Jakie są objawy cechujące zakażenie żołądka i jelit?

Zakażenie żołądka i jelit to choroba, która zwykle charakteryzuje się takimi objawami, jak nudności, biegunka i ból brzucha. Może być ona spowodowana przez wirusy, bakterie, pasożyty lub inne czynniki niezakaźne.
Jakie są objawy cechujące zakażenie żołądka i jelit?

Ostatnia aktualizacja: 17 października, 2020

Objawy cechujące zakażenie żołądka i jelit wskazują jednoznacznie na stan zapalny, który ta choroba wywołuje w przewodzie pokarmowym. Biegunka, wymioty, bóle brzucha i skurcze mięśni są często spotykanymi dolegliwościami w tym przypadku.

Według publikacji w The New England Journal of Medicine najczęstszymi przyczynami tej choroby (aż 90% przypadków u osób dorosłych) są norowirusy, patogeny RNA należące do rodziny Caliciviridae.

Tak więc, wbrew temu, co myślisz, większość epidemii zapalenia żołądka i jelit jest wywoływana przez wirusy, a nie bakterie. Z tego powodu musisz znać symptomatologię tej choroby, aby wiedzieć, jak skutecznie ją leczyć.

Zakażenie żołądka i jelit – wskaźnik śmiertelności choroby

Zakażenie żołądka i jelit to choroba, która zwykle charakteryzuje się takimi objawami, jak nudności, biegunka i ból brzucha. Może być ona spowodowana przez wirusy, bakterie, pasożyty lub inne czynniki niezakaźne.

Potocznie choroba ta określana jest jako grypa żołądkowa lub jelitowa. Jednak nie ma ona nic wspólnego z typową grypą.

Ból brzucha

Różne badania epidemiologiczne szacują, że każdego roku na świecie występuje od trzech do pięciu miliardów przypadków zapalenia żołądka i jelit. To z pewnością dość znaczna liczba.

Światowa Organizacja Zdrowia (oryg. World Health Organization – WHO) ostrzega nas, że jej efekty są znacznie poważniejsze u dzieci poniżej piątego roku życia.

Oto kilka faktów:

  • Choroby okołobiegunkowe są drugą co do wielkości przyczyną zgonów dzieci poniżej piątego roku życia, co przekłada się na około 525 000 zgonów rocznie.
  • Badania pokazują, że co najmniej 453 000 zgonów niemowląt jest spowodowanych rotawirusem (aż 22% zgonów w krajach takich jak Etiopia czy Indie).
  • Znacznej części tych zgonów można by zapobiec dzięki dostępowi do czystej wody i odpowiednich warunków sanitarnych w obiektach publicznych.
  • Na całym świecie każdego roku odnotowuje się około 1,7 miliarda przypadków biegunki u niemowląt.

Jak widzieliśmy, najczęstszymi czynnikami wirusowymi powodującymi zakażenie żołądka i jelit u dorosłych są norowirusy, podczas gdy dzieci poniżej piątego roku życia są bardziej podatne na rotawirusy.

Jeśli chcesz wiedzieć, jak rozróżniać objawy zapalenia żołądka i jelit w zależności od czynników sprawczych, poświęć chwilę na uważne przeczytanie dalszej części naszego artykułu.

Ogólnie rzecz biorąc ból brzucha jest jednym z klasycznych objawów zapalenia żołądka i jelit.

Jakie są objawy wskazujące na zakażenie żołądka i jelit?

Odpowiedź na to pytanie zależy w dużej mierze od czynnika sprawczego. Źródła takie jak Narodowa Biblioteka Medyczna Stanów Zjednoczonych podkreślają, że istnieją trzy główne elementy chorobotwórcze: wirusy, bakterie i pasożyty.

Przyjrzyjmy się, co dzieje się w każdym z tych przypadków.

Wirusowe zapalenie żołądka i jelit

Według badań klinicznych wirusowe zakażenia żołądka i jelit (zwane także potocznie grypą żołądkową) wywołane przez rotawirusy u osób dorosłych zwykle przebiega bezobjawowo, a okres inkubacji wynosi od jednego do trzech dni.

W przypadkach z objawami zewnętrznymi trwają one od pięciu do siedmiu dni.

Biegunka

Niektóre z objawów tego schorzenia są następujące:

  • Wodnista biegunka bez krwi
  • Bóle i skurcze brzucha
  • Nudności i wymioty
  • Bóle głowy
  • Łagodna gorączka, od 37 do 38 stopni Celsjusza

Ważne jest, aby wiedzieć, kiedy skonsultować się z lekarzem, ponieważ wprawdzie te choroby zwykle nie wymagają żadnej interwencji klinicznej, to osoby podatne na nie mogą wymagać pilnego leczenia.

Na przykład, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, obecność krwi w wymiocinach i biegunka lub niezdolność do zatrzymywania płynów przez 24 godziny są wyraźnymi objawami wskazującymi na konieczność skorzystania z pomocy lekarskiej lub ambulatoryjnej.

Bakteryjne zapalenie żołądka i jelit

Badania naukowe potwierdzają, że bakterie z rodzaju Campylobacter są najczęstszymi przyczynami bakteryjnego zapalenia żołądka i jelit. Połowa z nich jest spowodowana kontaktem ze skażonym mięsem drobiowym.

Inne infekcje, które wykazują te same objawy, to powodowane przez Escherichia coli, Salmonella i Shigella.

Biblioteka Medyczna Weteranów Stanów Zjednoczonych sporządziła ogólny zestaw symptomatologii tego typu infekcji. Oto niektóre z najczęstszych objawów:

  • Wodnista biegunka bez krwi
  • Nudności i wymioty
  • Gorączka i dreszcze
  • Ból brzucha
  • Krew w kale, w najpoważniejszych przypadkach

Jak widzieliśmy, różnice między wirusowym i bakteryjnym zapaleniem żołądka oraz jelit są minimalne, chociaż najczęstszymi objawami tego ostatniego rodzaju są gorączka i krew w stolcu.

