Melatonina i jej 10 zalet

Melatonina to hormon regulujący nasz zegar biologiczny. Czy wiesz za co jest odpowiedzialna i jakie korzyści niesie dla zdrowia?

Melatonina kojarzona jest ze snem i czuwaniem oraz regulacją zegara biologicznego. Ma jednak też inne funkcje, co wykazały niedawne badania.

Stężenie melatoniny w surowicy krwi zależy od wieku. Niemowlęta poniżej 3 miesiąca życia wydzielają jej bardzo małe ilości. Wydzielanie tego hormonu wzrasta jednak z czasem. Czy wiesz jakie ma on zalety? Przyjrzyjmy się im.

Funkcje i zalety melatoniny

Melatonina reguluje nasz zegar biologiczny, naprzemienność okresów snu i czuwania, cykle hormonalne i temperaturę. Poznaj także jej inne zalety!

1. Działanie przeciwdrgawkowe

Ataki epilepsji poza swoją trudną charakterystyką wymagają dużego wydatku energetycznego. Prowadzi to do przyspieszenia procesów utleniania i nadmiernej produkcji wolnych rodników, co skutkuje starzeniem się komórek i pogorszeniem metabolizmu.

Badanie przeprowadzone przez  Physiological Research dowiodło, że podanie melatoniny przed atakiem drgawek toniczno-klonicznych redukuje poziom wolnych rodników powstałych w jego wyniku. To trudne do zastosowania w praktyce, ale naukowcy nad tym pracują.

2. Obniżanie ciśnienia

Melatonina bierze udział w regulacji ciśnienia tętniczego i wpływa na funkcjonowanie układu krążenia. U pacjentów z nadciśnieniem, przyjmowanie melatoniny regularnie przed snem znacznie zmniejsza ciśnienie w nocy.

Hormon ten ma działanie przeciwutleniające oraz reguluje poziom rozszerzającego naczynia krwionośne tlenku azotu w organizmie. Co więcej, wspomaga funkcje śródbłonka i ogranicza aktywność nadnerczy.

3. Wspomaganie profilaktyki nowotworów

Badania z 2017 roku udowodniły cytostatyczne działanie melatoniny w terapii wielu rodzajów nowotworów, w tym raka piersi, jajnika, prostaty, jamy ustnej, żołądka i jelita grubego. Nie ma ona wprawdzie funkcji terapeutycznej, ale przyczynia się do hamowania rozwoju guzów i reprodukcji szkodliwych komórek.

Melatonina wspomaga także chemoterapię raka piersi. Wzmacnia efekt terapeutyczny i łagodzi efekty uboczne leków oraz promieniowania.

4. Zapobieganie przedwczesnemu starzeniu się

Miejscowa aplikacja melatoniny może przynosić pozytywne efekty, gdyż penetruje ona w głąb tkanek i kumuluje się tam dzięki swojej odmiennej strukturze chemicznej. Może więc zebrać się pod skórą i stopniowo się uwalniać.

Co więcej, organizm produkuje melatoninę endogenną, która w połączeniu z tą dostarczoną z zewnątrz daje efekt przeciwutleniający i zapobiega przedwczesnemu starzeniu się skóry w wyniku kontaktu z promieniami UV.

5. Regulacja układu odpornościowego

Melatonina reguluje procesy zapalne i immunologiczne – aktywuje i hamuje odpowiedzi układu odpornościowego. Co więcej, jej silne działanie przeciwutleniające łagodzi procesy utleniania w dotkniętych stanem zapalnym tkankach.

Jej działanie w obrębie wydzielania pewnych substancji w organizmie pełni następujące funkcje:

• Reguluje funkcje enzymów prozapalnych.
• Kontroluje produkcję cytokin i leukotrienów.
• Reguluje cykl funkcjonowania leukocytów.

6. Ochrona układu nerwowego

Zaburzenia syntezy melatoniny odpowiadają za zmiany na dwóch pierwszych etapach choroby Alzheimera. Badanie opublikowane w Journal of Pineal Research podaje, że reaktywacja cyklu snu i czuwania poprzez fototerapię i suplementację tego hormonu daje obiecujące rezultaty.

Melatonina chroni układ nerwowy, co przyczynia się do profilaktyki chorób neurodegeneracyjnych typowych dla podeszłego wieku takich jak Alzheimer.

7. Działanie przeciwutleniające

Melatonina jest świetnym środkiem neutralizującym wolne rodniki występujące w organizmie. Wolne rodniki to substancje utleniające.

Badania przeprowadzone przez Life Sciences wskazują, że melatonina, która jest związkiem rozpuszczalnym w tłuszczach, jest dwukrotnie bardziej aktywna niż witamina E uważana za najskuteczniejszy lipofilowy przeciwutleniacz.

8. Regulacja ruchów jelit

Melatonina zapobiega także owrzodzeniom na śluzówce układu pokarmowego dzięki następującym właściwościom:

• Działanie przeciwutleniające.
• Ograniczenie wydzielania kwasu chlorowodorowego.
• Stymulacja układu odpornościowego.
• Wspomaganie regeneracji nabłonka w żołądku.
• Stymulacja mikrokrążenia.

Dzięki swoim unikalnym właściwościom, melatonina może również wspomagać profilaktykę wrzodów, zespołu jelita drażliwego i kolki u dzieci.

9. Cykl reprodukcyjny a melatonina

Melatonina wpływa także na dojrzewanie seksualne poprzez regulację ekspresji genów odpowiedzialnych za uwalnianie gonadotropin (GnRH) w ciągu doby. Cykliczne uwalnianie GnRH kontroluje bowiem wydzielanie hormonu luteinizującego i folikulotropowego.

10. Zaburzenia ze spektrum autyzmu

Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, anomaliami w obrębie układu serotoninergicznego i problemami z cyklem snu i czuwania wykazują zmienione wydzielanie melatoniny.

Zaburzenia snu, wybudzanie się w nocy i bezsenność występują u 50 do 80 % pacjentów z autyzmem. Melatonina jest jednak w stanie poprawić ich jakość życia oraz pomóc rodzinie i opiekunom.

Melatonina: zalecenia

Organizm wydziela najwięcej melatoniny nocą. Absorbowane w ciągu dnia światło dzienne i zegar biologiczny determinują natomiast produkcję tej substancji.

Przed przyjęciem melatoniny najlepiej skonsultować się z lekarzem, szczególnie w razie występowania jakiejś choroby. Specjalista ustali czy jej zażywanie jest wskazane. Wymienione zalety melatoniny są w dużej mierze niepotwierdzone, więc każdy przypadek wymaga indywidualnego podejścia.