Mikroelementy: czym są i dlaczego są ważne?
Mikroelementy to składniki niezbędne dla różnych funkcji organizmu. Ich brak może powodować zaburzenia metaboliczne i choroby przewlekłe.
Mikroelementy pełnią ważne funkcje zdrowotne. W rzeczywistości szacuje się, że pełnią one co najmniej pięć funkcji w organizmach żywych. Znane są również jako tymczasowe biopierwiastki i w dużej mierze można je uzyskać wraz z pożywieniem.
Na czym polegają? W pracę jakich narządach się angażują? Przy tej okazji chcemy szczegółowo opisać wszystko, co dotyczy tych mikroelementów. Dodatkowo zwracamy uwagę na najważniejsze z nich i to jakie zadania wykonują w organizmie.
Czym są mikroelementy?
Mikroelementy, zwane także pierwiastkami śladowymi, to substancje pochodzenia mineralnego, które występują w organizmie w bardzo małych ilościach. Są niezbędne do normalnego funkcjonowania organizmu.
Na ogół wpływają na funkcje metaboliczne, takie jak na przykład regulacja i konformacja struktur, takich jak hormony lub błony komórkowe. Biorą również udział w działaniach enzymatycznych.
Przeczytaj także: Czy Twój metabolizm jest szybki czy wolny?
Mikroelementy: dlaczego są tak ważne?
Jak już wspomnieliśmy, pierwiastki śladowe pełnią różne funkcje w organizmie. Oto niektóre z najważniejszych:
- Wapń: wpływa na układ nerwowy, kości, zęby i krzepnięcie krwi.
- Miedź: jest częścią tkanek ciała, takich jak wątroba, mózg, nerki i serce.
- Fluor: jest częścią zębów.
- Fosfor: bierze udział w tworzeniu białek.
- Żelazo: integruje hemoglobinę. Bierze udział w oddychaniu komórkowym, utlenianiu glukozy, utlenianiu kwasów tłuszczowych i syntezie DNA.
- Mangan: jest częścią niektórych enzymów. W przypadku niedoboru powoduje utratę wagi, zapalenie skóry i nudności. Uważa się, że uczestniczy w funkcjach seksualnych i rozrodczych.
- Magnez: bierze udział w metabolizmie glukozy.
- Potas: równowaga środowiska wewnętrznego.
- Sód: równowaga środowiska wewnętrznego.
- Jod: niezbędny do funkcjonowania tarczycy.
- Cynk: wpływa na metabolizm białek i kwasów nukleinowych. Dlatego uważa się, że odgrywa bardzo ważną rolę podczas ciąży i rozwoju płodu. Promuje aktywność wielu enzymów.
Co się dzieje, gdy nam ich brakuje?
Istnieją mikroelementy, które są uważane za niezbędne, więc ich brak lub niedobór powoduje zmiany metaboliczne i fizjologiczne zwane chorobami niedoboru. Są również związane z chorobami metabolicznymi.
Kilka badań sugeruje, że niedobór żelaza jest jednym z najczęstszych aspektów niedożywienia na całym świecie. W krajach rozwijających się niedobór żelaza na ogół towarzyszy niedoborom innych mikroelementów, takich jak: cynk i jod, witaminy A, B12 i kwasu foliowego.
Przyczyny niedoboru żelaza
Oto niektóre z najczęstszych przyczyn niedoboru żelaza:
- Dieta o obniżonej zawartości żelaza: złe odżywianie, chroniczny alkoholizm, zmniejszone spożycie białka zwierzęcego i witaminy C.
- Sytuacje, w których potrzebujmy większych ilości żelaza: między innymi ciąża, operacja, miesiączka, dzieciństwo i okres dojrzewania, krwawienie z przewodu pokarmowego, choroba nerek.
- Niewystarczające wchłanianie z przewodu pokarmowego: mogą wystąpić zakłócenie wchłaniania w przypadku niektórych pokarmów lub leków.
- Kwas foliowy: wady cewy nerwowej lub poronienie.
- Jod: utrata ciąży lub upośledzenie umysłowe.
- Selen, miedź, wapń: są związane z powikłaniami ciąży i rozwoju płodu.
- Magnez: związany ze stanem przedrzucawkowym i przedwczesnym porodem.
- Cynk: związany ze stanem przedrzucawkowym i groźbą przedwczesnego porodu.
Może Cię zainteresować: Kwas foliowy a foliany – czym się różnią?
Czy wszyscy potrzebujemy takiej samej ilości mikroelementów?
Istnieją różne sytuacje lub okresy życia, które wymagają większego spożycia mikroelementów. Jak już wspomnieliśmy, może to być okres ciąży i laktacji, dzieciństwa lub dorosłości.
Należy pamiętać, że istnieje wiele chorób, które z kolei mogą zmienić lub zwiększyć ilość potrzebną organizmowi. W każdym z tych przypadków konieczne jest przejęcie nad nimi kontroli.
Mikroelementy – jak zapobiec niedoborowi?
Najlepszym sposobem uniknięcia niedoborów jest zrównoważona dieta obejmująca jak najwięcej pokarmów, zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Nie należy zapominać, że minerały są częścią wszystkich pokarmów i to dzięki zrównoważonej diecie dostarczamy je organizmowi.
W szczególnych przypadkach, takich jak ciąża, dzieciństwo lub w przypadku wystąpienia choroby wskazane jest skonsultowanie się z lekarzem, jaka jest zalecana ilość, aby zapobiec niedoborom i jakie suplementy można spożywać, aby sprostać wymaganiom organizmu.
O czym należy pamiętać?
Mikroelementy pełnią wiele funkcji organizmu, dlatego ich brak lub nadmiar może powodować komplikacje zdrowotne.
Aby zapobiec niedoborom, które są najczęstszym problemem konieczne jest zbilansowanie diety. W niektórych przypadkach należy rozważyć suplementację, aby uniknąć problemów w przyszłości.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Reynaud AC. Requerimiento de micronutrientes y oligoelementos. Rev. peru. ginecol. obstet. 2014;60(2): 161-170.
- Urdaneta Machado JR, Urribarrí L, Villalobos M, García J, Guerra M, ZambranoDeficiencia de oligoelementos durante el primer trimestre del embarazo en Maracaibo, Venezuela. An Venez Nutr 2013; 26(1): 14 – 22.
- Ramírez Hernández J, Bonete MJ, Martínez Espinosa RM. Propuesta de una nueva clasificación de los oligoelementos para su aplicación en nutrición, oligoterapia, y otras estrategias terapéuticas. Nutr Hosp. 2015;31(3):1020-1033.