Jak pomóc dziecku poradzić sobie ze śmiercią bliskiej osoby?
Śmierć jest częścią życia. Kiedy osoba do której jesteśmy przywiązani umiera, każdy kto ją kochał, mocno to przeżywa. Pomaganie dziecku w radzeniu sobie z odejściem bliskiej osoby może być trudne, ponieważ nie rozumie ono znaczenia śmierci. Nasza w tym rola, aby pomóc dziecku poradzić sobie ze śmiercią.
A także pozwolić mu zrozumieć, jak ważne jest pozbycie się strachu przed wyrażaniem tych trudnych uczuć.
Pojęcie „śmierci” zależy od wieku
Znaczenie śmierci zmienia się wraz z dorastaniem każdego dziecka.
Interpretacja przez dziecko znaczenia śmierci zależy od jego wieku. W przypadku dziecka w wieku do 2 lat dostrzega ono jedynie nieobecność zmarłej osoby. Dzieci w wieku powyżej 3 lat mogą wierzyć, że śmierć jest tymczasowa i odwracalna. W wieku od 5 do 6 lat mogą zrozumieć, że śmierć jest trwała i rozumieją różnicę między życiem a śmiercią.
Wiedzą, że ludzie mogą umrzeć, ale dopiero w wieku 8 lub 9 lat zdają sobie sprawę, że one też mogą umrzeć. Dzieci starsze niż 10 lat mogą w pełni zrozumieć sens śmierci.
Reakcje dzieci na śmierć
Dzieci będą reagować tak jak obserwują to w swoich rodzinach.
Kiedy dziecko musi stawić czoła śmierci bliskiej osoby, jego zachowanie będzie się różnić w zależności od reakcji jakie zaobserwuje u reszty rodziny. W rodzinach, które otwarcie mówią na ten temat, dziecko będzie miało okazję wyrazić swój ból i smutek.
Rodzinom, które uważają śmierć za tabu, dziecku będzie trudniej stawić czoła, ponieważ nie będą w stanie wyrazić tego co czują.
Niektóre dzieci mogą wyrazić swój ból w milczeniu, inne okażą smutek. Z drugiej strony niektóre dzieci mogą zachowywać się w sposób niekontrolowany i wyzywający. Mogą również występować oznaki regresji emocjonalnej, lęku, gniewu i depresji. Będzie to również zależeć od relacji, jaką mieli ze zmarłym krewnym.
W zależności od wieku dziecka reakcje na śmierć mogą również wystąpić w szkole. Mogą wystąpić problemy, takie jak brak uwagi i koncentracji, trudności z pamięcią (częste zapominanie) a wyniki w szkole mogą się pogorszyć.
Możesz być zainteresowany: Stres w życiu dziecka – jak generują go rodzice?
Metody pomagające dziecku poradzić sobie ze śmiercią
Tak jak wiek dziecka wpływa na to, jak radzi sobie ono ze śmiercią, równie ważne jest to, jak bliskie miał relacje ze zmarłym. Śmierć dziadka, babci, wujka lub kuzyna z reguły nie będzie tak traumatyczna jak śmierć rodzica lub brata.
Zawsze jednak jeśli tylko to możliwe, ważnym jest aby pomóc im stawić czoła śmierci, wspierać w wyrażaniu bólu i rozpocząć proces żałoby, aby wspólnie przezwyciężyć utratę ukochanej osoby.
Poinformuj je jak najszybciej
Nie ma idealnego czasu, aby powiedzieć dziecku o śmierci bliskiej osoby. Należy to zrobić jak najszybciej, aby pomóc dziecku poradzić sobie ze śmiercią krewnego. Jeśli umarła matka lub ojciec, lepiej aby drugi rodzic przekazał wiadomości. Jeśli jednak jest to dla Ciebie zbyt druzgocące, być może inny bliski krewny powinien przejąć tą odpowiedzialność.
Unikaj eufemizmów
Babcia nie „wyszła”. Dzieciom należy wyraźnie powiedzieć, że śmierć jest ostateczna. Odpowiedz na wszystkie pytania w najbardziej naturalny i spokojny sposób. Używaj języka odpowiedniego dla ich wieku, musisz upewnić się, że dziecko to rozumie.
