrieved April 22, 2020, from https://www.chemicalsafetyfacts.org/es/metanol/
- Intoxicación por metanol | Medicina Intensiva. (n.d.). Retrieved April 22, 2020, from https://www.medintensiva.org/es-intoxicacion-por-metanol-articulo-13033600
- (PDF) Concentración de metanol en algunas bebidas alcohólicas comercializadas en Venezuela por medio de la técnica GC-FID. (n.d.). Retrieved April 22, 2020, from https://www.researchgate.net/publication/328389932_Concentracion_de_metanol_en_algunas_bebidas_alcoholicas_comercializadas_en_Venezuela_por_medio_de_la_tecnica_GC-FID