Wskaźnik sedymentacji erytrocytów: co to jest?
Badania laboratoryjne mają duże znaczenie dla praktyki medycznej. Czasami stanowią jedyny sposób wykrycia choroby. Często badany jest wskaźnik sedymentacji erytrocytów.
Znany jest także pod nazwą odczynu lub opadu Biernackiego. Badanie to mierzy szybkość opadania czerwonych krwinek na dno probówki. Zwiększone lub zmniejszone tempo sedymentacji oznacza obecność choroby.
W normalnych warunkach erytrocyty, czyli czerwone krwinki mają ujemny ładunek, co sprawia, że odpychają się wzajemnie, a ich wskaźnik sedymentacji wynosi 10 milimetrów na godzinę. Jednak może się on różnić zależnie od osoby i stylu życia.
W jakim celu wykonuje się badanie?
Wskaźnik sedymentacji erytrocytów to badanie pod kątem chorób. Może być przydatne w następujących przypadkach:
- Gorączka nieznanego pochodzenia.
- Niektóre typy zapalenia stawów.
- Objawy obejmujące mięśnie.
Lekarz powinien jednak przyjrzeć się indywidualnie objawom pacjenta i wynikom badań laboratoryjnych, by postawić odpowiednią diagnozę.
Opad Biernackiego to ważne kryterium diagnostyczne przy chorobach takich jak polimialgia reumatyczna czy olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic. Są one bardzo rzadkie i występują po 50 roku życia.
Polimialgia reumatyczna to choroba zapalna obejmująca muskulaturę kończyn i klatki piersiowej. Objawia się bólem i ograniczeniem ruchomości. Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic powoduje migreny, spadek ostrości widzenia, gorączkę, zapadanie się szczęki i anemię.
Jak przygotować się do badania?
To proste i szybkie badanie, więc nie trzeba się do niego szczególnie przygotowywać. Nie trzeba przychodzić na czczo, o ile nie są wykonywanie też inne badania krwi. Do przeprowadzenia badania konieczne jest pobranie krwi ze zgięcia ramienia. Może to powodować lekki ból, który jednak nie przeszkadza w wykonywaniu codziennych czynności.
Badanie jest bardzo proste i wykonuje się je metodą Westergrena, która polega na zmieszaniu 2 ml krwi z 0,5 ml cytratu w probówce i pomiarze stref wolnej od erytrocytów. Po godzinie ponownie wykonuje się pomiar, by ustalić, jak szybko opadły.
Czytaj dalej: Badanie krwi – test pozwoli określić położenie guza!
Co oznacza wysoki wskaźnik sedymentacji erytrocytów?
Gdy szybkość opadu erytrocytów jest większa niż zwykle można podejrzewać obecność zapalenia lub nowotworu. Przy tego typu stanach wzrasta stężenie białek w osoczu krwi. Białka te, a w szczególności fibrynogen, wpływają na ładunek na powierzchni czerwonych krwinek i sprawiają, że te szybciej opadają.
Jednak pewne stany związane ze wzrostem stężenia fibrynogenu we krwi takie jak ciąża, cukrzyca lub niewydolność nerek mogą podnieść wartość wskaźnika sedymentacji erytrocytów. Inne podobne sytuacje dotyczą schorzeń takich jak:
- Anemia.
- Makrocytoza.
- Krwotok.
- Zawał serca.
- Chłoniak.
- Nowotwór złośliwy z przerzutami.
Co oznacza niski wskaźnik sedymentacji erytrocytów?
Zwykle obniżony wskaźnik opadu erytrocytów nie ma dużego znaczenia medycznego. Nawet u zdrowych pacjentów potrafi on wynosić 0 mm, więc specjaliści nie martwią się tym zbytnio.
Jednak niski wskaźnik sedymentacji erytrocytów (0 – 3 mm) może oznaczać takie problemy ze zdrowiem jak:
- Poliglobulia.
- Deformacje w obrębie czerwonych krwinek.
- Zespół nadlepkości.
- Palenie tytoniu.
- Niewydolność serca.
Choroby zakaźne takie jak denga mogą spowodować nieznaczny spadek szybkości opadu. Badania dowiodły, że opad Biernackiego u pacjentów z tą chorobą faktycznie ulega obniżeniu.
Proste, ale wymowne badanie
Jak widać, wskaźnik sedymentacji erytrocytów to niezbyt skomplikowane badanie. Przydaje się w przypadku podejrzenia chorób zapalnych.
Nie trzeba się szczególnie przygotowywać do tego badania. Od razu po nim można przejść do codziennych aktywności.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Márquez M, Chacón-Cardona J. Determinación de VSG: comparación de los métodos de Wintrobe y microhematocrito. Revista de Salud Pública. 2016;18(6):946-952.
- Merino Romero J. Utilidad diagnóstica de la velocidad de sedimentación globular. Revista de Medicina Integral. 2002;39(7):325-329.
- Acosta-García E, Peñate E, Sánchez A, Uban B, Colina W. Determinación de la velocidad de sedimentación
globular: micrométodo versus Wintrobe en niños y adolescentes. Revista Latinoamericana de Patología Clínica y Medicina de Laboratorio. 2018; 65 (1): 39-44. - Lemus Varela M, Villaseñor Sierra A. Determinación de la velocidad de sedimentación globular mediante micrométodo comparado con el método Wintrobe. Revista de Enfermedades Infecciosas y Microbiología. 2009;29(2):66-69.
- Villar Centeno L, Díaz Quijano F, Martínez Vega R. Utilidad de la velocidad de sedimentación globular en el diagnóstico temprano del dengue en un área endémica. Reista de la Asociación Colombiana de Infectología. 2007;11(4).
- Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR) [Internet]. MedlinePlus Medical Test. 2020 [cited 13 November 2020]. Available from: https://medlineplus.gov/lab-tests/erythrocyte-sedimentation-rate-esr.
