Najlepsze witaminy i suplementy na SM
Stwardnienie rozsiane (MS) to choroba zapalna i zwyrodnieniowa, która atakuje ośrodkowy układ nerwowy (OUN). Obecnie nie ma na nią lekarstwa, ale niektórzy eksperci proponują niektóre witaminy i suplementy na SM, ponieważ mogą poprawić jakość życia pacjentów.
W tej przewlekłej chorobie dochodzi do uszkodzenia osłonki mielinowej neuronów, co zaburza transmisję nerwową. Objawy są wynikiem uszkodzonych włókien i obejmują zmiany motoryczne, wzrokowe, poznawcze i emocjonalne. Fizyczne manifestacje pojawiają się w zaostrzeniach. Prowadzi to do postępujących uszkodzeń, powodując niepełnosprawność.
Czy poziom ekspozycji na słońce jest związany ze stwardnieniem rozsianym?
Częstość występowania stwardnienia rozsianego wydaje się zmieniać w zależności od szerokości geograficznej. W rzeczywistości światowa populacja została podzielona na 3 odrębne strefy: wysokiego, średniego i niskiego ryzyka. Strefy te są określone w zależności od bliskości równika.
Tak więc szerokości geograficzne najbardziej oddalone od równika mają największe rozpowszechnienie choroby. Uważa się, że zjawisko to jest spowodowane mniejszą ekspozycją na światło słoneczne w tych obszarach. Ta hipoteza wyjaśnia, że mała ilość promieni ultrafioletowych (UV) powoduje niedobór witaminy D, a to zwiększa ryzyko SM.
Jednak wyniki badań są mieszane, ponieważ nie wszyscy pacjenci ze stwardnieniem rozsianym mają niski poziom witaminy D. W rzeczywistości niedobór może wystąpić u osób uważanych za zdrowe, co nie oznacza zwiększonego ryzyka zachorowania na SM.
Największą częstość występowania SM obserwuje się w krajach rozwijających się, gdzie badania diagnostyczne są ograniczone.
Witamina D i stwardnienie rozsiane
Witamina D bierze udział w wielu funkcjach organizmu. Czasami jej niedobór wiąże się z zaburzeniami układu mięśniowo-szkieletowego. Jednak jądrowe receptory witaminy D zostały znalezione w kilku rodzajach komórek. To odkrycie potwierdza jej wpływ na inne obszary ciała.
Jednym z tych obszarów, w których znajdujemy receptory witaminy D, jest ośrodkowy układ nerwowy. Uważa się zatem, że ta cząsteczka wywiera istotny wpływ na tym poziomie.
Podobnie powiązano funkcje regulacji układu odpornościowego z witaminą D. A, jak wiadomo, stwardnienie rozsiane ma składnik autoimmunologiczny, który wyzwala proces zapalny powodujący uszkodzenie mieliny.
Z tego powodu pewne badania zalecają suplementację witaminy D u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym. Jednak nie ustalono jeszcze najbardziej wskazanej dawki, ponieważ nie ma nawet zgody co do jej idealnego stężenia we krwi dla populacji ogólnej.
Czy witamina D może zmniejszyć ryzyko stwardnienia rozsianego?
Z drugiej strony sugeruje się, że u kobiet w ciąży niedobór witaminy D w okresie wewnątrzmacicznym ma związek ze zwiększonym ryzykiem SM dla płodu. Dlatego należałoby rozważyć w ramach wytycznych dla kobiet ciężarnych włączenie witaminy D do suplementów jako środka zapobiegawczego.
Kwasy tłuszczowe i SM
Podobnie jak w przypadku witaminy D, celem jest określenie wpływu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, takich jak omega-3, na progresję choroby. Związki wiążą się z różnymi funkcjami organizmu, w tym z neuroprotekcją i immunomodulacją.
W rezultacie suplementacja kwasów tłuszczowych może być przydatna w chorobach neurodegeneracyjnych.
Jednak aktualne informacje na ten temat są ograniczone i potrzebne są dalsze badania długoterminowe. Celem jest wyjaśnienie tych efektów ochronnych.
Diety bogate w tłuste ryby, które stanowią główne źródło kwasów omega-3, szeroko poleca się w populacji ogólnej. Powodem są korzyści zdrowotne, jakie przynoszą dla różnych układów ludzkiego ciała. Dlatego lepiej jest włączyć te produkty do diety, niż uciekać się do suplementów.
Przeczytaj więcej: 5 oznak niedoboru kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6
Inne witaminy i suplementy na SM
Pewne badania próbują również zalecać inne witaminy i suplementy na SM. Jednak informacje na ich temat są skąpe, a czasem sprzeczne, co utrudnia znalezienie alternatywnej terapii przynoszącej rzeczywiste korzyści.
