Jak układ odpornościowy leczy infekcje wirusowe?

Wiedza o tym, jak układ odpornościowy leczy infekcje wirusowe, jest kluczem do ich zwalczania. W czasach pandemii COVID-19 badania w tej dziedzinie mnożą się, aby rzucić światło na procesy immunologiczne.

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 04 listopada, 2022

Wiedza o tym, jak układ odpornościowy leczy infekcje wirusowe, ma ogromne znaczenie w procesie ustanawiania terapii przeciwwirusowej. Należy pamiętać, że wirusy nie są bakteriami i dlatego antybiotyki nie mają na nie wpływu.

Laboratoria poczyniły ogromne postępy w tworzeniu leków przeciwwirusowych i przeciwretrowirusowych do zwalczania cząstek, takich jak wirus zapalenia wątroby typu C lub ludzki wirus niedoboru odporności. Udało im się nawet zmniejszyć miano wirusa, co stabilizuje pacjentów.

Jednak w przewlekłych infekcjach wirusowych istnieje większy problem, który polega na nakładaniu się chorób. Wiele osób zarażonych wirusami jest nadmiernie zainfekowanych przez bakterie lub grzyby. Tak jest w przypadku obecnego koronawirusa, do którego często dochodzi bakteryjne zapalenie płuc.

Niektóre badania łączą infekcje w celu ujawnienia wewnętrznych mechanizmów walki układu odpornościowego z infekcjami wirusowymi. Tak jest w przypadku ostatnich badań z University of Birmingham, które opublikowano pod koniec lutego.

Badania mające na celu poznanie sposobu leczenia infekcji wirusowych przez układ odpornościowy

Artykuł, o którym mówimy, został opublikowany w Journal PLOS Pathogens przez autorów związanych z University of Birmingham, Pirbright Institute i University College of London. Badaniami kierował prof. Robin May.

W ramach badania naukowcy przeanalizowali zakażone wirusem białe krwinki, które zostały wystawione na działanie konkretnego grzyba: Cryptococcus neoformans. Jest to grzyb oportunistyczny, to znaczy osadza się u osób ze słabym układem odpornościowym.

Niezwykle ważne jest porównanie tego, co dzieje się w laboratorium, z tym, co dzieje się w prawdziwym życiu. Choroby takie jak zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) powodują osłabienie mechanizmów obronnych. To w konsekwencji nie powoduje śmierci samo z siebie, ale przez nadkażenie.

Grzyby oportunistyczne wykorzystują słaby układ odpornościowy żywiciela do osiedlania się i rozmnażania. Ostatecznie powikłania, a nawet śmierć, następują z powodu zapalenia płuc lub sepsy grzybiczej, a nie z początkowego wirusa.

Co odkryto w tych badaniach?

Pierwszym założeniem badań było to, że istnieją dwa procesy, za pomocą których układ odpornościowy leczy infekcje wirusowe i grzybicze. W przypadku wirusów białe krwinki pochłaniają cząsteczki w mechanizmie zwanym fagocytozą.

Chociaż fagocytoza jest głównym procesem zachodzącym u grzybów, czasami dzieje się odwrotnie; czyli wydalenie białych krwinek czynnika zakaźnego. Nazywa się to „womocytozą” i chociaż nie jest to najczęstszy wynik, stanowił on oś odkrycia.

Obserwując pod mikroskopem, jak białe krwinki radzą sobie z dwiema infekcjami jednocześnie, było oczywiste, że womocytoza znacznie przyspieszy po wprowadzeniu wirusa do równania. Oznacza to, że białe krwinki szybciej wydalają grzyby ze swojego wnętrza, jeśli mają walczyć z wirusem.

Zespół badawczy zakłada, że układ odpornościowy przyspiesza proces wydalania, aby móc walczyć z drugim napastnikiem. Nie wiemy, czy to jest bardziej wydajne, czy nie. Wydaje się jednak, że istnieje rodzaj wewnętrznej inteligencji, która decyduje o tym, gdzie skoncentrować wysiłki w walce.

Jaka jest korzyść z tego odkrycia?

Badania rzucają światło na kontrowersyjną i niebezpieczną kwestię dla pacjentów z chronicznie słabym układem odpornościowym. Na przykład, jeśli wiemy, jak układ odpornościowy leczy infekcje wirusowe, zwłaszcza w odniesieniu do wirusa oportunistycznego, możemy lepiej pomóc pacjentom z AIDS.

Intencją tych badań jest wypracowanie protokołu leczenia infekcji oportunistycznych, który poprawi przeżycie pacjentów ze słabym układem odpornościowym. Nie zapominajmy, że ci pacjenci umierają z powodu czynnika zakaźnego, który wszczepia się w osłabiony organizm i jest niemożliwy do wyleczenia.

Gdyby oprócz środków przeciwgrzybiczych, przeciwbakteryjnych i przeciwwirusowych istniały kuracje stymulujące układ odpornościowy, moglibyśmy poprawić skuteczność białych krwinek. Nie jest to drobny problem, biorąc pod uwagę, że co roku umiera z tego powodu 200 000 osób.

Niemniej jednak warto zapytać, czy to szybkie wydalenie grzyba przez układ odpornościowy uwalnia go do dalszego uszkadzania narządów. A jeśli w rzeczywistości przyspieszenie jest niesprawnością mechanizmu obronnego, a nie naturalną inteligencją? Więcej badań wyjaśni tę kwestię.

Układ odpornościowy nie tylko leczy infekcje wirusowe

W naszym codziennym życiu, ze względu na obecność koronawirusa, należy pamiętać, że infekcje wirusowe nie są jedynymi zagrożeniami. Chociaż SARS-CoV-2 przyciąga całą uwagę, bakteryjne zapalenie płuc, grypa i infekcje grzybicze trwają nadal. Dlatego zdrowy układ odpornościowy jest naszym kluczem, aby żyć z mniejszą liczbą infekcji.