Zatkanie ucha woskowiną: na czym polega i dlaczego występuje?

Zatkanie ucha czopem woskowinowym może być bardzo uciążliwym i irytującym stanem. Ma wiele różnych przyczyn, choć na szczęście jego leczenie jest bardzo proste.
Zatkanie ucha woskowiną: na czym polega i dlaczego występuje?

Ostatnia aktualizacja: 29 marca, 2022

Organizm ludzki posiada wiele mechanizmów, aby bronić się przed obcymi czynnikami. Wosk odgrywa fundamentalną rolę w ochronie i nawilżaniu uszu. Czasami ta substancja może jednak nadmiernie gromadzić się i powodować blokady. Czy chcesz wiedzieć, na czym polega zatkanie ucha woskowiną i dlaczego do niego dochodzi?

W tym artykule powiemy ci wszystko na ten temat. Wosk lub woskowina to pomarańczowa lub żółta substancja powstająca z wydzieliny gruczołów łojowych i potowych. Uczestniczy w nawilżaniu i czyszczeniu ludzkiego ucha, a także w jego ochronie. Ciało eliminuje ją poprzez wymianę komórek na powierzchni skóry oraz przez ruchy żuchwy i głowy.

U niektórych osób wydzielina ta jednak gromadzi się i dostaje się głęboko do ucha, powodując zatkanie ucha woskowiną. Najczęstszym objawem jest osłabienie słuchu po stronie dotkniętej chorobą. Wczesna diagnoza i szybkie leczenie mają kluczowe znacznie w złagodzeniu tego stanu.

Objawy, które wskazują na zatkanie ucha woskowiną

Objawy zatkania ucha woskowiną maja zwykle dość irytujący charakter i negatywnie wpływają na jakość życia osoby. Szacuje się, że stan ten, wraz z zapaleniem ucha środkowego i zewnętrznego, jest główną przyczyną ubytku słuchu u niepełnoletnich pacjentów.

Osoby dotknięte chorobą doświadczają trudności w słyszeniu odległych dźwięków. Czasem dochodzi nawet do całkowitego zablokowania zdolności słyszenia w zatkanym uchu. Podobnie pacjenci z uchem zatkanym woskowiną zwykle skarżą się na następujące objawy:

  • Ból w uchu.
  • Uczucie ucisku lub obrzęku w okolicy.
  • Dzwonienie lub szum w uszach
  • Swędzenie ucha.
  • Nudności i zawroty głowy
  • Wyciek płynu przez kanał słuchowy.
  • Wyczuwanie nieprzyjemnego zapachu pochodzącego z ucha.

Przeczytaj także ten przydatny artykuł: Problemy ze słuchem? – Pomogą rośliny lecznicze

Kiedy należy iść do lekarza?

Należy zwrócić się o specjalistyczną pomoc medyczną, gdy wystąpią nieprzyjemne lub dziwne objawy ze strony ucha, które zakłócają codzienne funkcjonowanie. Lekarz to jedyna osoba uprawniona do oceny stanu zdrowia uszu na podstawie wywiadu lekarskiego i kompleksowego badania przewodu słuchowego.

Ważne jest, aby nie opóźniać przyjęcia pomocy medycznej i jak najszybciej udać się do specjalisty, ponieważ może to wpłynąć na rokowania. Z drugiej strony nie należy podejmować prób samodzielnego usuwania woskowiny lub tradycyjnymi metodami domowymi. Takie sytuacje tylko zwiększają ryzyko powikłań.

Badanie ucha
Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, w celu potwierdzenia, że jest to woskowina i że nie ma innego stanu powodującego utratę słuchu i ból.

Co powoduje zatkanie ucha woskowiną?

Obecność woskowiny w uchu jest normalna i wynika z procesów fizjologicznych ludzkiego ciała. Jej eliminacja przebiega samoistnie w wyniku ruchów żuchwy podczas żucia lub mówienia, ruchów głowy oraz w trakcie wymiany powierzchownego nabłonka skóry.

W związku z tym, zatkanie ucha woskowiną występuje wtedy, gdy pewne czynniki zwiększają produkcję wosku lub utrudniają jej wydostanie się z kanału słuchowego.

Głównym mechanizmem wyjaśniającym ten problem jest ubijanie woskowiny podczas używania wacików bawełnianych lub (niestety!) spinek do włosów w ramach codziennej higieny.

Waciki spychają wosk rozprowadzony w przewodzie słuchowym do tylnej części, a nawet mogą spowodować uszkodzenie tej struktury. Ponadto zatkanie ucha woskowiną wiąże się również z obecnością przedmiotów, takich jak aparaty słuchowe, słuchawek lub zatyczek do uszu.

Z drugiej strony badania pokazują, że wraz z wiekiem zanikają gruczoły surowicze i potowe, co powoduje większe wysuszenie woskowiny, która ma tendencję do gromadzenia się. Ponadto niektórzy pacjenci z niepełnosprawnością rozwojową mają niedorozwój lub zbyt małe kanały słuchowe, które utrudniają naturalne wydostawanie się woskowiny.

