Objawy Beri-beri: gdy dochodzi do niedoboru tiaminy w organizmie
Organizm potrzebuje witamin do prawidłowego funkcjonowania, a ich brak w organizmie może wywołać pojawienie się wielu różnych schorzeń. Beri-beri to stan, który pojawia się w wyniku niedoboru witaminy B1, który może być śmiertelny, jeśli nie zostanie wyleczony na czas.
Witamina B1 czyli tiamina to związek należący do witamin z grupy B. Substancja ta odgrywa fundamentalną rolę zarówno w pozyskiwaniu energii z węglowodanów, jak i w skurczu mięśni. Beri-beri może wpływać na układ sercowo-naczyniowy i nerwowy. Dzieci w krajach słabo rozwiniętych są bardzo podatne na ten stan.
Objawy beri-beri
Główne objawy niedoboru witaminy B1 będą zależeć od rozwoju choroby. Ogólnie rzecz biorąc, istnieją 3 rodzaje beri-beri i każdy z nich dotyczy różnych narządów lub wieku.
1. Mokre beri-beri
Ta forma manifestacji wpływa na układ sercowo-naczyniowy. W rzeczywistości badania dowodzą, że mokra beri-beri może powodować zastoinową niewydolność serca. Głównym objawem odczuwanym przez osoby z mokrą beri-beri jest obrzęk kończyn dolnych. Obrzęk jest zwykle miękki, uciskowy, niebolesny i bez zaczerwienienia.
Ponadto w najcięższych przypadkach może wpływać na cały organizm. Inne typowe objawy kliniczne tej formy prezentacji obejmują:
- Kołatanie serca.
- Przyspieszone tętno.
- Ból w klatce piersiowej.
- Duszność.
- Przewlekłe zmęczenie lub nagłe zmęczenie.
2. Suche beri-beri
Objawy suchego beri-beri są związane z układem nerwowym. Ta forma prezentacji może powodować zwyrodnienie nerwów, a ludzie mogą rozwinąć zanik mięśni i utratę odruchów. Inne często zgłaszane objawy kliniczne to:
- Utrata czucia w zaatakowanych kończynach.
- Uogólniony ból.
- Zmniejszone napięcie mięśniowe.
- Paraliż nóg.
- Dezorientacja.
- Wymioty.
Przeczytaj także: Niedobór witaminy B12 – czym się objawia?
3. Dziecięca beri-beri
Infantylne beri-beri zazwyczaj wpływ na dzieci pomiędzy 2 a 6 miesiącem życia. Patologia pojawia się z powodu niskiej zawartości tiaminy w mleku matki. W ostrej fazie u niemowląt rozwija się duszność i sinica. Ponadto może rozwinąć się niewydolność serca.
Ponadto niemowlęta często mają afonię w fazie przewlekłej. Kiedy tak się dzieje, dziecko próbuje płakać, ale nie wydaje żadnego dźwięku.
Przyczyny zaburzenia
Główną przyczyną tej patologii jest niedostateczna podaż tiaminy w diecie lub zmiany ogólnoustrojowe uniemożliwiające jej wchłanianie. Beri-beri jest bardzo rzadką patologią w krajach rozwiniętych, ponieważ większość dostępnych na rynku produktów spożywczych jest wzbogacona witaminą B1.
Wiele badań pokazuje, że populacją najbardziej zagrożoną są chroniczni alkoholicy. Alkohol może zaburzać funkcjonowanie układu pokarmowego i uniemożliwiać prawidłowe wchłanianie tiaminy zawartej w pożywieniu. Istnieje również choroba genetyczna, która uniemożliwia wchłanianie tiaminy, powodując genetyczną beri-beri.
Inne grupy o wysokim ryzyku rozwoju beri-beri obejmują:
- Osoby, których głównym źródłem pożywienia jest ryż i zmielone zboża.
- Starsi.
- Pacjenci z HIV/AIDS, cukrzycą lub nadczynnością tarczycy.
- Osoby, które przeszły operację bariatryczną.
- Kobiety w ciąży z obfitą biegunką i wymiotami.
