Tungoza: objawy choroby i leczenie

Tungoza to infekcja wywołana przez pewien gatunek pcheł. Głównie atakuje stopy. Zwykle znika jednak samoistnie po kilku tygodniach lub miesiącach.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Diego Pereira.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia, 2023

Tungoza, zwana też tungiazą, to choroba odpasożytnicza, wytwarzana przez gatunek pchły piaskowej Tunga penetrans. Jest to owad o wielkości mniejszej niż 1 mm, który dostaje się pod skórę i powoduje intensywne swędzenie, głównie atakując stopy.

Tungoza występuje w dżungli i w tropikalnych regionach Ameryki, Afryki i Azji. Choroba ta występuje dziś coraz rzadziej ze względu na rozwój cywilizacyjny plemion. Zastosowanie obuwia i podłóg wykonanych z płytek ceramicznych i cementu zapobiega jej rozprzestrzenianiu się.

Pchła odpowiedzialna za rozwój tungozy nie wybiera gospodarza o specyficznych cechach. Termin gospodarz odnosi się do organizmu, w którym zamieszkuje inny organizm, w celu ustanowienia relacji symbiozy, to znaczy wzajemnego czerpania korzyści.

Oprócz człowieka może również osiedlać się na drobiu, psach a także świniach. Siedlisko, w którym najczęściej występuje, stanowią gleby suche, piaszczyste, zacienione o ciepłym klimacie. Z drugiej strony mieszka także w szopach, domach i stajniach dla zwierząt.

Objawy, jakie wywołuje tungoza

Ta choroba może wywoływać kilka różnych objawów. Obszar ciała, który ma największe prawdopodobieństwo infekcji, to stopa. Zgłaszano jednak przypadki zajęcia nóg, kolan, uda, dłoni, łokci i innych części ciała.

Zmiany mogą być pojedyncze lub mnogie i występują wraz ze swędzeniem i bólem albo też bezobjawowo. Moment penetracji pcheł w ciało nie powoduje natomiast żadnych objawów. Jednak już po 24 godzinach możesz zacząć obserwować rumieniowatą i swędzącą grudkę.

Ponadto w miejscu inwazji obserwuje się białawe guzki z czarną kropką na środku. Właśnie w tym miejscu znajduje się brzuch pchły. Ponadto często obserwuje się liczne jaja przyczepione do skóry w pobliżu zmiany chorobowej.

Gdy pchła umiera, uszkodzenie skóry pokrywa czarny strup. Ten strup powstaje między innymi ze skoagulowanej krwi i powoli zanika pozostawiając bliznę na skórze.

Chociaż tungoza zwykle ustępuje samoistnie w ciągu 4-6 tygodni, ponowne zarażenie zdarza się bardzo często. Ponadto pacjent zwykle cierpi na inne współistniejące infekcje, takie jak:

• Cellulitis
• Ropnie
• Zapalenie kości i szpiku
• Zakrzepowe zapalenie żył
• Zapalenie naczyń chłonnych
• W najcięższych przypadkach posocznica, czyli sepsa i śmierć.

Ustanowiono klasyfikację choroby znaną jako „Klasyfikacja stadium tungozy” w celu ujednolicenia opisów klinicznych i ułatwienia rozpoznawania zmian w miarę ich ewolucji.

Klasyfikacja stadium tungozy

Ewolucja tungozy dzieli się na pięć etapów, od penetracji do inwolucji zmiany. Istnieją również rzadsze warianty kliniczne choroby, w których zmiany mają charakter:

• Chropowaty
• Krostkowy.
• Wrzodziejący
• Brodawkowy: podobne do brodawek podeszwowych.

W etapie 1 czas, który upłynął od penetracji, wynosi 30-120 minut. Charakteryzuje się pojawieniem rumienia plamistego w miejscu penetracji pcheł.

Etap 2 rozpoczyna się po 1 do 2 dni po infekcji. W tym przypadku pojawia się odbarwiona plamka o wielkości 1 do 2 mm lub grudka z ciemnym centralnym punktem (jak widzieliśmy wcześniej, jest to brzuch pchły) otoczonym rumieniowatą otoczką.

Jeśli chodzi o etap 3, następuje od 2 do 21 dni od penetracji. W tym czasie pojawia się biaława, bolesna grudka o średnicy od 3 do 10 mm z ciemnym punktem środkowym. Może wystąpić również nadmierne rogowacenie i żółtawy wysięk. Jaja złożone przez pchły mogą być dobrze widoczne na tym etapie.

Kontynuując, przechodzimy do etapu 4, który obejmuje okres od 3 do 5 tygodni. na tym etapie następuje śmierć pasożyta. Następnie wokół pierwotnej zmiany powstaje otoczka w postaci skorupy z nekrotycznej skóry.

Wreszcie na etapie 5, który trwa od 6 tygodni do kilku miesięcy po penetracji, zmiana polega na tworzeniu się małej blizny na naskórku, która z czasem znika.

Tungoza – leczenie

Pierwszym i podstawowym środkiem jest usunięcie pcheł w nienaruszonej postaci. W tym celu zwykle powiększa się środkowy otwór jednocześnie ściskając krawędzie w celu ewakuacji pasożyta. Wszystko to musi być wykonane w warunkach aseptycznych.

Należy zastosować miejscowy środek antyseptyczny, aby uniknąć innych infekcji i zmniejszyć ryzyko powikłań. Zaleca się również zastosować leczenie profilaktyczne przeciwko tężcowi.