Diagnoza i leczenie

Identyfikację niedrożności kanału słuchowego ze względu na zatkanie woskowiną wykonuje lekarz rodzinny lub laryngolog za pomocą otoskopu. Jest to przenośne urządzenie, które wykorzystuje wiązkę światła i soczewkę powiększającą, aby wejrzeć do wnętrza kanału słuchowego.

Badanie ucha za pomocą tego instrumentu nosi nazwę otoskopii. W trakcie badania lekarz wprowadza mały stożek do otworu ucha, który ułatwia diagnozę nieprawidłowości. Po rozpoznaniu niedrożności specjalista może zastosować następujące procedury medyczne w celu usunięcia woskowiny:

  • Wkraplanie płynów rozpuszczających woskowinę: są to roztwory aplikowane w kroplach do kanału słuchowego w celu nawilżenia i zmiękczenia nagromadzonej woskowiny. Należy je pozostawić w uchu przez 5 do 10 minut trzymając w tym czasie przechyloną głową. Następnie można wyciągnąć rozcieńczony wosk.
  • Irygacja: jest to płukanie przy pomocy wody destylowanej, nadtlenku wodoru lub soli fizjologicznej wprowadzanej do ucha od umiarkowanym ciśnieniem za pomocą strzykawki. Pozwala ono na zmiękczenie i wyciągnięcie woskowiny z głębszych partii kanału. Zwykle stosuje się je w połączeniu z płynami rozpuszczającymi woskowinę w celu ułatwienia zabiegu.
  • Ręczna ekstrakcja: lekarz specjalista używa specjalnej łyżeczki, skrobaczki lub małego urządzenia ssącego, aby zlokalizować ubity wosk i wydobyć go na zewnątrz przewodu słuchowego zewnętrznego.

Profilaktyka i zalecenia

Wskazane jest, aby nie używać patyczków kosmetycznych ani wacików do czyszczenia kanału słuchowego. Powinny być używane tylko do czyszczenia zewnętrznych partii małżowiny usznej. Podobnie należy ograniczyć okresowe i długotrwałe korzystanie ze słuchawek wkładanych do ucha.

Jeśli masz skłonność do tego schorzenia, zaleca się profilaktyczne wkraplanie naturalnych olejków lub 70% alkoholu, zawsze pod ścisłym nadzorem lekarza. Ponadto u pacjentów z nawrotem niedrożności z powodu woskowiny zaleca się wizyty u lekarza co 6 miesięcy w celu oceny stanu zdrowia w obu uszach.

Należy również pamiętać, że specjalistyczne czyszczenie zwykle zapobiega pojawianiu się nawrotów. Lekarz specjalista może wiec zalecić ich wykonanie w tramach profilaktyki. Ponadto istnieją pewne sposoby bezpiecznego usuwania woskowiny bez powodowania uszkodzeń ucha.

Wypłukiwanie woskowiny
Wkroplenie strumienia roztworu w celu wypłukania woskowiny powinno odbywać się pod profesjonalnym nadzorem lekarza.

Może Cię też zainteresować ten temat: Niedosłuch: rodzaje, objawy i leczenie

Unikaj stosowania tradycyjnych metod usuwania woskowiny

Obecnie o ofercie handlowej można znaleźć długą listę alternatywnych niemedycznych procedur usuwania woskowiny z zatkanego ucha. Większość opiera się na wykorzystaniu ciepła przy użyciu świec lub innych wydrążonych instrumentów, do których wosk może przylgnąć w trakcie zabiegu czyszczenia.

Metody te są jednak ryzykowne i grożą oparzeniami, a nawet perforacją przewodu słuchowego. Jeśli podejrzewasz zatkanie ucha woskowiną, nie wahaj się udać się jak najszybciej do lekarza specjalisty.

Laryngolog jedyna osoba, która ma odpowiednie przeszkolenie, ​​aby prawidłowo i bezpiecznie identyfikować i rozwiązywać ten problem.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Benito Orejas J, Garrido Redondo M, Velasco V, Mata J et al. Extracción de la cera de los oídos. Rev Pediatr Aten Primaria. 2015; 17(67): e223-e231.
  • Cardemil F, Mena P, Herrera M, Fuentes E et al. Prevalencia y causas de hipoacusia en una muestra de escolares de la zona sur de Santiago. Rev. Otorrinolaringol. Cir. Cabeza Cuello. 2016; 76(1): 15-20.
  • Sevy JO, Singh A. Cerumen Impaction Removal. 2020. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan–.
  • Michaudet C, Malaty J. Cerumen Impaction: Diagnosis and Management. Am Fam Physician. 2018;98(8):525-529.
  • Schwartz SR, Magit AE, Rosenfeld RM, Ballachanda BB et al. Clinical Practice Guideline (Update): Earwax (Cerumen Impaction). Otolaryngol Head Neck Surg. 2017;156(1_suppl):S1-S29.
  • McCarter DF, Courtney AU, Pollart SM. Cerumen impaction. Am Fam Physician. 2007 May 15;75(10):1523-8.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.