Światowy Dzień Walki z Bólem: przekształcanie wiedzy w praktykę
Światowy Dzień Walki z Bólem obchodzony jest co roku 17 października w celu poprawy jakości życia osób cierpiących ból. Date tę ustaliły w dniu 11 października 2004 r. Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań nad Bólem, Europejska Federacja Bólu oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).
Ból występuje częściej u płci żeńskiej i jest bardzo rozpowszechniony u kobiet w wieku rozrodczym. W swojej przewlekłej postaci jest szczególnie powszechny w starszym wieku.
Światowy Dzień Walki z Bólem zrodził się z pilnej potrzeby znalezienia lepszych sposobów łagodzenia fizycznego i emocjonalnego cierpienia, które jest konsekwencją bólu. Dlatego głównym jego celem jest zapewnienie większej widoczności tym, którzy chcą znaleźć sposób na złagodzenie tej dolegliwości u osób żyjących z przewlekłą chorobą.
Przeczytaj więcej tutaj: Ból po prawej stronie klatki piersiowej: co może go powodować?
Ulga w bólu jako prawo
Różne kampanie mają na celu podniesienie świadomości zarówno w społeczeństwie jako całości, jak i w różnych instytucjach i organizacjach, zarówno publicznych, jak i prywatnych, na temat potrzeby korzystania z zasobów w celu promowania badań nad leczeniem bólu. Powinno to zmniejszyć lukę między wiedzą a jej zastosowaniem w praktyce klinicznej.
Międzynarodowe Stowarzyszenie na Rzecz Bólu nazwało rok 2022 „Globalnym Rokiem Przekładania Wiedzy o Bólu na Praktykę”. Ma to na celu poszerzenie wiedzy, zarówno klinicznej, jak i naukowej, oraz zgromadzenie informacji, które będą miały wpływ na leczenie bólu.
Ponieważ przewlekły ból ma reperkusje fizyczne, emocjonalne, zarówno indywidualne jak i społeczne, jego złagodzenie stało się ważnym zadaniem. Od 2000 roku, na długo przed obchodami Światowego Dnia Walki z Bólem, analgezja jest wymieniana jako uniwersalne prawo człowieka. Jest to nawet zapisane w Karcie Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ).
Ból jako choroba
Ze względu na dużą częstość występowania i konsekwencje, Światowa Organizacja Zdrowia klasyfikuje ból przewlekły jako chorobę. Jest to najczęstsza przyczyna konsultacji (do połowy przypadków) w Podstawowej Opiece Zdrowotnej.
Ból obejmuje następujące typy:
- Ostry: konsekwencja urazu, choroby lub operacji.
- Przewlekły: wieloprzyczynowego pochodzenia, wpływający na jakość życia chorego i jego bliskich.
Przewlekły ból trwa dłużej niż 3 miesiące i jest związany z patologiami ginekologicznymi (endometrioza lub bolesne miesiączkowanie) oraz narządu ruchu (reumatoidalne zapalenie stawów, fibromialgia, złamania lub bóle krzyża). Często występuje również w przypadku neuropatii i nowotworów.
Przewlekły ból jest przeważnie umiarkowany do ciężkiego. Ogranicza wykonywanie codziennych czynności.
W 2020 roku Międzynarodowe Stowarzyszenie Bólu określiło go jako nieprzyjemne doświadczenie sensoryczne i emocjonalne związane z cierpieniem lub podobne do bólu związanego z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanki.
Ból stanowi nie tylko jedną z przyczyn największej liczby konsultacji w podstawowej opiece zdrowotnej. Może być też tak intensywny, że nie pozwala choremu na normalne życie. Przewlekły ból przeszkadza w codziennych czynnościach, takich jak spanie, uczestniczenie w zajęciach towarzyskich lub praca.
Stanowi również główną przyczynę nieobecności w pracy i niepełnosprawności. Dlatego reperkusje społeczno-ekonomiczne sprawiają, że jest to problem zdrowia publicznego.
Przeczytaj więcej tutaj: Co oznacza ostry ból krzyża?
Ból ma subiektywny składnik
Ból jest nieprzyjemnym doznaniem, które ma komponent emocjonalny zarządzany przez układ nerwowy. Dlatego jego subiektywna część jest trudniejsza do kontrolowania.
Skala bólu i tolerancji bólu jest indywidualna. Podobnie jak wpływ na życie osobiste, rodzinne, zawodowe, społeczne i gospodarcze. Psychologiczne przetwarzanie sytuacji sprawia, że istotnego znaczenia nabiera interwencja w zakresie zdrowia psychicznego u tych pacjentów.
Leczenie powinno być nie tylko farmakologiczne. Czasami powinno obejmować terapię fizyczną i psychologiczną.
Stosowanie środków przeciwbólowych powinno być odpowiedzialne
Światowy Dzień Walki z Bólem podkreśla znaczenie właściwego leczenia
Ból przewlekły często wymaga opieki paliatywnej i wsparcia rodziny. Podejście powinno być zindywidualizowane i na ogół stosuje się drabinę analgetyczną Światowej Organizacji Zdrowia.
Nieodpowiednie leczenie bólu stanowi częsty problem, ponieważ niekontrolowany silny ból może mieć poważne skutki, wraz ze stratami ekonomicznymi, zawodowymi i społecznymi. Niepełnosprawność i absencja w pracy to sytuacje, które wymagają rozwiązania w zakresie zdrowia publicznego.
Idea promowania łagodzenia bólu jako uniwersalnego prawa obejmuje również przełamanie paradygmatów, które uniemożliwiają jego skuteczną kontrolę. Światowy Dzień Walki z Bólem podkreśla pilną potrzebę odpowiedniej i globalnej reakcji.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Brennan F, Cousins M. Rev. Soc. Esp. Dolor 2005;12. Disponible en https://scielo.isciii.es/pdf/dolor/v12n1/colaboracion.pdf.
- González C, Moreno M. Manejo del dolor crónico y limitación en las actividades de la vida diaria. Rev. Soc. Esp. Dolor 2007;6. Disponible en https://scielo.isciii.es/pdf/dolor/v14n6/original3.pdf.
- International Association For Study of Pain. Disponible en https://www.iasp-pain.org.
- Berrocoso Martínez, Alberto, Leonor de Arriba Muñoz, and Adriana Arcega Baraza. “Abordaje del dolor crónico no oncológico.” Revista Clínica de Medicina de Familia 11.3 (2018): 154-159.
- Margarit, César. “La nueva clasificación internacional de enfermedades (CIE-11) y el dolor crónico. Implicaciones prácticas.” Revista de la sociedad española del dolor 26.4 (2019): 209-210.
- Muñoz-Sanjosé, Ainoa, et al. “Intervenciones basadas en Mindfulness y compasión en dolor crónico.” Revista de Investigación y Educación en Ciencias de la Salud (RIECS) 4.S1 (2019): 112-122.
