Osoba aromantyczna - kim jest i czym się charakteryzuje?

Czy jesteś osobą aromantyczną? Na czym polega to zjawisko? Dowiedz się tutaj!

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Maria Fatima Seppi Vinuales.

Ostatnia aktualizacja: 18 lutego, 2023

„Nie wyobrażam sobie, jak można żyć bez miłości”, „Romantyczność dodaje pikanterii w związku”… To tylko niektóre ze zwrotów, z którymi na co dzień spotyka się osoba aromantyczna.

W świecie, w którym romantyzm jest przereklamowany i zalewa nas dosłownie z każdej strony, osoba aromantyczna często jest określana jako „oziębła” lub „kapryśna”. Czy jednak rzeczywiście tak jest? Oczywiście, że nie. Bycie aromantycznym nie ma nic wspólnego z oschłością czy przeciwstawianiem się całemu społeczeństwu oraz kierującymi nim zasadami. Jest to sposób bycia równie normalny, jak wszystkie inne. Przyjrzyjmy się nieco bliżej, kim jest osoba aromantyczna i czym może się ona charakteryzować.

Osoba aromantyczna – kim jest?

Znawcy tematu wspominają, że bycie aromantycznym to orientacja, ale nie seksualna. Chodzi raczej o termin przeciwstawny do orientacji romantycznej. Nie ma to nic wspólnego z odmową dawania bliskiej osobie kwiatów lub chodzenia za rękę w świetle księżyca. Osoba aromantyczna może nie chcieć tego robić, ale nie jest to stała reguła.

Osoba aromantyczna to taka, która po prostu nie jest zainteresowana romantycznymi związkami, nie odczuwa potrzeby ani pragnienia posiadania tego typu związku z inną osobą. Nie odczuwa motywacji do nawiązywania tego rodzaju więzi.

Wracając do poprzedniego przykładu, należy pamiętać, że gesty takie jak świętowanie Walentynek czy wręczanie czekoladek jest ważnym aspektem społecznym i kulturowym, który służy do kategoryzowania gestów jako „romantycznych”. Jednak ich brak niekoniecznie musi być bezpośrednio związany z „aromantyzmem”.

W tym kontekście istnieje szerokie spektrum opcji, między innymi osoby demiseksualne oraz demiromantyczne, które pozostają w romantycznym związku, o ile wcześniej nawiązały ze swoim partnerem silną emocjonalną więź. Istnieje również tak zwana szara aromantyczność. Zjawisko to polega na tym, że osoba potrzebuje konkretnej sytuacji lub całej grupy spełnionych warunków, aby pojawiły się romantyczne uczucia.

Osoba aromantyczna i aseksualna – czy chodzi o to samo?

Nie, aromantyczność i aseksualność to nie to samo. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, oba terminy odnoszą się do orientacji, ale jedna związana jest z romantycznymi uczuciami, a druga z życiem seksualnym. Osoba aseksualna  nie odczuwa pociągu seksualnego. Nie jest to równoznaczne z abstynencją seksualną. To drugie zjawisko stanowi osobisty wybór danej osoby, podczas gdy aseksualność polega na braku pociągu seksualnego.

Istnieje wiele aktywistów zajmujących się naświetlaniem tej sytuacji w społeczeństwie. Zależy im na tym, aby jak najwięcej osób zrozumiało naturę tego zjawiska tak, by przestało ono być społecznym tabu. Tego typu aktywiści twierdzą, że osoba aromantyczna lub osoba aseksualna bardzo często jest społecznie „karana” tylko dlatego, że nie jest zainteresowana życiem w „komedii romantycznej” lub dlatego że nie pasuje do społeczeństwa określanego mianem „seksocentrycznego”.

Osoba aseksualna często może spotykać się z krzywdzącymi komentarzami typu „na pewno znajdzie się na to lek”. Hipoaktywne zaburzenie pożądania seksualnego posiada nawet swoją klasyfikację medyczną. Przez to właśnie wiele osób aseksualność postrzega jako chorobę.

Jak osoba aromantyczna zachowuje się w związku?

Każdy związek jest jedyny w swoim rodzaju i niepowtarzalny. Na przykład między przyjaciółmi może to być ciepłe uczucie, przywiązanie, słuchanie siebie nawzajem lub wspólne działanie. Jednak wszystkie te elementy wcale nie świadczą o obecności romantycznych uczuć, prawda?

Bardzo często słyszy się, że osoby aromantyczne są takie, ponieważ mają problemy z nawiązywaniem kontaktów towarzyskich. Jednak nic bardziej mylnego. Osoba aromantyczna może mieć szerokie grono przyjaciół i być zabawną oraz towarzyską osobą. Jeśli chodzi o posiadanie partnera, czy nie, i jaki będzie rodzaj związku – wszystko zależy od wzajemnych ustaleń wewnątrz związku.

