Poważne zaburzenia odżywiania — jaka jest przyczyna powstawania?

Poważne zaburzenia odżywiania mogą przybrać rozmaite formy. Czym się objawiają? Co można zrobić? Odpowiemy w tym artykule.

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Maria Patricia Pinero Corredor.

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Poważne zaburzenia odżywiania stały się powszechnym problemem i mają wiele możliwych przyczyn. Czynnik społeczno-kulturowy stał się mieczem obosiecznym, ponieważ często koncentruje się na tak zwanym micie piękna. Promując zdrowy styl życia, społeczeństwo egzekwuje określone standardy wyglądu ciała. W ten sposób zachowania wielu ludzi ulegają zmianie i mogą wtedy wystąpić poważne zaburzenia odżywiania.

Na czym one polegają? Właściwie istnieją na ten temat dwie różne koncepcje. Obsesja i oczekiwanie, żeby prowadzić zdrowy tryb życia, przestrzegać modnych trendów żywieniowych i liczyć kalorie mogą stanowić zagrożenie. Mogą również narazić osobę na problemy ze zdrowiem psychicznym, emocjonalnym i fizycznym. W ten sposób właśnie rozwijają się poważne zaburzenia odżywiania.

Poważne zaburzenia odżywiania – słowem wstępu

Według Centrum Zdrowia Młodych Kobiet termin „poważne zaburzenia odżywiania” jest często używany opisowo. Nie służy do diagnozowania tego typu zaburzeń. Mają one bowiem miejsce wtedy, gdy posiłki są spożywane z powodów innych niż naturalna potrzeba jedzenia. W rzeczywistości przegląd podaje kilka przykładów, takich jak następujące sytuacje:

• Jedzenie z nudów lub pod wpływem stresu.
• Pomijanie posiłków.
• Jedzenie emocjonalne.
• Pomijanie głównych grup żywnościowych.
• Jedzenie codziennie tych samych posiłków.

Wspomniany artykuł wyjaśnia, że obsesyjne zachowania dotyczące ilości i rodzaju jedzenia mogą prowadzić do zaburzeń, takich jak objadanie się. Może się to również zdarzyć, gdy dana osoba staje się restrykcyjna podczas stosowania diety, co może prowadzić do jadłowstrętu psychicznego.

Poważne zaburzenia odżywiania łączą niezdrowe odżywianie i zachowania, ukierunkowane na to, aby schudnąć. Kiedy taka sytuacja utrzymuje się przez dłuższy czas, osoba jest narażona na rozmaite choroby fizyczne i problemy z samooceną.

Typowe objawy zaburzonego odżywiania

Zaburzenia odżywiania mogą powodować poważne szkody zdrowotne. Z tego powodu w czasopiśmie Psychology and Health wyjaśniono, że musisz uważać na znaki ostrzegawcze, które pozwolą Ci je rozpoznać. Obejmuje to między innymi objawy takie jak:

• Stałe wahania wagi
• Długoterminowa dieta i efekt jojo
• Niezwykle restrykcyjne diety i ćwiczenia
• Obsesja na punkcie ciała, ćwiczeń i jedzenia
• Udręka z powodu własnego wizerunku
• Zachowanie kompulsywne lub emocjonalne
• Poczucie winy lub wstydu, gdy nie jest możliwe trzymać się diety lub planu ćwiczeń
• Stosowanie środków wyrównawczych, takich jak ograniczenie jedzenia, ekstremalne ćwiczenia, post, a nawet środki przeczyszczające
• Pomijanie posiłków
• Występowanie problemów trawiennych
• Objadanie się
• Liczenie kalorii
• Problemy z niską samooceną
• Unikanie zaangażowania społecznego, które obejmuje jedzenie

Poważne zaburzenia odżywiania – jak je rozpoznać?

Phillipa Hay i Jane Morris w swoim opracowaniu podkreślają, że najważniejszym elementem ustalania, czy ktoś cierpi na zaburzenia odżywiania jest poznanie kryteriów diagnostycznych omawianego zjawiska.

Kiedy ktoś mówi: „Mam problemy z jedzeniem”, opisuje swoje zachowanie związane z jedzeniem, ale bez jednoznacznej diagnozy. Jeśli jednak osoba spełnia określone kryteria, jej dolegliwość może zostać sklasyfikowana jako zaburzenia odżywiania. Jednak możliwe jest również, że objawy mogą nie być na tyle silne, aby można je było zdiagnozować jako poważne zaburzenie odżywiania.

Artykuł udostępniony w pewnym czasopiśmie dotyczącym odżywiania się stwierdza, że osoba z tego rodzaju zaburzeniami może wykazywać objawy o różnej intensywności.

Tymczasem za pośrednictwem The American Journal of Clinical Nutrition grupa specjalistów ustaliła, że jeśli zaburzenia odżywiania nie zostaną odpowiednio wcześnie rozwiązane i wyleczone, mogą stać się jadłowstrętem psychicznym, zaburzeniem napadowego objadania się lub bulimią. Zaburzenia te mogą u każdego pacjenta przedstawiać się inaczej i pozostawiać po sobie konsekwencje na całe życie.

Możliwe skutki zdrowotne

Chociaż na początku może to pozostać niezauważone, zaburzenia odżywiania mają negatywny wpływ zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne. Wiele z nich to konsekwencje na całe życie. Przyjrzyjmy się głównym efektom.

