Czym jest psychologia pozytywna i do czego służy?

Psychologia pozytywna koncentruje się na mocnych stronach i zasobach ludzi jako dźwigni do osiągnięcia lepszego życia. Dowiedz się więcej.

„Leczenie to nie tylko naprawa tego, co się zepsuło, ale także pielęgnowanie tego, co w nas najlepsze”. Jest to jedna z głównych idei, którą chce przekazać Martin Seligman, jeden z głównych twórców dziedziny, jaką jest psychologia pozytywna.

Psychologia pozytywna polega na towarzyszeniu ludziom, aby mogli rozpoznać swoje dobre cechy i mocne strony. Jest to trampolina, która przyczynia się do ich dobrego samopoczucia i lepszego rozwiązywania trudności.

Czym jest psychologia pozytywna?

Wraz z Mihálym Csíkszentmihályi Seligman jest jednym z twórców tej dziedziny. Dla nich psychologia pozytywna to taka, która skupia się na rozwoju potencjału ludzi, podkreślając ich mocne strony i zalety. Jednym z jej fundamentalnych założeń jest to, że skupiając się na zasobach badanych, można poprawić ich jakość życia.

Od tego momentu psychologia pozytywna zajmuje krytyczne stanowisko wobec sposobu, w jaki działa psychologia w ogóle: z podejściem opartym na deficycie lub braku, stając się w ten sposób modelem lub synonimem psychopatologii, zamiast wzmacniać potencjał człowieka.

Dla Seligmana tradycyjna psychologia niesie ze sobą logiczne konsekwencje psychologii powojennej zorientowanej na naprawę wyrządzonych szkód. Z tego powodu psychologia pozytywna zamiast tego koncentruje się na strategiach zorientowanych na rozpoznanie mocnych stron i rozwój zasobów, aby towarzyszyć ludziom na drodze do pełniejszego życia, dobrego samopoczucia i jakości. To także sposób, aby pomóc im nauczyć się być szczęśliwym.

Nacisk kładziony jest na zarządzanie emocjami w kontakcie z doświadczeniami, które nas motywują i podniecają oraz napełniają poczuciem celu. Tak jak ważne jest leczenie ran z przeszłości, psychologia pozytywna wierzy, że samowiedza, samoocena, odporność i introspekcja są równie ważne.

Kluczem jest również podkreślenie, że psychologia pozytywna jest sposobem na wiązanie luźnych końców innych teorii. Koncepcje takie jak teoria przywiązania Bowlby’ego, teoria potrzeb Maslowa i inteligencja emocjonalna Golemana to tylko niektóre z pomysłów, które skupiały się bardziej na optymalnym, a mniej na psychopatologii.

Psychologia pozytywna zdołała stworzyć zbiór naukowych pomysłów i koncepcji dotyczących szczęścia i dobrego samopoczucia.

Do czego służy psychologia pozytywna?

Niektóre z celów realizowanych w ramach tego podejścia są następujące:

• Aby zidentyfikować nasze cele i dążenia, pomagając nam w ten sposób zorientować się w tym, czego pragniemy.
• Przyjąć optymistyczną i prężną postawę. Oznacza to umiejętność myślenia, że wszystko może się dobrze potoczyć. Nie oznacza to, że jesteśmy naiwni, ale tak jak pozwalamy sobie na zamartwianie się, tak też musimy poświęcić czas na wyobrażenie sobie korzystnych i satysfakcjonujących scenariuszy. Jednocześnie oznacza to dostrzeganie szans pomimo kryzysu i branie pod uwagę sytuacji jako źródeł uczenia się.
• Zajmowanie się tym, co tu i teraz. Lęk zorientowany na przyszłość i depresja zorientowana na przeszłość odwracają nas od czasu i przestrzeni, w których możemy działać i być protagonistami.

Model psychologii pozytywnej PERMA

Model zaproponowany przez Seligmana obejmuje następujące elementy:

• Pozytywne emocje: odnosi się do kontaktu z pozytywnymi i przyjemnymi emocjami, takimi jak nadzieja, radość i wdzięczność.
• Zaangażowanie to połączenie pragnienia i działania. Chodzi o wejście w stan, który pozwala nam wejść w przepływ teraźniejszości.
• Relacje skupiają się na ustanowieniu zdrowych, pełnych szacunku i wzajemnych relacji.
• Znaczenie polega na umiejętności nadawania znaczenia temu, co robimy.
• Osiągnięcie to osiąganie wyników, które dają nam satysfakcję i motywują do pójścia naprzód. Daje nam to pozytywne opinie.

Przeczytaj również: Czy jesteś zadowolony z siebie? Zobacz jak to osiągnąć!

Psychologia pozytywna to nie to samo, co toksyczna pozytywność

Ważne jest, aby podkreślić, że psychologia pozytywna nie promuje toksycznej pozytywności – tej, która traktuje szczęście jako bezkrytyczny nakaz. Wręcz przeciwnie, promuje pracę z emocjami, ich rozpoznawaniem i zarządzaniem nimi.

Ludzie spędzają dużo czasu na myśleniu o tym, jak zmienić swoje słabości. Niestety poświęcają przy tym zbyt mało czasu na myślenie o tym, jak wyrosnąć ze swoich mocnych stron. To dobra synteza tego, co promuje psychologia pozytywna.

Szczęście odnajdujemy również w małych rzeczach codziennego życia. Na przykład przerwa przy filiżance kawy lub spacer z psem. W tym sensie każdy człowiek dowiaduje się, jak rozpoznać, co jest dla niego dobre, ponieważ nie ma uniwersalnych recept na szczęście.

Pozytywne emocje są źródłem zdrowia i dobrego samopoczucia – stąd tak ważne jest łączenie się z nimi. Oprócz faktu, że istnieje coraz więcej badań na ten temat, nikt dzisiaj nie kwestionuje zasadniczej roli postawy i pozytywnych myśli w powrocie do zdrowia po wypadku lub chorobie. Na koniec warto zauważyć, że psychologia pozytywna nie jest jedynie deklaracją intencji. Posiada wsparcie naukowe i badania potwierdzające jego skuteczność.