Oczywiście postępujące pogorszenie, z utrzymującym się wzrostem gorączki powyżej 38 stopni Celsjusza, obecność krwi w stolcu i oznaki odwodnienia (suchość w ustach oraz brak moczu) są wyraźnymi oznakami, że konsultacja z lekarzem będzie konieczna.

Pasożytnicze zapalenie żołądka i jelit

Jest to bardzo szeroka kategoria, która obejmuje różne pasożyty, od pierwotniaków po tasiemce, nicienie i inne płazińce. Mogą one powodować ogólne zakażenie żołądka i jelit zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych.

Badania pokazują, że objawy tego typu zapalenia żołądka i jelit są podobne do wcześniej wspomnianych. Jednak pojawiają się nowe symptomy, takie jak na przykład:

Dzieje się tak, ponieważ w wielu przypadkach (takich jak infekcja tasiemcem) pasożyt żywi się bezpośrednio z treści jelitowej lub krwi pacjenta.

Ponadto tego typu choroby zwykle trwają dłużej niż wspomniane wcześniej. Na przykład tasiemiec może przetrwać w organizmie człowieka przez dwa lub trzy lata, jeśli zastosujemy odpowiedniego leczenia przeciw pasożytom.

Być może uznasz także ten artykuł za interesujący: 5 porad, jak wyeliminować pasożyty jelitowe

Niezakaźne zapalenie żołądka i jelit

Należy zauważyć, że nie wszystkie epizody zapalenia żołądka i jelit są spowodowane czynnikami zakaźnymi. Niektóre sytuacje, które powodują tę ogólną symptomatologię, są następujące:

Choroba Crohna - Zakażenie żołądka i jelit
  • Spożycie glutenu przez pacjentów z celiakią.
  • Choroba Leśniowskiego-Crohna, czyli zapalenie niektórych odcinków przewodu pokarmowego.
  • Zatrucie pokarmowe
  • Nieswoiste zapalenie jelit (ang. inflammatory bowel disease – IBD)

Znakami ostrzegawczymi wskazującymi na konieczność wizyty u lekarza jest wysoka gorączka, silny ból, krew w stolcu i odwodnienie.

Zapewne zaciekawi Cię także nasz inny artykuł: Różnice między alergią, nietolerancją, awersją i zatruciem pokarmowym

O czym należy pamiętać w przypadku stanów zapalnych żołądka i jelit?

Chociaż ta grupa chorób ma wiele oczywistych objawów, pomimo obserwowanej różnorodności, we wszystkich ciężkich przypadkach konieczna jest diagnoza lekarska, aby zastosować najskuteczniejsze leczenie dla każdego pacjenta.

 Ogólnie rzecz biorąc, obecność odwodnienia organizmu lub krwi w stolcu są wyraźnymi znakami ostrzegawczymi, wskazującymi, że należy pilnie zgłosić się do lekarza.

Podsumowując, objawy zapalenia żołądka i jelit zawsze obejmują biegunkę, bóle brzucha i nudności, niezależnie od przyczyny. Jednak zawsze będą bardzo wyraźne różnice w zależności od tego, czy przyczyną choroby są bakterie, wirusy czy czynniki pasożytnicze.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Glass, R. I., Parashar, U. D., & Estes, M. K. (2009). Norovirus gastroenteritis. New England Journal of Medicine361(18), 1776-1785.
  • Enfermedades diarréicas, Organización Mundial de la Salud (OMS). Recogido a 20 de agosto en https://www.who.int/es/news-room/fact-sheets/detail/diarrhoeal-disease
  • Elliott, EJ (2007 Jan 6). «Acute gastroenteritis in children.». BMJ (Clinical research ed.) 334 (7583)
  • Tate JE, Burton AH, Boschi-Pinto C, Steele AD, Duque J, Parashar UD (February de 2012). «2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis». The Lancet Infectious Diseases 12 (2): 136-41.
  • Gastroenteritis, MedlinePLUS.gov. Recogido a 20 de agosto en https://medlineplus.gov/spanish/gastroenteritis.html
  • Blacklow, N. R., & Greenberg, H. B. (1991). Viral gastroenteritis. New England Journal of Medicine325(4), 252-264.
  • Galanis, E (2007 Sep 11). «Campylobacter and bacterial gastroenteritis.». CMAJ : Canadian Medical Association 177 (6): 570-1.
  • Gastroenteritis bacteriana, Veteran Health Library. Recogido a 20 de agosto en https://www.veteranshealthlibrary.va.gov/Spanish/DiseasesConditions/Digestive/142,89212_VA
  • Sepúlveda, Sofía E., et al. “Enfermedad inflamatoria intestinal: Una mirada inmunológica.” Revista médica de Chile 136.3 (2008): 367-375.
  • Meza-Lucas, Antonio, and Francisco Aguilar Rebolledo. “Teniasis humana por Taenia solium.” Revista Mexicana de Patología Clínica y Medicina de Laboratorio 49.2 (2002): 92-99.
  • Sáez, Marta Lázaro, Rógger Álvaro Bendezú García, and Marina Torres Almendros. “Enfermedad celiaca.” SESIONES HOSPITALARIAS 2011-2012 COMPLEJO HOSPITALARIO TORRECÁRDENAS (2010): 53.
  • Baños, N. D., Pelayo, M. P. M., Baños, P. D., & Vázquez, F. A. R. (1998). Gastroenteritis Parasitaria. Patogenia y signos clínicos. Bovis, (79), 43-59.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.