Indeks glikemiczny miodu - jakie ma znaczenie
Wiele osób używa miodu jako naturalnego słodzika lub ze względu na jego właściwości lecznicze. Ale czy podnosi on również poziom glukozy we krwi? Czy diabetycy mogą go jeść spokojnie? Indeks glikemiczny miodu może dać nam odpowiedź ale także dać miejsce na nowe pytania.
Pojęcie indeksu glikemicznego (GI) pojawiło się około 30 lat temu i służy do klasyfikowania żywności zawierającej węglowodany na podstawie szybkości, z jaką podnoszą one poziom glukozy we krwi. Dlatego właśnie indeks glikemiczny miodu ma tak duże znaczenie.
Tabele indeksu glikemicznego zawierają wartości dla każdego typu pokarmu, aby móc je ze sobą porównać. Pokarmem, która służy jako odniesienie, jest glukoza, której indeks glikemiczny wynosi 100, a resztę klasyfikuje się w zakresie od 0 do 100. Kilka słów komentarza na temat wartości z tabeli:
- Niski indeks glikemiczny (poniżej 55): jest to grupa, do której trafia duża część produktów mlecznych, owoców, warzyw, roślin strączkowych i niektórych odmian makaronów.
- Średni indeks glikemiczny (między 55 a 69): tu znajduje się ryż, pieczywo i niektóre płatki śniadaniowe.
- Wysoki indeks glikemiczny (ponad 70): w tej grupie znajdziemy biały chleb, ziemniaki czy słodycze i ciastka.
Indeks glikemiczny miodu
Miód to pokarm składający się przede wszystkim z węglowodanów (80%) i wody. Glukoza i fruktoza to dwa węglowodany, które znajdujemy miodzie w największych ilościach. Stosunek między jednym rodzajem cukru a drugim może się różnić w zależności od rodzaju miodu, który bierzemy pod uwagę.
Ogólnie rzecz biorąc, odmiany kwiatowe miodów to te, które są zwykle bardziej obfite we fruktozę, a co za tym idzie, mają niższy IG. Indeks glikemiczny takiego miodu wynosi około 61, chociaż może zmieniać się o 3 punkty w górę lub w dół.
Jak widzieliśmy, różnorodność miodu i zawartość glukozy i fruktozy może obniżyć tę wartość. Dlatego ta wartość indeksu umieszcza miód w środkowej grupie pokarmów w tabeli.
Indeks glikemiczny a dieta i zdrowie
Wielu ekspertów i specjalistów od żywienia od dawna opowiada się za dietą opartą na indeksie glikemicznym żywności. W takiej diecie najwięcej powinno być pokarmów o najniższym IG. Natomiast te z najwyższej grupy powinny zostać wyeliminowane lub ograniczone.
Zaleca się stosowanie tego typu diet, ponieważ pokarmy o niższym IG są trawione i wchłaniane znacznie wolniej. Dlatego z czasem powodują niższe skoki glukozy we krwi lub bardziej rozłożone w czasie.
Bez wątpienie korzystnie wpływa to na organizm na przykład w przypadku osób z cukrzycą, które mają trudności z efektywnym przetwarzaniem cukrów. W takich przypadkach dobra kontrola glikemii pomogłaby opóźnić wystąpienie powikłań związanych z chorobą, takich jak uszkodzenie nerek, uszkodzenie nerwów lub zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Ponadto istnieją dowody naukowe, które łączą diety oparte na produktach o niskim indeksie glikemicznym z następującymi korzyściami:
- Redukcja cholesterolu LDL.
- Utrata wagi ciała.
- Mniejsze ryzyko zachorowania na jakikolwiek rodzaj raka (jelita grubego, piersi, endometrium).
- Zmniejsza ryzyko chorób serca.
Jakie są wady indeksu glikemicznego
W naukach o żywieniu patrzenie tylko na jeden parametr odżywczy (na przykład indeks glikemiczny) nie jest zwykle dobrą strategią. Zapominamy bowiem o wartościowaniu żywności jako całości, skupiając się tylko na niektórych jej atrybutach. W omawianym temacie o indeksie glikemicznym możemy przytoczyć następujące problemy i wątpliwości:
- Wartości indeksu glikemicznego żywności różnią się w zależności od przeprowadzonych badań.
- Nie wszyscy ludzie reagują w ten sam sposób na wszystkie pokarmy, ponieważ wrażliwość na insulinę jest różna u każdego człowieka.
- Generalnie nigdy nie jemy danego pokarmu w formie wyizolowanej. Zwykle mieszamy w tym samym posiłku kilka różnych pokarmów i w ten sposób zmieniają się indeksy glikemiczne, które pojawiają się podczas analizy samego pokarmu. Na przykład obecność tłuszczów lub białek reguluje wchłanianie glukozy i opóźnia jej wzrost we krwi.
