Jak gluten wpływa na organizm?

Niektórym gluten nie służy. Wpływ tego białka na organizm różni się zależnie od osoby.Warto wiedzieć, jakie może wywołać komplikacje.

Obecnie znamy różne dolegliwości związane spożyciem tej substancji – najczęstsza jest nietolerancja i celiakia. Obie są reakcją układu odpornościowego na konsumpcję glutenu.

Czym jest gluten?

Gluten to białko, które nie jest jako takie obecne w żywności. Powstaje, gdy owies, żyto, jęczmień i pszenica wchodzą w kontakt z wodą. Spośród zbóż, to ostatnie ma największą zdolność generowania go.

Od 10 000 lat pszenica stanowiła podstawę diety ludzi. Jednak przemysł zmodyfikował ją, by uodpornić ją na szkodniki i warunki pogodowe. Dlatego też jej konsumpcja zaczęła rosnąć. Jej lepkość i elastyczność można dobrze wykorzystać w wypiekach. Sprawdza się też jako dodatek do żywności.

Wobec tego, doszło do nadmiernej ekspozycji ludzi na gluten i zaczęli oni zapadać na powiązane z nim choroby. Co więcej, niektórzy mają do nich predyspozycje genetyczne.

Gluten i jego wpływ na organizm

Naukowe dowody potwierdzają, że spożycie glutenu powoduje niepożądaną reakcję układu trawiennego. 

Oto najbardziej typowe objawy kliniczne:

• Biegunka lub zaparcie.
• Ból brzucha.
• Gazy.
• Uczucie pełności.
• Ból głowy.
• Zmęczenie.
• Depresja.
• Ból mięśni.
• Zapalenie skóry.
• Anemia.
• Drażliwość.

Inne komplikacje

Według badanie opublikowanego w magazynie Revista Medicina Interna, dzieci z celiakią mają często niedowagę, niedobory witamin i zęby w kiepskim stanie.

Ten sam artykuł sugeruje, że objawy u nastolatków i dorosłych są bardziej atypowe. Zasadniczo dotyczą jednak układu trawiennego. Według wytycznych Światowego Towarzystwa Gastroenterologii, spożywanie produktów zawierających gluten może prowadzić też do innych problemów takich jak:

• Zmiany hormonalne.
• Niepłodność.
• Poronienia.
• Opóźnienie procesu dojrzewania.
• Przedwczesna menopauza.
• Problemy z układem kostnym np. osteoporoza.

Osobom z nieleczoną celiakią grozi na dłuższą metę nowotwór jelit, złośliwe guzy węzłów chłonnych oraz przełyku i złamania kości.

Czytaj teraz: Dieta bezglutenowa i jej implikacje dla zdrowia

Eliminacja glutenu z diety

Udowodniono naukowo, że najlepszym sposobem leczenia wspomnianych chorób jest eliminacja glutenu z diety. Chociaż rezygnacja z pszenicy, owsa, żyta i jęczmienia jest stosunkowo proste, trzeba brać pod uwagę też inne produkty.

Lody, sosy, piwo, whisky i niektóre leki zawierają czasem w składzie gluten. Na szczęście od lat na opakowaniach widnieją napisy “gluten free” lub “bezglutenowy“, co ułatwia identyfikację odpowiednich produktów.

Trzeba jednak pamiętać, że mięso, owoce, warzywa i inne produkty mogą zostać zanieczyszczone glutenem w wyniku kontaktu ze zbożami. Dlatego lepiej kupować żywność pakowaną.

Zdrowa dieta bezglutenowa

Przede wszystkim, restrykcyjna dieta powinna być zbilansowana. Jako alternatywy dla zakazanych zbóż zaleca się więc:

• Ryż.
• Proso.
• Kukurydzę.
• Sorgo.
• Komosę ryżową.
• Amarantus.
• Grykę.

W razie wątpliwości najlepiej skonsultować się ze specjalistą w celu ustalenia indywidualnej diety.

Czytaj dalej: Bezglutenowe gorące ciastka bananowe z dwoma składnikami

Co jeszcze warto wiedzieć o wpływie glutenu na ciało?

Wpływ glutenu na organizm bywa różny. Niektórzy bez problemu go trawią, a u innych powoduje on choroby układu trawiennego. W razie wystąpienia nadwrażliwości, należy udać się do lekarza po diagnozę. Pacjenci z celiakią czy nietolerancją muszą przestrzegać odpowiedniej diety.