Sepsa u niemowląt i dzieci: znaki ostrzegawcze i objawy

Sepsa u niemowląt i dzieci jest poważną chorobą, która nieleczona na czas może zagrażać życiu. Ponieważ dzieci, zwłaszcza małe, nie potrafią rozpoznać choroby, to dorośli muszą nauczyć się rozpoznawać objawy.
Sepsa u niemowląt i dzieci: znaki ostrzegawcze i objawy

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Sepsa u niemowląt i dzieci jest poważną chorobą, która w niektórych przypadkach może prowadzić do śmierci. Jest to nagły wypadek medyczny, którym należy zająć się jak najszybciej, ponieważ czas zawsze działa przeciwko. Z tego powodu bardzo ważna jest znajomość znaków ostrzegawczych.

Najbardziej podatnymi na ten problem są osoby z osłabionym układem odpornościowym. Sepsa nie występuje tylko u niemowląt i dzieci. Ten poważny stan występuje również z większa częstotliwością u osób starszych, osób z chorobami przewlekłymi lub osób, które doznały znacznych urazów fizycznych.

Co to jest sepsa?

Sepsa, również nazywana posocznicą, to zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS). Występuje, gdy organizm generuje nieproporcjonalną reakcję na infekcję. Chociaż SIRS może wystąpić u każdego, sepsa u niemowląt i dzieci ma swoje cechy szczególne.

Pierwszym etapem jest zwykle uwolnienie substancji chemicznych do krwiobiegu w celu zwalczania infekcji. Efektem jest stan zapalny w całym ciele, a w konsekwencji uszkodzenie tkanek i narządów. Może to prowadzić do dysfunkcji wielonarządowej.

Ta nieprawidłowa odpowiedź układu odpornościowego wpływa na funkcje sercowo-naczyniowe, neuronalne, hormonalne, energetyczne, metaboliczne i krzepnięcia krwi. W skrajnych przypadkach prowadzi do śmierci.

Dziecko pod respiratorem
Sepsa to bardzo poważny stan, który wymaga natychmiastowej pomocy, aby uniknąć śmiertelnych następstw.

Dowiedz się więcej również na ten temat: Paciorkowce w ciąży – czy są one niebezpieczne?

Rodzaje i formy występowania sepsy

Sepsę klasyfikuje się na podstawie jej ciężkości, liczby zajętych narządów i sposobu, w jaki organizm reaguje na leki wskazane przez specjalistę. Po analizie tych czynników możemy mówić o następujących typach:

  • Zwykła posocznica: gdy choroba nie spowodowała uszkodzenia żadnego narządu.
  • Ciężka sepsa: gdy co najmniej jeden narząd uległ uszkodzeniu lub występują znaczne spadki ciśnienia, ale można je skorygować leczeniem.
  • Wstrząs septyczny: jeśli występuje znaczny spadek ciśnienia krwi, który należy pilnie leczyć lekami odpowiednimi do tego celu.

W przypadku sepsy u niemowląt i dzieci problem ten dzieli się na dwa główne typy:

  • Typ noworodkowy: to taki, który dotyka dzieci wkrótce po urodzeniu. Mówi się o nim, gdy pojawia się do dziewięćdziesięciu dni po urodzeniu. Jeśli objawia się w ciągu pierwszych kilku dni, jest to posocznica o wczesnym początku.
  • Starsze dzieci: to rodzaj sepsy, który pojawia się po ukończeniu przez malucha trzech miesięcy.

Znaki ostrzegawcze sepsy u niemowląt i dzieci

Sepsa u niemowląt i dzieci jest poważnym schorzeniem, ale można ją leczyć. Ważne jest, aby jak najszybciej udać się do lekarza. Wczesne wykrycie tego stanu często decyduje o życiu lub śmierci dziecka.

W większości przypadków sepsę poprzedza infekcja, która może być zlokalizowana w drogach moczowych, skórze, kościach lub płucach. Należy zauważyć, że wcześniaki i dzieci urodzone z niską masą urodzeniową są bardziej narażone na posocznicę. Wiek jest również czynnikiem ryzyka.

Główne objawy są następujące:

  • Gorączka lub nienormalnie niska temperatura.
  • Szybkie bicie serca
  • Oddychanie z wysoką częstotliwością.
  • Zimno w stopach i dłoniach.
  • Wilgotna skóra
  • Ogólny stan splątania, zawroty głowy i dezorientacja.
  • Duszność.
  • Nudności i wymioty

Podobnie istnieje szereg znaków ostrzegawczych, na które musimy być bardzo wyczuleni. Wszystkie z nich sugerują poważny stan, którym jak najszybciej musi się zająć lekarz.