Kobalamina i kwas foliowy w stwardnieniu rozsianym
Przykładem tego jest witamina B12 lub kobalamina oraz kwas foliowy lub folian, których niedobory wiążą się ze zmianą metabolizmu białek. Mielina ma w swojej strukturze podstawowe białko mieliny (MBP), które zależy od procesów chemicznych, w których biorą udział kobalamina i foliany.
Z tego powodu hipowitaminoza witaminy B12 lub niskie stężenie kwasu foliowego może uwydatnić proces zapalny charakterystyczny dla SM. Te deficyty mogłyby stanowić część problemu. Proponowanym rozwiązaniem jest suplementacja witaminy B12 i kwasu foliowego u tych pacjentów.
Jednak nie ustalono związku między uszkodzeniem neuronów a niskimi poziomami tych składników. Nie wykazano również, że suplementacja kobalaminą i kwasem foliowym przynosi jakiekolwiek korzyści w progresji SM.
Przeczytaj więcej: Witaminy z grupy B: charakterystyka, zalety i funkcje
Cynk w stwardnieniu rozsianym
Natomiast dobrze zbadanym minerałem w SM jest cynk, który bierze udział w odpowiedzi immunologicznej i procesach zapalnych. W rzeczywistości istnieją doniesienia o niższych poziomach tego minerału u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, ale wartości te nie stanowią znaczącego spadku w stosunku do populacji ogólnej.
Czy dobrze jest spożywać witaminy i suplementy na SM?
W pewnych badaniach uzyskano wątpliwe wyniki, które rzekomo zalecają na przykład dietę bogatą w błonnik lub spożywanie probiotyków. Z tych powodów suplementy diety nadal są kontrowersyjną kwestią w stwardnieniu rozsianym. Zdrowa dieta jest bowiem niezbędna w każdej chorobie, ale w tym schorzeniu korzyści nie są ciągle wystarczająco jasne.
Ponieważ nie mamy jasności do co samego pochodzenia SM, trudno jest znaleźć ostateczne metody leczenia. Tym bardziej, jeśli chodzi o alternatywne terapie oparte na witaminach i suplementach. Mogłyby przynieść poprawę, ale raczej nie rozwiążą całkowicie problemu.
Potrzebne są dalsze badania, zwłaszcza jeśli zamierzamy zalecić stosowanie substancji, które nie przyniosły rzeczywistej korzyści pacjentom. Na razie przyjmowanie witamin i suplementów w SM powinno odbywać się pod obserwacją przeszkolonego personelu, co dostarczy rzetelnych informacji pacjentowi, przy zachowaniu realistycznych oczekiwań.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Talavera, C.; Flores, M.; Macías, N.; Flores, J.; Hernández, C.; Vitamina D y Esclerosis Múltiple: Evidencia Científica; Neurología Argentina; 5 (4): 250 – 258; 2013.
- López, P.; Sosa, M.; Vitamina D y Esclerosis Multiple. Prevalencia de Hipovitaminosis D; Revista de Osteoporosis y Metabolismo Mineral; 7 (2); 2015.
- Silva, B. Y. D. C., Sampaio, H. A. D. C., D’Almeida, J. A. C., & Melo, M. L. P. D. (2019). Nutrición en la Esclerosis Múltiple: Revisión integrativa de las publicaciones científicas en los últimos 5 años. Revista chilena de nutrición, 46(3), 230-238.
- Reyes, M. A., Vicuña, J., & Navas, Á. (2016). Esclerosis múltiple y embarazo. Repertorio de Medicina y Cirugía, 25(1), 33-39.
- Calle Pascual, A. L., & Torrejón, M. J. (2012). La vitamina D y sus efectos” no clásicos”. Revista Española de Salud Pública, 86, 453-459.
- Kong, M.; Pérez, J.; Hernández, C.; Macías, N.; Flores, M.; Ácidos Grasos Poliinsaturados en el Tratamiento de la Esclerosis Múltiple; Medwave; 15 (1); 2015.
- Sedeño, V.; Fabre, E.; López, C.; Meza, M.; Nutrientes y Alimentos en las Esclerosis Múltiple; Archivos Latinoamericanos de Nutrición; 70 (1); 2020.
- Moreno, J.; Determinación del Deterioro Cognitivo y su Relación con los Niveles Séricos de Vitamina B12 y Folato en Pacientes con Esclerosis Múltiple; Facultad de Medicina – Universidad Autónoma de Querétaro; 2018.