Moczówka prosta: diagnoza i leczenie

Moczówka prosta daje najczęściej takie objawy jak częste oddawanie moczu oraz ciągłe odczuwanie pragnienia. Osoby cierpiące na to schorzenia wydalają każdego dnia od 3 do 30 litrów wody w moczu.

Moczówka prosta to zaburzenie, które pojawia się w wyniku całkowitego lub częściowego braku substancji nazywanej wazopresyną. Dochodzi do niej również, gdy organizm nie wchłania tego składnika. Najbardziej typowy objaw tego schorzenia to wielomocz, czyli innymi słowy produkcja większych ilości moczu niż zazwyczaj.

W dalszej części artykułu przyjrzymy się bliżej objawom, diagnozowaniu i leczeniu moczówki prostej.

Istnieją dwie odmiany moczówki prostej (DI): centralna i nerkopochodna. W obu przypadkach może być pierwotna lub wtórna. Moczówka prosta pierwotna to schorzenie genetyczne, zaś jej wtórna postać to choroba nabyta.

Moczówka prosta centralna (lub ośrodkowa) zaczyna się w podwzgórzu. To najczęstsza forma tego schorzenia. Z kolei odmiana nerkopochodna zaczyna się w nerkach.

Moczówka prosta pojawia się, gdy organizm nie jest w stanie regulować płynów ustrojowych. Normalnie istnieje równowaga między ilością spożywanych płynów a tymi wydalanymi przez nerki. Jednak w przypadku moczówki prostej organizm nie jest w stanie utrzymać tej istotnej równowagi.

Funkcja wydalnicza nerek jest w znacznym stopniu determinowana przez produkcję hormonu antydiuretycznego. Produkcja tego hormonu, wazopresyny (ADH), odbywa się w podwzgórzu.

Następnie jest on przechowywany w przysadce mózgowej. Jeśli organizm zacznie się odwadniać, hormon ten zacznie być uwalniany do krwiobiegu.

Następnie wazopresyna aktywuje kanaliki nerkowe. To z kolei powoduje zagęszczenie moczu oraz sprawia, że kanaliki wydzielają określoną dawkę wody do krwiobiegu. To działanie ma nie dopuścić do tego, aby woda uchodziła razem z moczem.

W przypadku moczówki prostej centralnej uszkodzenie pojawia się w podwzgórzu lub przysadce mózgowej. Ogranicza ono produkcję, przechowywanie lub uwalnianie wazopresyny.

Z kolei w moczówce prostej nerkopochodnej uszkodzenie pojawia się w kanalikach nerkowych. Nie są one w stanie reagować na wazopresynę w taki sposób, w jaki powinny.

Diagnoza

Zazwyczaj należy przeprowadzić kilka badań, aby zdiagnozować moczówkę prostą. Wszystko dlatego, że objawy tego schorzenia przypominają wiele innych chorób. Diagnoza musi również różnicować rodzaj moczówki prostej, która występuje u pacjenta, co sprawia, że cały proces staje się jeszcze bardziej złożony.

Najczęściej lekarz zleci wykonanie następujących podstawowych badań:

• Badanie uciekania wody to najczęściej wykonywane badania. Pacjent pod kontrolą lekarza musi przestać na jakiś czas przyjmować płyny. Specjalista będzie monitorował wpływ uciekania wody na krew, wagę ciała, produkcję moczu i jego stężenie.
• Badanie moczu. To badania określa poziom stężenia moczu. Pokazuje jak wiele wody się w nim znajduje w porównaniu z innymi substancjami usuwanymi przez organizm.
• Rezonans magnetyczny. Ten rodzaj badania pozwala uzyskać szczegółowe zdjęcia tkanek w mózgu. Dzięki temu lekarz jest w stanie wykryć istnienie jakichkolwiek zaburzeń w przysadce mózgowej i otaczających ją obszarach.

Leczenie moczówki prostej

Leczenie moczówki prostej zależy od rodzaju, który dotknął pacjenta. Ogólnie rzecz biorąc, leczenie moczówki prostej centralnej polega na repozycjonowaniu hormonalnych i właściwym zarządzaniu możliwych do skorygowania przypadków. Niewłaściwe leczenie może prowadzić do nieodwracalnego zniszczenia nerek.

Zazwyczaj lekarze zalecają stosowanie desmopresyny, syntetycznego odpowiednika hormonu wazopresyna. Ma ona właściwości zwężające naczynia i antydiuretyczne o długotrwałym działaniu.

Najczęściej jest dostępna w formie roztworu do nosa. Jednak można ją również wstrzykiwać pod skórę. Mimo tego taki sposób podania powinno się stosować jedynie w sytuacjach awaryjnych.

W niektórych przypadkach leczenie moczówki prostej może polegać na podawaniu leków nie będących hormonami. W takim przypadku istnieją trzy różne grupy leków. To inhibitory prostaglandyny, diuretyki tiazydy oraz leki wywołujące uwalnianie wazopresyny. Połączenie tych leków daje pozytywne rezultaty.

Jednak leczenie moczówki prostej jest inne w przypadku jej odmiany nerkopochodnej. U takich pacjentów zazwyczaj stosuje się zmianę diety i leki, aby zmniejszyć ilość produkowanego moczu. Lekarze przepisują zazwyczaj niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz diuretyki tiazydy.

Oprócz tego zalecają włączenie diety, która jest uboga w sól i białka. Oczywiście leczenie moczówki prostej, bez względu na jej rodzaj, zawsze zakłada ochronę przed odwodnieniem.