Jeśli kilka lub wszystkie ze wskazanych objawów występują łącznie lub się powtarza, należy pilnie szukać pomocy dla dziecka. Kiedy dziecko jest słabe lub odczuwa niewyraźny dyskomfort uniemożliwiający mu normalne zachowanie, również należy przyspieszyć diagnozę i podjęcie leczenia.

Jeśli niemowlę ma suchą pieluchę przez co najmniej dwanaście godzin, jest to kolejna oznaka poważnego stanu, ponieważ wskazuje na odwodnienie i wysiłek organizmu w zatrzymaniu płynów. Jest to związane ze spadkiem ciśnienia krwi i mniejszym przepływem płynów do nerek.

Dziecko u lekarza
Pilną konsultację należy ustalić na podstawie objawów. Wczesna interwencja lekarza zmniejsza ryzyko.

Przeczytaj także ten ciekawy artykuł: Urosepsa: przyczyny i leczenie tej choroby

Zapobieganie sepsie u dzieci i niemowląt

Istnieją dwa rodzaje profilaktyki posocznicy u niemowląt i dzieci:

  • Pierwotna: chodzi o uodpornienie przy użyciu szczepionek.
  • Wtórna: to taka, który jest praktykowana w ramach długotrwałej profilaktyki przeciwdrobnoustrojowej. Polega na podawaniu antybiotyków, leków przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych, zwłaszcza pacjentom z osłabionym układem odpornościowym.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wydała szereg zaleceń, aby każda rodzina mogła zapobiegać sepsie, w szczególności u niemowląt i dzieci. Należy zauważyć, że sepsa u dzieci i niemowląt ta dotyka każdego roku 3 miliony noworodków i 1,2 miliona starszych dzieci.

Główne środki zapobiegawcze są następujące:

  • Właściwa higiena w domu.
  • Stosowanie wody zdatnej do picia.
  • Przygotowanie żywności w sposób bezpieczny dla spożycia.
  • Przestrzeganie obowiązkowego harmonogramu szczepień.
  • Utrzymywanie czystości i higieny w toalecie.

Jeśli chodzi o personel medyczny, WHO zaleca przestrzeganie zasady pięciu kluczowych momentów obowiązkowego mycia rąk. Podobnie, ważne jest dbanie o higienę środowiska pracy, okresowe kontrole sprzętu pod katem zakażeń i wdrażanie protokołów zapobiegania zakażeniom za każdym razem, gdy pacjenta przyjmuje lekarz.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Alejandro, B. C., Ronald, P. M., & Glenn, H. P. (2011). Manejo del paciente en shock séptico. Revista Médica Clínica Las Condes, 22(3), 293-301.
  • Coronell, W., Pérez, C., Guerrero, C., & Bustamante, H. (2009). Sepsis neonatal. Revista de enfermedades infecciosas en pediatría, 22(90), 57-68.
  • Baique-Sánchez, P. M. (2017, July). Sepsis en pediatría: nuevos conceptos. In Anales de la Facultad de Medicina (Vol. 78, No. 3, pp. 333-342). UNMSM. Facultad de Medicina.
  • Zea-Vera, Alonso, Christie G. Turin, and Theresa J. Ochoa. “Unificar los criterios de sepsis neonatal tardía: propuesta de un algoritmo de vigilancia diagnóstica.” Revista peruana de medicina experimental y salud publica 31 (2014): 358-363.
  • Shimabuku, Roberto, et al. “Etiología y susceptibilidad antimicrobiana de las infecciones neonatales.” Anales de la Facultad de Medicina. Vol. 65. No. 1. UNMSM. Facultad de Medicina, 2004.
  • Rios Valdéz, Claudia Verónica, et al. “Factores de riesgo asociados a sepsis neonatal.” Revista de la Sociedad Boliviana de Pediatría 44.2 (2005): 87-92.
  • Tijerina-Torres, Cinthya Yanet, et al. “Sepsis neonatal intrahospitalaria. Incidencia y factores de riesgo.” Revista Médica del Instituto Mexicano del Seguro Social 49.6 (2011): 643-648.
  • Tapia, José Luis, et al. “Sepsis neonatal en la era de profilaxis antimicrobiana prenatal.” Revista chilena de infectología 24.2 (2007): 111-116.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.