Nie musisz podawać dziecku informacji, o które nie prosiło. Jeśli jest to osoba starsza lub chora, wyjaśnij, że wszyscy umrzemy po starzeniu się lub chorobie. Możesz również wyjaśnić, jeśli był to wypadek, że to, co się stało, wpłynęło na ciało zmarłego.
Pozwól im wyrazić swoje uczucia
Pozwalanie dzieciom wyrażać swoje emocje pomoże im poradzić sobie ze śmiercią krewnego.
Śmierć ojca lub matki wywołuje uczucie wielkiej pustki. Ocalały rodzic powinien starać się zaspokoić wszystkie emocje lub potrzeby emocjonalne dziecka po otrzymaniu wiadomości lub podczas pogrzebu.
Innymi słowy, dziecko może potrzebować twojego ramienia, aby płakać. Inne będzie chciało porozmawiać. Może zachowywać się nienaturalnie lub być nadpobudliwe na pogrzebie. Pozwól mu się swobodnie poruszać. Możliwe, że takie zachowanie odwraca jego uwagę od przytłaczających emocji.
Unikaj nadopiekuńczości
Niektórzy rodzice uważają, że powinni chronić swoje dzieci przed śmiercią. Nie wolno im uczestniczyć w pogrzebach, płakać ani rozmawiać o zmarłych. Wymyślają nawet historie o śmierci, aby rzekomo chronić dzieci przed bólem.
Pomimo tych dobrych intencji, dzieciom to nie pomaga. Najmłodsi muszą wyrazić swoje uczucia i porozmawiać o tym, jak bardzo tęsknią za zmarłym krewnym.
Wyraź swój własny ból
Dobrze jest, gdy dziecko widzi żałobę po śmierci bliskich. Widząc, jak otwarcie wyrażasz ból, który cię przytłacza, pomożesz mu wyrazić swoje odczucia związane z utratą ukochanego członka rodziny. Przekazanie zdolności do wyrażania własnych uczuć jest sposobem by pomóc dziecku poradzić sobie ze śmiercią bliskiej osoby
Płacz jest konieczny i naturalny, gdy odczuwasz wielki ból z powodu utraty osoby, którą kochałaś. Trzeba jednak uważać, aby nie przestraszyć swoich dzieci. Dzieci nie powinny widzieć Cię w punkcie krytycznym, w przeciwnym razie mogą się martwić, że Ciebie też stracą. Sposób w jaki radzisz sobie z bólem może pomóc im pokonać stratę.
Zobacz także: Stadia żałoby – 5 etapów żalu i jak przez nie przejść
Pożegnanie jest niezbędne do rozpoczęcia procesu żałoby
Napisanie listu jest dobrym sposobem aby pomóc dziecku w radzeniu sobie ze śmiercią krewnego
To, czy dziecko powinno uczestniczyć w pogrzebie bliskiej osoby, zależy od rodziny i dziecka. Jeśli ma wystarczająco dużo lat, ważne jest, aby mu wyjaśnić, co dzieje się na pogrzebie. Dziecko może wtedy zdecydować, czy chce w nim uczestniczyć, i to jest w porządku.
Dzieci, które zdecydują się wziąć udział w pogrzebie, mogą chcieć wyjść w dowolnym momencie. Szanuj ich decyzję; nie zmuszaj ich, żeby tam były. W takim przypadku dobrze jest porozmawiać z kimś, kto zna Twoje dzieci, aby spokojnie mogły wyjść jeśli zechcą.
W każdym razie spróbuj pozwolić dziecku pożegnać się. Jeśli dziecko nie chce uczestniczyć w pogrzebie, może to zrobić, pisząc list. Mogą również odwiedzić miejsce spoczynku w późniejszym terminie.
Pożegnanie jest niezbędne do rozpoczęcia procesu żałoby i zdecydowanie może pomóc dziecku poradzić sobie ze śmiercią krewnego, ale nie koniecznie musi się to zdarzyć przed ciałem zmarłego krewnego.