- Wreszcie, jeśli spojrzymy tylko na ten wskaźnik, aby uwzględnić lub wyeliminować jakiś rodzaj pokarmu, przestajemy brać pod uwagę inne ważne aspekty. A parametry takie jak na przykład gęstość odżywcza, możliwy efekt probiotyczny lub wpływ na uczucie sytości mają również ogromne znaczenie.
Co więc mówi nam ten wskaźnik odnośnie miodu?
Od tysięcy lat miód był używany jako wartościowy pokarm ze względu na swoje wartości odżywcze i lecznicze. Wynika to z jego składu odżywczego, który zawiera przeciwutleniacze, fenole, kwasy organiczne oraz śladowe ilości witamin i minerałów.
Dziś miód jest używany jako naturalny słodzik i środek leczniczy związane z medycyną naturalną. Istnieją naukowe dowody sugerujące, że niewielka ilość miodu może przynosić ogromne korzyści zdrowotne. Bez wchodzenia w szczegóły możemy podsumować jego właściwości w następujący sposób:
- Ma zdolności antyoksydacyjne.
- Zmniejsza analitycznych wskaźników stanu zapalnego.
- Chroni nasz układ krążenia, poprawia poziom cholesterolu we krwi, redukuje trójglicerydy oraz przy niewielkiej ilości stymuluje spadek tkanki tłuszczowej.
- Ma działanie przeciwbakteryjnie, które może być pozytywne w przypadku zapalenia żołądka i jelit lub obecności Helicobater pylori.
Natomiast warto zaznaczyć, że mimo tych właściwości i tego, że ma średni indeks glikemiczny, nie możemy używać miodu w sposób niekontrolowany na co dzień.
W porównaniu z rafinowanym cukrem i niektórymi sztucznymi słodzikami może to być lepsza opcja, ale nie możemy zapominać, że jego skład to również cukier. A nadmiar cukru również prowadzi do długotrwałych problemów zdrowotnych. Nie zaleca się więc przekraczania 25-50 gramów dziennie.
Indeks glikemiczny miodu nie jest jedynym wyznacznikiem jego zalet
Indeks glikemiczny jest miarą klasyfikującą odpowiedź wzrostu glukozy we krwi po spożyciu pokarmów bogatych w węglowodany. Jednym z nich jest miód, który zasadniczo składa się z dwóch rodzajów cukrów: glukozy i fruktozy.
Miód ma średni indeks glikemiczny, dzięki czemu może stanowić lepszą alternatywę dla słodzenia naszych ulubionych dań lub napojów. Jednak oprócz analizy tego wskaźnika, musimy również wziąć pod uwagę właściwości zdrowotne, jakie ma miód. Nie zapominając jednocześnie o problemach związanych z wysokim spożyciem cukrów w diecie.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Barclay A.W. et al. Glycemic Index, Glycemic Load, and Chronic Disease Risk–A Meta-Analysis of Observational Studies. American Journal of Clinical Nutrition. Marzo 2008. 87(3); :627-37.
- Brand-Miller J.C, et al. Glycemic index, postprandial glycemia, and the shape of the curve in healthy subjects: analysis of a database of more than 1000 foods. The American Journal of Clinical Nutrition. Enero 2009 89(1): 97-105.
- Deibert P. et al. Glycaemic and insulinaemic properties of some German honey varieties. Setiembre 2009. European Journal of Clinical Nutrition. 64;762-764.
- Nur Zuliani R. et al. A Review on the Protective Effects of Honey against Metabolic Syndrome. Nutrients. Agosto 2018. 10(8):1009.
- Venn B. J, et al. Glycemic Index and Glycemic Load: Measurement Issues and Their Effect on Diet-Disease Relationships. European Journal of Clinical Nutrition.Diciembre 2007. 61Supple 1: S122-31.
- Visweswara R.P. et al. Honey, Propolis, and Royal Jelly: A Comprehensive Review of Their Biological Actions and Health Benefits. Oxidative Medicine and Cellular Longevity. Julio 2017. 26
- Yahoobi N. et al. Natural Honey and Cardiovascular Risk Factors; Effects on Blood Glucose, Cholesterol, Triacylglycerole, CRP, and Body Weight Compared With Sucrose. Scientific World Journal. Abril 2008. 20; 8:463-9.
- Radulian G, Rusu E, Dragomir A, Posea M. Metabolic effects of low glycaemic index diets. Nutr J. 2009;8:5. Published 2009 Jan 29. doi:10.1186/1475-2891-8-5