Z drugiej strony istnieje również forma więzi znana jako „squish”, czyli rodzaj zauroczenia bez romansu i seksu. Pragnieniem osoby zaangażowanej w tego typu związek jest mieć intensywną i głęboką więź z inną osobą. Może się tak zdarzyć na przykład wtedy, gdy osoba aromantyczna odczuwa pociąg uczuciowy, który określiłaby jako silniejszy niż przyjaźń.

Osoba aromantyczna – co musisz wiedzieć?

Osoba aromantyczna we współczesnym społeczeństwie nadal pozostaje zagadką. Na temat tego zjawiska krąży wiele mitów i błędnych poglądów. Dlatego poniżej przedstawiamy kilka wyjaśnień opartych na najczęściej pojawiających się wątpliwościach i pytaniach.

Osoba aromantyczna nie jest emocjonalnie oziębła

Często uważa się, że osoba aromantyczna nie doświadcza uczuć, że jest „twarda jak skała” i że nic jej nie porusza. Wszystko to jest zupełną nieprawdą.

Brak zainteresowania romantycznym związkiem nie oznacza, że osoba aromantyczna nie może mieć uczuć ani żywić miłości do innych osób, na przykład do swoich przyjaciół, rodzeństwa czy innych krewnych.

Szkodliwe mity o romantycznej miłości

Przez długi czas uczono nas, że wszyscy ludzie mają swoją idealną drugą połówkę, że miłość można czuć tylko do jednej osoby w całym życiu i że to uczucie może nam pomóc osiągnąć wszystko. To tylko kilka przykładów idei, jakie wpaja się nam od młodości.

Są to tak zwane mity romantycznej miłości, które w wielu przypadkach wywołują frustrację u osób znajdujących się w związkach. Dzieje się tak dlatego, że zapominamy o tym, iż miłość to żywa więź. To coś, co buduje się każdego dnia i wymaga od nas świadomego wysiłku.

W tych mitach miłość jest oceniana w kategoriach romantyzmu, podczas gdy pierwotną cechą każdej więzi miłosnej powinna być wzajemna troska i szacunek. Dlatego, gdy para nie pasuje do tego ideału „różowej miłości”, wiele osób zaczyna czuć się nieswojo i dokonywać osądu tylko na podstawie fantazji.

Czy można być aromantycznym i jednocześnie cenić miłość?

Tak, oba przypadki nie wykluczają się, ponieważ osoba aromantyczna może na przykład lubić gatunek romantyczny w rozrywce. Ponadto bycie aromantycznym oznacza, że nie jesteś zainteresowany nawiązaniem z kimś romantycznego związku. Niekoniecznie jednak znaczy to, że nie możesz słuchać swojej przyjaciółki, kiedy opowiada Ci o swoim związku i miłosnych perypetiach. Po prostu osobiście nie masz ochoty takiej historii przeżywać.

Czy osoba aromantyczna zachowuje się tak dlatego, że ma traumy z dzieciństwa?

To twierdzenie jest całkowicie fałszywe. Nie ma korelacji między jakością dzieciństwa a byciem romantycznym lub aromantycznym. Wyjaśnienie to opiera się na micie. Przypomina panujące kiedyś wierzenie, że osoby homoseksualne to ofiary wykorzystywania seksualnego w dzieciństwie.

Ze względu na szacunek, musimy być bardzo ostrożni wyrażając tego typu poglądy. Są one bowiem obraźliwe i zachęcają do szerzenia dezinformacji i uprzedzeń.

Musimy pamiętać, że istnieje wiele indywidualnych sposobów przeżywania związków, seksualności i miłości.

Aromantyzm istnieje i jest naturalny

Nieustannie docierają do nas informacje i porady na temat najlepszego sposobu kochania, związków, swobodnego i niezobowiązującego seksu. Tego typu tematów nie brakuje.

Wiele z nich skutkuje jedynie frustracją, poczuciem niedopasowania i koniecznością dostosowania się, aby wpasować się w ustalony schemat.

Gej, lesbijka, biseksualista, panseksualista, bezpłciowy, aromantyczny, homoromantyczny, heteroromantyczny… Istnieje wiele orientacji seksualnie afektywnych.

Najważniejszą kwestią jest troska o ludzi, szacunek do nich i zapewnienie im swobody wypowiedzi.

Być może w niektórych aspektach nadszedł czas, aby mniej teoretyzować na temat tego, kim jesteś, a kim nie jesteś, i pozwolić niektórym sprawom płynąć swoim nurtem. O ile oczywiście robimy to w środowisku przejrzystości, szacunku i emocjonalnej odpowiedzialności między zaangażowanymi stronami.