Leki zwiotczające mięśnie: 12 najczęściej używanych

Środki zwiotczające mięśnie to leki stosowane w leczeniu skurczów i spastyczności. Czytaj dalej i dowiedz się, które są najczęstsze, a także jakie są ich skutki i przeciwwskazania.

Istnieją dwa podstawowe rodzaje leków zwiotczających mięśnie. Niektóre stosuje się w leczeniu skurczów (karizoprodol, chlorzoksazon i cyklobenzapryna), a inne w spastyczności (baklofen, dantrolen, diazepam).

Chodzi tu o dość ryzykowne leki, które wymagają recepty. Powodem jest to, że niektóre z nich mogą wchodzić w interakcje z innymi substancjami, a także powodować skutki uboczne.

W tym artykule dowiemy się, jak działają leki zwiotczające mięśnie, poznamy też ich przeznaczenie, środki ostrożności i przeciwwskazania. Należy zauważyć, że intencja tego artykułu ma jedynie charakter informacyjny.

Co to są leki zwiotczające mięśnie i do czego się ich używa?

Jak sama nazwa wskazuje, leki te stosuje się w leczeniu pewnych problemów z mięśniami. W szczególności zaleca się je w przypadku skurczów i spastyczności.

Skurcze odnoszą się do nagłych, mimowolnych skurczów jednego lub więcej mięśni. Mogą wynikać z nagromadzonego napięcia i może im towarzyszyć ból.

Z drugiej strony w spastyczności mięsień jest sztywny, co utrudnia zginanie stawu. Jest to spowodowane uszkodzeniami nerwów zaangażowanych w ruch. Może to wskazywać na pewne stany, takie jak stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne i porażenie mózgowe.

Leki zwiotczające mięśnie mogą pomóc złagodzić lub zmniejszyć ból i dyskomfort związany ze skurczami i spastycznością, nawet w stanach klinicznych, takich jak zespół jelita drażliwego. Jednak nie atakują one przyczyny dolegliwości.

Należy zauważyć, że leków tych nie należy zamieniać, tzn. nie można podawać jednych zamiast drugich. Dlatego nie należy stosować środków przeciwskurczowych w przypadku skurczów, chociaż niektóre środki przeciwskurczowe (takie jak tyzanidyna) również zaleca się w spastyczności.

Powszechnie stosowane przeciwskurczowe leki zwiotczające mięśnie

Środki przeciwskurczowe działają na układ nerwowy, wywołując efekt uspokajający w tym sensie, że blokują lub hamują sygnały bólowe. Wskazane jest, aby nie używać ich dłużej niż 2 do 3 tygodni.

Z drugiej strony, jak dotąd nie okazały się bardziej skuteczne od niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub paracetamolu, ale mają więcej efektów ubocznych niż te ostatnie. Wśród najbardziej znanych możemy wymienić następujące.

1. Karyzoprodol

Karyzoprodol jest dostępny w tabletkach 350 miligramów (mg). Przepisuje się go przy schorzeniach układu mięśniowo-szkieletowego z bólem spowodowanych skręceniami, naciągnięciami lub innymi urazami. Można go również znaleźć w połączeniu z aspiryną lub kodeiną.

2. Chlorzoksazon

Znany pod markami Parafon® lub Lorzone®, chlorzoksazon jest również stosowany w celu łagodzenia bólu i skurczów spowodowanych naderwaniem mięśni lub skręceniem. W leczeniu często stosuje się go w połączeniu z aspiryną a także lekami przeciwbólowymi, takimi jak acetaminofen.

3. Metaksalon

Komercyjnie nazywany Skelaxin® lub Metaxall®. Przyjmuje się go doustnie i występuje w tabletkach 800 mg. Ten środek zwiotczający mięśnie jest skuteczny, ale stosunkowo silny, dlatego należy go przyjmować z umiarem.

4. Metokarbamol

Najbardziej znaną nazwą handlową tego środka zwiotczającego mięśnie jest Robaxin®. Występuje w tabletkach 500 mg. Uważa się go jednak za nieskuteczny w przypadku bólu krzyża, a także w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów i problemów z mięśniami przy porażeniu mózgowym.

