Oleje jadalne: najlepsze/najgorsze dla zdrowia

Pomimo nieszczególnej reputacji, jaka od kilku lat otacza olej kokosowy, to jednak niezaprzeczalnie zapewnia on dostawy energii do mózgu i pomaga utrzymać dobry stan zdrowia całego organizmu.

Przejrzane i zatwierdzone przez: pedagog wychowania fizycznego i dietetyk Elisa Morales Lupayante.

Napisany przez Daniela Echeverri Castro

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

W ciągu ostatnich kilku dekad tłuszcze, w tym również oleje jadalne zyskały złą sławę. Są one traktowane jako jedna z głównych przyczyn powstawania nadwagi i otyłości, a także wywoływania wielu innych poważnych problemów zdrowotnych.

Jednak wyniki licznych przeprowadzonych badań naukowych wykazały wyraźnie, że w rzeczywistości występują także „zdrowe” oleje jadalne. Wykorzystywane w rozsądnych ilościach pozwalają one zapewnić prawidłowe funkcjonowanie poszczególnych narządów, a także całego organizmu.

Jednym z głównych źródeł tłuszczu w diecie są oleje jadalne, wykorzystywane w przeważającej większości przypadków do smażenia. Większość produktów tego typu oparta jest na bazie roślinnej, chociaż występują także pochodzące od zwierząt. I to właśnie ten ich rodzaj okazuje się być znacznie bardziej szkodliwy dla ludzkiego zdrowia.

Wiele osób uważa, że oleje jadalne będące wynikiem przetwarzania roślin mają zawsze korzystny wpływ na ich zdrowie.

Jednak rzeczywistość jest nieco bardziej skomplikowana. Niektóre z nich są jak najbardziej zalecane przez lekarzy i dietetyków, a z kolei inne są przetwarzane metodami, które w efekcie mogą mieć różnego rodzaju niekorzystny wpływ na nasz organizm.

Jeśli więc należysz do grona osób zwracających szczególną uwagę na to, jakie oleje jadalne wykorzystują w swojej kuchni do celów smażenia lub gotowania, to nasz dzisiejszy artykuł powinien Cię zainteresować.

Przedstawimy bowiem w nim listę różnych rodzajów olejów wraz z wyszczególnieniem najważniejszych różnic pomiędzy najlepszymi i najgorszymi produktami do smażenia. Zapraszamy zatem do przeczytania całości!

Oleje jadalne o najbardziej korzystnym wpływie na Twoje zdrowie

Oliwa z oliwek

Bez wątpienia numerem jeden, jeśli rozpatrywać najzdrowsze oleje jadalne, jest oliwa z oliwek. To kluczowy i podstawowy składnik diety śródziemnomorskiej zawierający spore ilości jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Oferuje ona naprawdę korzystne właściwości poprawiające stan układu krążenia.

Najlepszej jakości oliwa z oliwek pochodzi z pierwszego tłoczenia przeprowadzonego w temperaturze zbliżonej do pokojowej. Proces tłoczenia na zimno pomaga zachować występujące naturalnie w oliwie polifenole, które cechują się właściwościami korzystnymi dla zdrowia.

Olej kokosowy

Wprawdzie wysoka zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych mocno zachwiała reputacją tego oleju, to jednak przeprowadzone w ostatnich latach badania wykazały, że olej kokosowy może jednak mieć korzystny wpływ na stan Twojego zdrowia.

Większość nasyconych kwasów tłuszczowych występujących w tym oleju ma postać trójglicerydów, które Twój organizm jest w stanie szybko i łatwo przekształcić w energię zamiast odkładać je w postaci tłuszczu.

Olej kokosowy zawiera substancje antybiotyczne i związki chemiczne o właściwościach przeciwbakteryjnych, które chronią Cię przed różnego rodzaju patogenami. Jest on również doskonałym źródłem energii dla mózgu i przyczynia się polepszenia stanu zdrowia Twojego organizmu.

Należy jednak pamiętać, że za wszelką cenę powinieneś unikać przegrzania oleju kokosowego. Nie powinieneś go też dodawać do potraw wykorzystujących innego rodzaju oleje jadalne.

Olej sezamowy

Oleje jadalne wykorzystywane w kuchni azjatyckiej dzielą się na olej sezamowy i całą, mało popularną resztę.

Produkt ten jest znanym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Swoje podstawowe, korzystne dla zdrowia właściwości zawdzięcza wysokiej zawartości przeciwutleniaczy. Nie zmieniają one swojej postaci nawet po wystawieniu na działanie sporych dawek energii cieplnej.

Olej sezamowy zawiera także fosfatydylocholiny, cenny składnik odżywczy ściśle powiązany ze zdrowiem Twojego mózgu. Mimo tego należy pamiętać o ograniczeniu spożywania oleju sezamowego do rozsądnych ilości, ponieważ on zawiera również kwasy tłuszczowe omega-6.

Oleje jadalne o najbardziej niekorzystnym wpływie na Twoje zdrowie

Stosowanie tych olejów w kuchni jest uważane za jedną z głównych przyczyn problemów związanych z wysokim poziomem cholesterolu we krwi i związanych z tym innych dolegliwości oraz chorób.

Olej sojowy

Olej sojowy jest w trakcie wytwarzania poddawany procesowi uwodorniania mającego celu zachowanie jego trwałości i ustabilizowanie smaku. Niestety ten sam proces jest odpowiedzialny za to, że produkt końcowy trafia do kategorii „niezdrowych olejów jadalnych”.

Jeśli z jakichś względów chciałbyś korzystać z oleju sojowego mimo jego szkodliwych dla zdrowia właściwości, to powinieneś koniecznie wybierać olej sojowy produkowany metodami naturalnymi, bez uwodorniania.

Margaryna

Swego czasu wierzono powszechnie, że margaryna stanowi znacznie zdrowszą opcję, niż masło. Wytwarzana była bowiem na bazie olejów roślinnych. Jednak liczne nowsze badania wykazały, że jest ona w rzeczywistości wyjątkowo niezdrowa, przede wszystkim z uwagi na wysoką zawartość tłuszczów trans.

Oleje jadalne pochodzenia roślinnego wykorzystywane do produkcji margaryny poddaje się procesowi uwodorniania. Sprawia to, że produkt finalny wygląda świeżo, ma kremową konsystencję i jest po prostu smaczny.

Ale sprawia on również, że margaryna jest szkodliwa dla zdrowia, zwłaszcza wtedy, gdy wykorzystujesz ją do smażenia w wysokich temperaturach.

Smalec

Smalec jest rodzajem tłuszczu preferowanym podczas smażenia potraw w wielu częściach świata dzięki swojemu unikatowemu smakowi.

Mimo tego, smalec jest to także jeden z najbardziej niezdrowych produktów na naszej liście. Dzieje się tak ze względu na jego niezwykle wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych. Te z kolei zatykają tętnice i wyraźnie podnoszą poziom cholesterolu.