Sole trzeźwiące na bazie amoniaku w sportach siłowych: jakie są ich skutki?
Obecnie w sportach siłowych dużą popularność zyskały sole trzeźwiące na bazie amoniaku. Stosuje się je w podnoszeniu ciężarów, trójboju siłowym, a także w rugby, futbolu amerykańskim, a nawet w różnych sztukach walki.
Tradycyjnie używano soli amoniaku, aby pomóc obudzić osoby, które zemdlały. Ich właściwości pobudzają bowiem zmysły, wywołując reakcje w układzie krążenia oraz zwiększając przepływ krwi i tętno.
Jak działają sole trzeźwiące na bazie amoniaku i do czego się ich używa?
Sole trzeźwiące na bazie amoniaku sto inaczej mówiąc preparaty oparte na węglanach amonu, których wzór to (NH4)2CO3. Różnią się jednak od mineralnej soli amonowej występującej w jej naturalnym stanie.
Preparaty te można kupić w placówkach handlowych i sklepach internetowych w różnych postaciach:
- Sole (jest to najczęstsza forma)
- Pęcherze, które po rozbiciu uwalniają zapach
- Płyn, który można rozpuścić w wodzie lub alkoholu
- Chusteczki lub gaza wcześniej nasączone zapachem
Bez względu na postać, najczęściej używa się ich zbliżając soli do nosa i wdychając. Powoduje to zmiany w błonie śluzowej nosa i błonie płucnej, wywołując odruch wdechowy we współczulnym układzie nerwowym. To z kolei zmienia wzorzec oddychania, zwiększając wentylację i jednocześnie uczucie czujności.
Następnie zwiększa się częstość akcji serca, a także przepływ krwi z tętnicy środkowej do mózgu. Według badań na ten temat, tętno może przyspieszyć od +6 do +11 uderzeń na minutę, już 15 sekund po inhalacji.
Ze względu na te efekty, sole trzeźwiące na bazie amoniaku często podaje się w celu wywołania resuscytacji u osób, które doświadczają omdlenia lub utraty przytomności. Sole stosuje się też, aby zapobiec omdleniu w przypadku wystąpienia zawrotów głowy.
Podoba Ci się ten artykuł? Możesz również przeczytać: Najlepsze śniadania przed bieganiem
Sole trzeźwiące na bazie amoniaku w sportach siłowych
Oprócz wspomnianych już zastosowań, sole amoniaku bardzo powszechnie stosuje się obecnie w sportach siłowych i ciężarowych. W rzeczywistości ankieta wskazuje, że 49% zawodowców w trójboju siłowym korzysta z tego zasobu.
Jak ich używać?
Sposób zastosowania okazuje się dość prosty:
- Umieść pojemnik około 10 centymetrów od nozdrzy. W przypadku impregnowanych materiałów można je przybliżyć jeszcze bardziej.
- Zrób mocny i głęboki wdech.
- Wystarczy jeden raz i nie trzeba powtarzać.
Sugeruje się, aby stosowanie soli amoniakalnych w sportach siłowych ograniczało się do zawodów. Oczywiście można to również zrobić podczas treningu, ale nie jest to najbardziej wskazane.
Trzeba poczekać kilka sekund, aby poczuć ich działanie. Jednak ich działanie trwa również krótko, więc najlepiej wykorzystać uczucie euforii, które budzi od razu.
Jakie zalety mają sole trzeźwiące na bazie amoniaku?
Jeśli chodzi o korzystne efekty stosowania soli amonowych w sportach siłowych zwraca się uwagę, że dzięki zwiększeniu przepływu krwi i tętna mogą pośrednio wpływać na wydajność. Dlatego pełnią rolę pomocy ergogenicznej, a nie psychicznej lub psychologicznej, poprzez aktywację fizycznego stanu czujności danej osoby.
W niektórych zawodach, które trwają dłużej, mogą również pomóc zmęczonym sportowcom, gdy odczuwają większe znużenie. Na przykład mogą się przydać w trzeciej rundzie połączonych sztuk walki.
Możesz przeczytać również: Eder Hazard uszkodził mięsień udowy – jak przebiegało leczenie
Sole trzeźwiące na bazie amoniaku w sportach siłowych
Istnieje kilka czynników, które mogą wpływać na wyniki sportowe. Teraz co do tego, czy sole amoniaku przydają się w sportach siłowych, zdania są podzielone. Przyjrzyjmy się, co mówią badania.