Możliwe konsekwencje
Powikłania lub konsekwencje beri-beri pojawiają się, gdy początkowe objawy nie są leczone w odpowiednim czasie i dochodzi do uszkodzenia dotkniętych narządów. Zespół Wernickego-Korsakowa jest najcięższym powikłaniem ośrodkowego układu nerwowego.
Badania pokazują, że omawiany zespół obejmuje dwie różne patologie: encefalopatię Wernickego i zespół Korsakowa. Encefalopatia Wernickego uszkadza niektóre obszary mózgu, a dokładniej wzgórze i podwzgórze, i może powodować następujące objawy:
- Utrata pamięci.
- Dezorientacja.
- Problemy ze wzrokiem.
- Utrata koordynacji mięśniowej.
Z kolei encefalopatia Korsakoffa trwale uszkadza obszar mózgu związany z pamięcią. W tym sensie głównym prezentowanym objawem jest amnezja wsteczna lub następcza.
Leczenie beri-beri
Celem leczenia beri-beri jest zwiększenie stężenia tiaminy w organizmie. W związku z tym lekarze przepisują podawanie witaminy egzogennie, w postaci tabletek lub zastrzyków. W trakcie leczenia pacjenci powinni okresowo wykonywać badania krwi w celu monitorowania poziomu tiaminy. Dawki witaminy B1 należy zmniejszać, gdy poziom we krwi zbliża się do normy.
Ewentualne powikłania niedoboru witaminy B1 należy leczyć objawowo. Na szczęście uszkodzenie serca i nerwów obwodowych jest zwykle odwracalne.
Zapobieganie
Najlepszym sposobem zapobiegania wystąpieniu beri-beri jest zwiększenie spożycia pokarmów bogatych w tiaminę. Zalecane dzienne spożycie witaminy B1 dla mężczyzn wynosi 1,2 miligrama, a dla kobiet 1,1 miligrama.
Pacjenci powinni zwiększyć spożycie następujących produktów:
- Czerwone mięso.
- Orzechy i suszone owoce.
- Jogurt.
- Zboża i rośliny strączkowe.
- Nabiał.
- Ryby i owoce morza.
Ponadto matki powinny upewnić się, że mleko modyfikowane ich niemowląt zawiera odpowiedni poziom tiaminy. Można to zrobić, sprawdzając etykietę i odczytując wszystkie składniki produktu.
Beri-beri: rzadka i śmiertelna choroba
Częstość występowania beri-beri na całym świecie jest niska, ponieważ większość dostępnych na rynku produktów spożywczych jest wzbogacona tiaminą. Jednak u niektórych osób, np. przewlekłych alkoholików, bardziej prawdopodobne jest wystąpienie tego zaburzenia.
Objawy beri-beri wpływają zarówno na serce, jak i układ nerwowy, a nieodwracalne uszkodzenia mogą wystąpić, jeśli nie zostaną szybko leczone. W tym sensie ważne jest, aby jak najszybciej zwrócić się o specjalistyczną pomoc medyczną, jeśli masz objawy wskazujące.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- DiNicolantonio JJ, Liu J, O’Keefe JH. Thiamine and Cardiovascular Disease: A Literature Review. Prog Cardiovasc Dis. 2018 May-Jun;61(1):27-32.
- Lei Y, Zheng MH, Huang W, Zhang J et al. Wet beriberi with multiple organ failure remarkably reversed by thiamine administration: A case report and literature review. Medicine (Baltimore). 2018 Mar;97(9):e0010.
- Wiley KD, Gupta M. Vitamin B1 Thiamine Deficiency. 2021 Jun 21. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan–.
- Whitfield KC, Bourassa MW, Adamolekun B, Bergeron G et al. Thiamine deficiency disorders: diagnosis, prevalence, and a roadmap for global control programs. Ann N Y Acad Sci. 2018 Oct;1430(1):3-43.
- Akhouri S, Kuhn J, Newton EJ. Wernicke-Korsakoff Syndrome. 2021 Jul 18. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan–.
- Wilson RB. Pathophysiology, prevention, and treatment of beriberi after gastric surgery. Nutr Rev. 2020 Dec 1;78(12):1015-1029.