Maksymalna dawka u dorosłych to 2 do 3 tabletek 4 razy dziennie (4 do 6 gramów na dobę). Ale dawkę należy dostosować dla osób starszych i pacjentów z chorobami wątroby.

5. Orfenadryna

Norflex® to środek zwiotczający mięśnie do podawania doustnego. Ma działanie antycholinergiczne i dlatego jest zalecany w przypadku bólu i wspomagania kontroli motorycznej u osób z chorobą Parkinsona.

6. Tyzanidyna

Tyzanidyna jest lekiem zwiotczającym mięśnie agonistą receptora alfa-2 , działającym w rdzeniu kręgowym. Działa ośrodkowo i spowalnia pracę mózgu i układu nerwowego.

7. Cyklobenzapryna

Cyklobenzapryna jest lekiem trójpierścieniowym. Występuje w różnych postaciach, zwykle od 5 do 10 mg.

Podaje się go 2 do 4 razy dziennie, maksymalna dawka to 60 mg/dzień. Przydaje się na ból, ale nie na spastyczność czy sztywność.

Powszechnie stosowane antyspastyczne środki zwiotczające mięśnie

Druga grupa środków zwiotczających mięśnie składa się z leków przeciwspastycznych. Należą do nich następujące medykamenty.

8. Baklofen

Baklofen (Lioresal®) stosuje się w spastyczności w stwardnieniu rozsianym. Ma działać poprzez blokowanie sygnałów nerwowych wysyłanych przez kręgosłup, które wywołują skurcze.

9. Dantrolen

Znany na rynku jako Dantrium®, dantrolen jest również przepisywany w przypadku stwardnienia rozsianego, a także przy skurczach mięśni spowodowanych udarem, urazem rdzenia kręgowego i porażeniem mózgowym. W przeciwieństwie do pierwszego działa na mięśnie szkieletowe.

10. Diazepam

Diazepam (Valium®) to lek należący do grupy benzodiazepin. Jest stosowany w depresji i stanach lękowych, a także jest środkiem zwiotczającym mięśnie, który pomaga łagodzić skurcze.

Inne leki przepisywane jako środki zwiotczające mięśnie

Oprócz tych już wspomnianych, niektóre leki mogą być zalecane przez pracowników służby zdrowia do leczenia problemów takich jak spastyczność, chociaż nie są w rzeczywistości środkami zwiotczającymi mięśnie.

11. Benzodiazepiny

Benzodiazepiny mogą pomóc rozluźnić mięśnie ze względu na ich działanie uspokajające. Należą do nich klonazepam i alprazolam.

12. Gabapentyna

Gabapentyna jest lekiem przeciwdrgawkowym. Pomaga również złagodzić spastyczność mięśni, chociaż jej funkcja nie jest do końca poznana.

Środki ostrożności i przeciwwskazania

Środki zwiotczające mięśnie wchodzą w interakcje z alkoholem i innymi narkotykami. Dlatego należy unikać ich jednoczesnego stosowania z opioidowymi lekami przeciwbólowymi, środkami psychotropowymi a także lekami hamującymi ośrodkowy układ nerwowy.

Ze względu na ich ryzykowne zastosowanie należy skonsultować się z lekarzem w następujących przypadkach:

• Dorośli powyżej 65 lat i poniżej 18 lat
• Pacjenci z zaburzeniami psychicznymi
• Choroba wątroby i niewydolność nerek

Skutki uboczne środków zwiotczających mięśnie

Środki zwiotczające mięśnie mogą powodować różne skutki uboczne. Najczęstsze to:

• Senność i zmęczenie
• Zawroty głowy lub utrata równowagi
• Bóle głowy
• Nerwowe pobudzenie
• Trudności z koncentracją lub zapamiętywaniem rzeczy

Należy unikać długotrwałego leczenia środkami zwiotczającymi mięśnie, ponieważ niektóre mogą powodować uzależnienie, a także zespół odstawienia.