1RM i maksymalna siła
Jeśli chodzi o trening siłowy, termin 1RM odnosi się do największej ilości ciężaru, jaką można podnieść w jednym ćwiczeniu. Jednak badania nie wykazały znaczącej poprawy w tym zakresie dzięki zastosowaniu soli.
Badania wykazały również brak ich wpływu na moc, maksymalną produkcję siły lub szybkość rozwoju siły podczas IMTP (test izometryczny multijoint).
Siła eksplozywna a sole trzeźwiące na bazie amoniaku
Siła eksplozywna odnosi się do rozwijania dużej mocy lub prędkości na krótkich dystansach lub odstępach czasu. Powszechne wykorzystuje się ja w dyscyplinach takich jak tenis czy piłka nożna.
Otóż badania wykazały pozytywny wpływ stosowania soli amoniaku w tego rodzaju sportach. W szczególności naukowcy przyjrzeli się wpływowi takich inhalatorów na wydajność beztlenową w futbolu amerykańskim.
Ćwiczenie polegało na wykonaniu serii 5-sekundowych sprintów z maksymalnym wysiłkiem po 40 sekundach odpoczynku. Test aktywności beztlenowej Wingate przeprowadzono przed i po. Wyniki wykazały wzrost PP (moc szczytowa) i MP (moc maksymalna) odpowiednio u 90% i 80% uczestników.
Wyniki nie są uważane za rozstrzygające, dlatego naukowcy zalecają dalsze badania.
Skutki uboczne i przeciwwskazania
Sole trzeźwiące na bazie amoniaku należy jednak stosować ostrożnie. Kiedy używamy amoniaku na przykład do sprzątania w gospodarstwie domowym, może działać toksycznie na układ nerwowy. W związku z tym odnotowuje się niektóre możliwe reakcje:
- Kaszel
- Łzawienie
- Świszczący oddech
- Trudności w oddychaniu
- Ból w klatce piersiowej
- Podrażnienie gardła i nosa
- Zawroty głowy i omdlenia
Jednak stosowany w niskich stężeniach jest całkowicie bezpieczny i nie wywołuje żadnych skutków ubocznych. Dlatego należy zachować ostrożność, aby zachować sole w odległości 10 centymetrów od nozdrzy i wdychać tylko raz.
Jeśli chodzi o zagrożenia w sporcie, niektóre badania podają, że z powodu obecnej euforii stosowanie soli amoniaku w sporcie maskuje początkowe oznaki kontuzji.
Znaczenie treningu
Na siłę i wydajność wpływa wiele czynników. Dlatego należy podkreślić, że żadna substancja nie zastąpi systematycznej i dobrze ukierunkowanej rutyny treningowej.
Stosowanie niektórych środków pomocniczych jest w porządku, o ile nie jest to substancja zabroniona lub szkodliwa. Na szczęście nie dotyczy to soli amonowych, gdyż ich stosowanie nie jest przeciwwskazane przez Światową Agencję Antydopingową (WADA).
Wreszcie, ważne jest, aby nie zapominać, że działanie ergogeniczne tych substancji ma więcej wspólnego z nastrojem i czujnością niż z rzeczywistą zdolnością siłową. Mimo to, prawdą jest, że wielu sportowców włącza je do swoich rytuałów.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Odriozola Lino J. Ayudas ergogénicas en el deporte. Arbor. 2000; 165(650), 171–185. https://doi.org/10.3989/arbor.2000.i650.964
- Richmond S, Potts A, Sherman J. The impact of ammonia inhalants on strength performance in resistance trained males. J Exerc Physiol Online. 2014; 17: 60-66.
- Bartolomei S, Nigro F, Luca G, Gabriele S, et al. Acute Effects of Ammonia Inhalants on Strength and Power Performance in Trained Men. The Journal of Strength & Conditioning Research. 2017; 32(1): 244-247.
- Secrest J, Jones E, Faries M, Hearon C. The Effects of Ammonia Inhalants on Anaerobic Performance Following a Simulated American Football Game. International Journal of Exercise Science: Conference Proceedings. 2015; 2(7): 67. DOI:10.1249/01.MSS.0000477345.16772
- Herrick R, Herrick S. Allergic reaction to aromatic ammonia inhalant ampule. A case report. Am J Sports Med. 1983; 11(1): 28. doi: 10.1177/036354658301100108.
- Velásquez J. The use of ammonia inhalants among athletes. Strength & Conditioning Journal. 2011; 33(2): 33-35.