Częste zaburzenia odżywiania

Zaburzenia odżywiania powodują obsesyjne myśli o jedzeniu przez siedem dni w tygodniu, 24 godziny na dobę. Osoba ta myśli tylko o kaloriach, ćwiczeniach, planowaniu posiłków lub objadaniu się, lub przeczyszczaniu się. W związku z tym istnieje zwiększone ryzyko następujących poważnych zaburzeń odżywiania:

• Jadłowstręt psychiczny: przegląd Uniwersytetu Cambridge opisuje ten termin jako zaburzenia odżywiania klasyfikowane przez szkodliwe zmiany w wizerunku i formie ciała. Istnieje kilka rodzajów tego zaburzenia. Anoreksja restrykcyjna ma miejsce, gdy żywność jest ograniczana, aby schudnąć lub zapobiec przybieraniu na wadze. Inne formy zaburzonych zachowań obejmują objadanie się i przeczyszczanie przez środki przeczyszczające, moczopędne, wywołane wymioty lub ekstremalne ćwiczenia fizyczne.
• Bulimia: Literatura opisująca poważne zaburzenia odżywiania opisuje bulimię jako zaburzenie, które charakteryzuje się spożywaniem nadmiernych ilości jedzenia w krótkim czasie, czyli napadami objadania się. Po tym następuje poczucie winy i wstydu, często skutkujące samoistnymi wymiotami, nadużywaniem środków przeczyszczających i ekstremalnymi ćwiczeniami.

Inne rodzaje zaburzeń odżywiania związanych z bulimią i anoreksją

Choate i Gintner twierdzą, że anoreksja i bulimia mają ze sobą wiele wspólnego, ponieważ oba zaburzenia wiążą się z napadami objadania się i przeczyszczaniem. Autorzy ci zdecydowali się rozważyć napadowe objadanie się i przeczyszczanie się jako podtyp zaburzeń odżywiania.

Zaburzenie napadowego objadania się

Ten podtyp zaburzenia jest najczęstszy, ponieważ występuje zarówno w anoreksji, jak i bulimii.

Niedawny artykuł wyjaśnia, że napady objadania się i przeczyszczania charakteryzują się epizodami intensywnego jedzenia, po których następują wywoływanie wymiotów, nadużywanie leków moczopędnych, przeczyszczających lub nadmierne ćwiczenia. Podczas napadowego objadania się traci się kontrolę podczas jedzenia.

Wywoływanie wymiotów

Ma to na celu usunięcie spożytej żywności z organizmu w celu zapobiegnięcia przybieraniu na wadze.

Techniki odchudzania w tym przypadku obejmują również nadmierne ćwiczenia i nadużywanie środków przeczyszczających i moczopędnych. Często następują po nim epizody „niekontrolowanego” objadania się. Ponadto osoby, które same wywołują wymioty, często jedzą dużo i szybko, niezależnie od tego, czy są syte, czy nie.

Inne problemy zdrowotne

Grupa lekarzy odkryła, że inne konsekwencje zaburzeń odżywiania obejmują zwiększone ryzyko otyłości, utratę masy kostnej, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, niskie tętno, niskie ciśnienie krwi, zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej, depresję, izolację społeczną i zwiększony niepokój.

Poważne zaburzenia odżywiania – jak je korygować?

Na szczęście istnieją narzędzia, które mogą pomóc w kontrolowaniu zaburzeń odżywiania, zanim stan osoby znacznie się pogorszy. Czasopismo Farmakologia i terapia wyjaśnia, jak zapobiegać i korygować te zaburzenia. Oto kilka zaleceń:

Zaakceptuj swoje ciało takim, jakie jest

Nie krytykuj siebie, kiedy patrzysz w lustro. Twoje ciało to Twój dom. Przemieszcza Cię po świecie i Cię chroni. Zastąp negatywny dialog wewnętrzny pozytywnymi stwierdzeniami. Doceń wszystkie niesamowite rzeczy, których może dokonać Twoje ciało.

Unikaj modnych diet

Zaleca się zdrowe odżywianie z umiarem. Zapobiegnie to poczuciu deprywacji i kompulsywnemu powrotowi do objadania się po zakończeniu diety.

Odłóż na bok wagę

Używanie wagi może być obsesyjne i prowadzić do ekstremalnych wzorców odchudzania. Odrzuć wagę i przekonaj się, jak czujesz się sama ze swoim ciałem i jak dopasowują się Twoje ubrania. Pamiętaj: bądź miła dla siebie i nie porównuj się z innymi. Koniec końców nie chodzi o wpasowanie się w jakieś szablony, ale raczej o to, żeby dobrze czuć się w swojej skórze.

Zaplanuj zdrowy plan ćwiczeń

Spróbuj zastanowić się, jak często ćwiczysz i wyznacz sobie realistyczne cele. Zamiast postrzegać to jako poświęcenie dla utraty wagi, powinnaś raczej się tym cieszyć.

Uzyskaj profesjonalną pomoc, jeśli masz poważne zaburzenia odżywiania

Jeśli Twoje zachowania związane z jedzeniem są poważne, poszukaj profesjonalnej pomocy. Dietetyk doświadczony w poradnictwie dotyczącym zaburzeń odżywiania lub psychoterapeuta może pomóc Ci w zdrowszym odżywianiu, a także doradzić Ci, jak stawić czoła temu, co mogło doprowadzić Cię do tego niezdrowego zachowania.

Najlepiej byłoby, gdyby był dostępny multidyscyplinarny zespół terapeutyczny , aby pomóc w rozwiązaniu wszystkich czynników wyzwalających. Ten zespół powinien ściśle ze sobą współpracować, aby pomóc Ci osiągnąć cele zdrowotne. Istnieje duża szansa na przezwyciężenie zaburzeń odżywiania dzięki odpowiedniej interwencji na czas.